140
а) әр элемент үшін ең кіші
еселікті табыңыз (реакцияға түсетін
заттардағы саны көп атомдардан
бастаңыз)
б) ең кіші еселікті тиісті
атомдар санына бөліңіз (олардың
саны әрекеттесуші заттарда көп)
6:2=3 6 6:3=2
көбірек оттегі
Al + 3O2 → 2Al2O3
в) қалған элементтердің
атомдарының санын теңестіріңіз
(егер бұл орындалса, теңдеудің сол
және оң жақтары арасында теңдік
белгісін қоюға болады)
оң жағы → сол жағы 1
атом Al
2 * 2=4 al атомы сол жақта 4
коэффициентін қою керек:
4Al + 3O2 = 2Al2O3
3. Химиялық реакция
теңдеуінің сол және оң жағындағы
атомдар санын теңестіру арқылы
дұрыстығын тексеріңіз
4 al атомы 4
al атомы
6 Атом О 6 Атом О
Көру қабілеті нашар білім алушылар үшін
А. схемалық кескінді қолдана отырып,
метанның оттегімен
әрекеттесуінің химиялық реакциясын жасаңыз (15-сурет).
15-сурет. Метанның оттегімен әрекеттесу схемасы
Б. схемалық кескінді пайдаланып,
кальций оксидінің сумен
әрекеттесуінің химиялық реакциясын жасаңыз (16-сурет).
141
16-сурет. Кальций оксидінің сумен әрекеттесу схемасы
2. Екінші деңгейдегі тапсырмалар.
Сипаттамаларға сәйкес химиялық реакция теңдеулерін жазыңыз:
а)
натрий хлормен әрекеттесіп, натрий хлоридін түзеді;
б) темір (II) гидроксиді суға және темір (II) оксидіне ыдырайды.
3. Үшінші деңгейдегі тапсырмалар.
Түрлендіру тізбегінде теңдеулер жасаңыз. S → SO2 → H2SO3
Реакция түрін көрсетіңіз және реакция өнімдерін атаңыз
Ерекше білім беруді қажет ететін
білім алушыларға арналған
тапсырмаларды бейімдеу
Сөздері өткізіліп кеткен тапсырмалар
1. Жер қыртысында – литосферада ____________ алюминий оксиді бар
(саз), _________________ кремний оксиді (IV) (құм), ____ _ __________ темір
(III) оксиді бар. Жердің су қабығы – гидросфера.
Адамның экономикалық
қызметі нәтижесінде атмосфераны ластайтын заттар пайда болады: __________
(көміртегі тотығы), _______________ күкірт оксиді (IV) (күкірт газы).
2. Оқушыларға реакция теңдеулерін, әсіресе түрлендіру тізбектерін құруға
арналған тапсырмалар ерекше қиындық тудырады. Сондықтан тапсырма түрі
Реакция теңдеулерін құрастыру кезінде қосымша ақпарат беру керек,
теңдеулер құрастыру алгоритмін көрсету керек.
Уақыт өте келе тапсырмалар
күрделене түсуі мүмкін.
Кестелерді құрастыру кезінде оларды ақпаратпен шамадан тыс жүктемеу
керек (17-кесте).
17-кесте
Күкірт оксиді
(IV)
Күкірт оксиді
(VI)
142
Формула
Химиялық байланыстың түзілуі
және түрі
Физикалық
қасиеттері
Химиялық қасиеттері
Практикалық маңызы
Достарыңызбен бөлісу: