Микробиология


Вирусы бар материалдарды зерттеуге дайындау



Pdf көрінісі
бет55/179
Дата23.09.2024
өлшемі5,08 Mb.
#145308
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   179
Байланысты:
BulashevAK BMB.pdf

Вирусы бар материалдарды зерттеуге дайындау. 
Зертханаға 
келіп тҥскен патологиялық материалдарды консерванттардан тазартып 
(ерітеді, глицериннен шаяды), ӛлшейді. Материалдардың бір бӛлігін 
вирусологиялық зерттеуге алады, қалғандарын қосымша зерттеу 
жҧмыстарын жҥргізу ҥшін тоңазытқышқа сақтауға қояды.
Органдар мен ұлпаларды дайындау
. Вирустарды органдардың 
жасушалары мен ҧлпаларынан босатып алады да, қайшымен ҧсақтап, 
стерильді кварцты қҧм салынған келіде ҧнтақтайды. Ҧнтақтау 
жҧмыстарында талқандалған шыныларды қолданбаған жӛн, себебі 
олардың сілтілік қасиеттерінің болуына байланысты вирустардың біраз 
бӛлігін инактивациялайды. Ҧнтақталған сынаманың фосфатты буфердегі 
немесе Хенкс ерітіндісіндегі 10%-ды суспензиясын дайындап, оны 15-30 
минут бойы 1500-3000 айналым/минутта центрифугалағаннан кейін 
тҧнба 
сҧйықтығын 
стерильді 
ыдысқа 
қҧйып 
алып, 
бӛгде 
микрофлоралардан тазарту ҥшін бактериалды сҥзгіден ӛткізіледі (сирек 
қолданылады, 
ӛйткені 
вирустардың 
кӛпшілігі 
сҥзгіге 
адсорбциялануынан 
жоғалады) 
немесе 
қажетті 
дозадағы 
антибиотиктермен (пенициллин, стрептомицин, тетрациклин, т.б.) 
ӛңделеді. Қолданылатын антибиотиктердің тиімді дозасы 100-2000 ӘБ 
аралығында ӛзгеруі мҥмкін. Шамадан тыс дозадағы антибиотиктермен 
ӛңдеген жағдайда жасуша ӛсінділері телімсіз дегенерацияға ҧшырауы 
байқалады.
Антибиотик қосылған патологиялық материал суспензиясын 30-60 
минут бойы бӛлме температурасында ҧстағаннан кейін бактериялар мен 
саңырауқҧлақтардың барын немесе жоғын анықтау ҥшін ЕПА, ЕПС, 
ЕПБС және Сабуро ортасына себінді жасайды. Бактериологиялық 
зерттеу жҧмыстарында теріс нәтиже кӛрсеткеннен кейін зертханалық 
жануарларға, тауық эмбриондарына және жасуша ӛсінділеріне 
жҧқтырады. Ал бактериологиялық зерттеуде оң нәтиже кӛрсеткен 
жағдайда вирус суспензиясын антибиотиктермен қосымша ӛңдеп, 
қайтадан бақылау қояды. Зерттеу жҧмыстарында пайдаланылатын 
органдар мен ҧлпалардың суспензиялары минус 20-70ºС температурада 
сақталады. 
Мұрын және көз бөлінділерін дайындау
. Тиісті ерітіндіге малынған 
тампондарды 10-15 минут аралығында сілкілеп, суын сығып алады да, 
пайда 
болған 
сҧйықтықты 
2000-3000 
айналым/минут 
бойы 


67 
центрифугалайды. Сосын тҧнба сҧйықтығын стерильді пробиркаға 
қҧйып, оның 1 мл-іне 500-1000 ӘБ мӛлшеріндегі пенициллин мен 
стрептомицинді қосады да біраз уақыт ҧстап, бактериологиялық бақылау 
жҥргізілгеннен кейін жҧқтыру жҧмыстарына пайдаланылады.
Нәжісті дайындау
. Шамамен 1 г нәжісті ішінде моншақтары бар 
ыдысқа салып, 10 мл Хенкс ерітіндісін немесе фосфатты тҧз ерітіндісін 
қосады да сілкілеу арқылы гомогенизациялайды. Гомогенизацияланған 
материалды 
30 
минут 
бойы 
2000-3000 
айналым/минутта 
центрифугалайды. Тҧнба сҧйықтығын алып, оған пенициллин мен 
стрептомицинді 500-1000 ӘБ/мл, нистатин 30 ӘБ/мл және 0,2 мг/мл 
тетрациклин қосады. Антибиотикте 30-60 минут тҧрғаннан кейін 
стерильдігін анықтау ҥшін себінді жасайды да, минус 10-20ºС 
температурада сақтайды. Жануарларға, тауық эмбриондарына немесе 
жасуша ӛсінділерге жҧқтырар алдында материалды ерітіп, мҧздатудан 
кейінгі 
пайда 
болған 
тҧнбалардан 
арылту 
ҥшін 
қайтара 
центрифугалайды. Артық қалған материалды зерттеу жҧмыстарының 
соңына дейін мҧздатылған кҥйінде сақталады. Нәжісті зерттеу 
жҧмыстарын ректальдық жағындыларды зерттеумен алмастыруға 
болады.
Зәрді 
500-1000 ӘБ/мл мӛлшеріндегі антибиотиктермен ӛңдегеннен 
кейін жҧқтыру жҧмыстарында пайдалана береді.
Зақымдалған 
терідегі 
папулалардың

көпіршіктер
мен 
пустулалардың
ішіндегі заттарды және 
қабыршықтар
мен 
қабықтарды
зерттейді. Ол ҥшін папулалар мен кӛпіршіктердің ішіндегі заттарды 1:5 
қатынасында 
физиологиялық 
ерітіндімен 
араластырады, 
ал 
қабыршықтар 
мен 
қабықтарды 
ҧнтақтағаннан 
кейін 
1:5-1:10 
қатынасында тҧзды ерітіндімен суспезиялағаннан кейін 10-15 минут 
аралығында 2000-3000 айналым/минутта центрифугалайды. Пенициллин 
және стрептомецинмен (200-500 ӘБ/мл) ӛңдегеннен кейін материалды 
жҧқтыру жҧмыстарында қолданады. 
Қанды дайындау
. Вирустарды бӛліп алу жҧмыстарында 
дефибринделген қанды, не антикоагулянт қосылған қанды қолдануға 
болады. Соңғысында 5 мл қанды 5-6 тамшы гепарині бар тҥтікке қҧйып, 
тоңазытқышта қатырады. Еріткеннен кейін гомолизге ҧшыраған қанды 
2000-3000 айналым/минутта 15 минут бойы центрифугалайды да, 100-
200 ӘБ/мл кӛлемінде пенициллин мен стрептомицин қосып, 
стерильдікке тексергеннен кейін жҧқтыруға пайдаланады. Мҧндай 
жҧмысқа ҧйыған қандарды да қолдануға болады. Ол ҥшін ҧйыған қанды 
келіде ҧнтақтағаннан кейін Хенкс ерітіндісін қосады (1:1 немесе 1:2 
қатынасында).
Серологиялық зерттеуге қан алу
. Серологиялық зерттеу 
жҧмыстарына 2 қан сарысуы ҥлгілері қажет. Ол ҥлгілер аурудың 
бастапқы және соңғы кезеңдерінде алынады. Бірінші қан сарысуының 
ҥлгісі – аурудың инкубациялық немесе клиникалық белгілерінің байқалу 
кезеңінің алдында, ал екіншісі – аурудың сауығу кезеңінде немесе 


68 
ауруға шалдыққаннан кейін 2-3 апта ӛткен соң алынады. Жануарлардан 
қан алу және қанның сарысуларын дайындау жҧмыстары стерильді 
жағдайда жҥргізіледі, оларға антикоагулянттар мен консерванттарды 
қосуға болмайды. Себебі олар қан сарысуларын антикомплементарлық 
жағдайға 
ҧшыратады, 
бейтараптау 
реакциясында 
вирустарды 
инактивациялайтын қасиеттерге иеленеді немесе жасуша ӛсінділеріне 
улы болады, не стерильділігі бҧзылады.
Малдан 10-15 мл қанды резеңке тығыны бар тҥтіктерге алып, 
ҧйығанға дейін бӛлме температурасында ҧстайды да, шыны таяқшамен 
немесе басқа сайманмен жиегін айналдырғаннан кейін (+4ºС) 
тоңазытқышқа 18-20 сағатқа қалдырады. Сонан соң сарысуды сорып 
алып, 100 ӘБ/мл мӛлшерде пенициллин мен стрептомицин қосады да, 
бактериологиялық орталарға себінді жасайды.
Вирусологиялық балауда қолданылатын серологиялық әдістерде қос 
қан сарысуы ҥлгілері зерттеледі. Сондықтан бірінші алынған сынамалар 
дҧрыс сақталуы керек. Қан сарысуларын міндетті тҥрде тоңазытқышта 
+4ºС-де немесе тӛменгі температурада қатырылған кҥйінде сақталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   179




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет