Список использованной литературы:
1.
Проект Нац.доклада (1).pdf
2.
Приказ-МОН-РК-от-28-января-2016-года-№95.pdf (opmpkpvl.kz)
3.
organizatsiya-povysheniya-kvalifikatsii-pedagogov-s-ispolzovaniem-produktivnyh-modeley.pdf
4.
Современные образовательные теории: [учеб.-метод. пособие для вузов]
Э.Н. Гусинский, Ю.И. Турчанинова; Центр. изучения образоват. политики Моск.
высш. шк. соц. и экон. Наук
5.
umk2023rus.pdf (kkat.edu.kz)
6.
Педагогическая поддержка личностно-профессионального саморазвития в
профессиональной деятельности: автореферат дис. …доктора педагогических наук:
13.00.08/Моск. Пед. Гос.ун-т. – Москва, 2004. – 43 с.
7.
Фишман Б.Е. Педагогическая поддержка личности-профессиональное развитие
педагога в профессиональной деятельности: дис. …д-ра пед.наук. – Биробиджан,
2004. – 453с
ХИМИЯ ПӘНІН ОҚЫТУДАҒЫ МОДУЛЬДІК ТЕХНОЛОГИЯДЫҢ
ҚОЛДАНЫЛУ ӘДІСТЕРІ
Конратбай Жанерке Маратқызы
Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық педагогикалық институты
Ғылыми жетекші: Нүркенова Әйгерім Дауылбайқызы
Аннотация:
Модульное обучение (или обучение модульной теме) - это метод
обучения, основанный на объединении одной и той же темы в системе обучения.
Объединенные заголовки называются одним модулем (или модулем). В этой методологии
размещается одна дополненная, дополненная учебная программа, чтобы помочь учащимся
получить полное образование. Это обеспечивает вопросы консультирования людей и
обучения тематическому содержанию.
Аnnotation:
Modular training (or modular subject training) is a teaching method based on
the combination of several topics in the educational system. Combined headers are called single
modules (or modules). This methodology places a single comprehensive, supplemented curriculum
to help students gain a complete education. It provides people with advice and thematic content
training issues.
Ключевые слова:
Модульная технология, онлайн-платформы, интерактивное чтение,
адаптивная оценка, коллаборативные работы.
Кeywords:
Modular technology, online platforms, interactive reading, adaptive assessment,
collaborative work.
150
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында оқыту формасын,
әдістерін, технологияларын таңдауда көп нұсқалық қағида атап көрсетілген.
Бұл білім беру мекемелерінің мұғалімдеріне өзіне оңтайлы нұсқаны
қолдануына, педагогикалық үрдісті кез келген үлгімен құра беруіне мүмкіндік
береді. Қазіргі уақыттағы оқу-тәрбие үрдісінің ерекшелігі баланың тұлғалық
дамуына бағытталған жаңа оқу технологияларын ұтымды қолданысқа алуы.
Білім алу — адамзат әрекетінің ең маңызды бір түрі. Ол білім мен
тәрбиенің негізін қалайды. Білім алуда адамның ішкі мүмкіндігі мен қабілетінің
дамуы, қалыптасу үрдісі байқалады. Қабілет, бір жағынан, адамның білім,
дағды, іскерлікті қалыптастырудағы саналы әрекетінің нәтижесі болса, екінші
жағынан, адамның табиғи-генетикалық ерекшелігімен тікелей байланысты.
Осыған орай, қазіргі білім беру парадигмасында білім алушыға тұлғалық-
әрекеттік тұрғыдан қарауға үлкен мән беріп отыр. Өйткені, әрекет дегеніміз-
саналы мақсатқа тәуелді үрдіс. Демек, мақсатқа жетудің басты жалпы білім
беруші мен білім алушының бірлескен іс-әрекеті болып табылады. Осыған орай
оқытуды екі жақты әрекетке, субъект-субъектілік, диалогтық қарым-қатынасқа
құру мәселесі шешімін табуда.
«ХХІ ғасырда білімді дамыта алмаған елдің тығырыққа тірелері анық.
Біздің болашақтың жоғарғы технологиялық және ғылыми қамтылған
өндірістері үшін кадрлар қорын жасауымыз қажет. Осы заманғы білім беру
жүйесінсіз әрі алысты барлап, кең ауқымды ойлай білетін осы заманғы
басқарушыларсыз біз инновациялық экономика құра алмаймыз» деп атап
көрсетті. Бұл талаптар білім саласы қызметкерлеріне үлкен міндеттер жүктейді.
Себебі әрбір мемлекеттің болашағы мектебінде шыңдалады.
Қазіргі білім парадигмасы мен философиясының өзгеруі білім беру
жүйесі
қызметкерлерін
оқытудың
ақпараттық
және
компьютерлік
технологияларға негізделген сапасымен қарқындылығын қамтамасыз ету
қажеттілігін талап етуде. Білім беру ұйымдары іс — әрекетінің негізгі нәтижесі
тек білім, іскерлік және дағды жүйесі ғана емес, керісінше зиялы саяси
қоғамдық, коммуникациялық, ақпараттық және басқа салаларындағы мемлекет
тапсырыс беріп отырған негізгі құзыреттіліктердің жиынтығы [1].
Әлемдік оқу үрдісінің өзегі — жаңа технологиялар екені мәлім. Әрбір
технология өзіндік жаңа әдіс-тәсілдермен ерекшеленеді. Әдіс-тәсілдерді
мұғалім ізденісі арқылы оқушы қабілетіне, қабылдау деңгейіне қарай іріктеп
қолданады.
Мектептегі білім мен тәрбие беру жүйесінің міндеті — оқушылардың
жан-жақты танымдылық белсенділігін көтеруге мүмкіндік жасай алатын әр
оқушыны жеке тұлға ретінде дамыту. Әр мектеп білім беруді жоғары деңгейге
көтеру мәселесін қолға алып, білім беру үрдісін басқару мәселесін жүзеге
асыруда. Білім беру үрдісін басқару жүйесінің құрылымы жеке тұлғаның
қайталанбас даралығының дамуына, шығармашылық бастама алуына бағыт
беріп, жағымды орта қалыптастырудан тұрады.
Білім беру жүйесі — әр елдің даму болашағын айқындайтын, әлемдік
өркениетке жетудің негізгі бағыттарын көрсететін біртұтас құрылым.
151
Қазіргі таңдағы егеменді еліміздің болашағы дарынды, білімді, ізденімпаз
жастарға байланысты. Осыған орай бүгінгі күн мектеп алдында тұрған басты
міндет — өзіндік айтар ой-пікірі бар, жоғары сапалы, белсенді азамат тәрбиелеп
шығару. Қоғамдағы түбегейлі өзгерістер білім беру жүйесінің алдына жаңа
адамды қалыптастыру, дамыту мақсаттарын қойып отыр. Оқушылардың ойлау
қабілетін дамыту, ой-пікірінің дербестігі мен еркіндігін кеңейту, олардың өз
бетімен білім алуға деген ынтасын арттыру, оны өз тәжірибелерінде жаңа
жағдайларға байланысты қолдана алу, яғни біліктіліктерін қалыптастыру және
дамыту болып табылады. Педагогикалық үрдістің тиімділігінің артуына
мүмкіндік беретін білім беру мен тәрбие бірлігін сақтай отырып, оқушыға
берілетін білімнің үйлесімділігімен қатар, әрбір жеке тұлғаның ерекшелігін
ескере отырып, білімділігіне сәйкес бағдар беру, танымдық ізденімпаздығын
дамытудағы оқытудың прогрессивтік қадамының бірі – модульдік оқыту [2].
Осыған орай, жоба «Модульдік оқыту технологиясы» деп аталады.
Жобаның мақсаты:сабақтардың модульдік оқыту технологиясын қолдана
отырып, жобалаудың тиімділігін анықтау.
Жобаның міндеттері:
—
Модульдік оқыту технологиясының мазмұнымен таныстыру;
—
Модульдік оқыту технологиясының құрылымын анықтау;
—
Модульдік оқыту технологиясының тиімділігін анықтайтын сабақ
үлгісін құрастыру;
—
Модульдік оқыту технологиясының білім сапасына әсері;
—
Модульдік оқыту технологиясы арқылы сабақты жоспарлаудың
маңыздылығы
Модульдік оқыту технологиясы – білім мазмұны, білімді игеру қарқыны,
өз бетінше жұмыс істей алу мүмкіндігі, оқудың әдістері мен тәсілдері бойынша
оқытудың дербестігін қамтамасыз етеді.
Оқытуда модульдік технологияларды пайдалану кезінде кейбір әдістер:
1.
*Модульдік оқулықтар*: Тақырыптарды бөлу және курс жоспарларын
модульдік оқулықтар арқылы орындау.
2.
*Интерактивті оқу материалдары*: Электронды оқу материалдары,
интерактивті тапсырмалар мен сауалдар арқылы студенттерге
тақырыптардың түсінігін және түсінбейтін жерлерін бағалау.
3.
*Онлайн платформалар*: Оқу курстарын онлайн платформаларда
жүргізу арқылы студенттерге қол жетімді оқу материалдарына
деректердің түсінігін беру.
4.
*Коллаборативті жұмыстар*: Студенттерге үйрету және тақырыптық
материалдарды түсіндіру кезінде коллаборативті жұмыстарды өткізу.
5.
*Адаптивті бағалау*: Оқушылардың оқыту процестерін адаптивті және
біріншілікке сүйенішке мүмкіндік беретін технологияларды пайдалану.
Ал «модуль» дегеніміз – іс-әрекеттің мақсатты бағдарламасы белгілеген
деңгейіне (жоспарланған алдағы нәтиже) жету үшін сұрыпталған,
дидактикалық өңделген білім, білік, дағдының белгілі мазмұнының бірлігі және
оның әдістемелік нұсқауы немесе аяқталған оқу ақпараты болып табылатын
модульдік бағдарламаның негізгі құралы. Басқаша айтқанда, адамның өзіндік
152
дамуының шамасы. Жалпы «модуль» сөзі «оқытудың мазмұны мен
технологиясын» білдіреді. «Модуль мазмұны» өзіндік мағына беретін оқу
материалының көлемі ретінде ұсынылады.
Модуль – оқу мазмұны мен технологияны біріктіріп тұрған мақсатты
функционалды байланыстырушы [3].
Оқу модулі, негізінен, үш құрылымды бөліктен: кіріспе, сөйлесу бөлімі
және қорытынды бөлімнен тұрады.
Әр оқу модулінде сағат саны әртүрлі болады. бұл оқу бағдарламасы
бойынша сол тақырыпқа, тақырыптар тобына немесе тарауға бөлінген сағат
санына байланысты. Зерттеулер нәтижесі 7-12 сағаттан тұратын оқу модулінің
неғұрлым тиімді екенін көрсетті.
Оқу модулінің өзгешілігі – жалпы сағат санына қарамастан, кіріспе және
қорытынды бөлімдерге 1-2 сағат беріледі. Барлық қалған уақыт сөйлесу
бөлімінің меншігінде болады.
Кіріспе бөлімінде мұғалім оқушыларды оқу модулінің жалпы құрылымымен,
оның мақсат-міндеттерімен таныстырады. Содан соң мұғалім осы оқу модулінің
барлық уақытына есептелген оқу материалын қысқаша (10-20 минут ішінде) сызба,
кесте және т.б. белгілік үлгілерге сүйене отырып түсіндіреді.
Жаңа химия пәнін модульді оқыту үшін көптеген әдістер бар. Сіз
студенттерге лабораториялық іс-шаралар, сұрақтарды шешу, онлайн
ресурстарды пайдалану, вебинарлар ұсыну, тақырыптық видеоматериалдарды
пайдалану сияқты әдістерді пайдалана аласыз. Химия пәнін оқытуда модульдік
технологиялардың қолданылу әдістері осылай:
1.
Лабораториялық жұмыстар: Оқушылардың өздерінің химиялық кеңесін
кеңейту үшін лабораториялық ис-шаралар өткізу.
2.
Вебинарлар: Онлайн оқушыларға тақырыптық таласқындар мен
анықтамалар көрсету үшін вебинарлар ұсыну.
3.
Интерактивті қолданбалар: Оқушылардың тақырыптық құзыреттілігін
дамыту үшін интерактивті оқу құралдарын пайдалану.
4.
Тақырыптық видеоматериалдар: Химиялық пәндердің түсініктемелерін
анықтау үшін тақырыптық видеоматериалдарды қолдану.
5.
Онлайн ресурстар: Жаңа мәліметтер мен тақырыптық материалдарға
шолу үшін онлайн ресурстарды қолдану.
Модульдік оқытудың өзегі – оқу модулі. Оқу модулі ақпараттардың
аяқталған блогынан, бағдарламаны табысты жүзеге асыру бойынша берілген
мұғалімнің нұсқауларынан және оқушы іс — әрекетінің мақсатты
бағдарламасынан тұрады [4].
Модульдік оқыту білім мазмұны, білімді игеру қарқыны, өз бетінше
жұмыс істей алу мүмкіндігі, оқудың әдісі мен тәсілдері бойынша оқытудың
дербестігін қамтамасыз етеді.
Қорыта айтқанда, оқушыларға тілдік коммуникативтік білім беруде
М.М.Жанпейісованың модульдік оқыту технологиясы оқушыны дамыту құралы
ретінде өте жоғары деңгейде. М.М.Жанпейісованың модульдік оқыту жүйесі
арқылы тіл дамыту іске асады.
153
Модульдік оқыту технологиясын қолдану арқылы мынадай жетістіктерге
қол жеткізуге болады:
1.
Уақыт үнемделеді.
2.
Сабақтың сапасын көтереді.
3.
Оқу әдісі мен құралдарын таңдауға мүмкіндік тудырады.
4.
Оқушылардың белсенділігін мен қызығушылығын арттырады,
сондықтан оқу үлгерімі көтеріледі.
Модульдік технологиялардың қолданылу әдістерін қолдану кезінде химия
пәнін оқытуға мүмкіндіктерді кеңейту мүмкін. Олардың бірнеше мысалдары бар:
1.
Модульдік оқулықтар: Оқу курсын модульдік форматқа айыру арқылы
студенттерге тақырыптардың бөлімдерін және тақырыптық модульдерді толтыру.
2.
Онлайн платформалар: Модульдік оқулықтарды жүйелік платформаларда
жариялау арқылы студенттерге тақырыптық материалдарға деректердің түсінігін
қамтамасыз ету.
3.
Интерактивті сабақтар: Модульдік технологияларды пайдалану арқылы
онлайн оқыту құралдарын пайдалану, оның арқасында студенттерге
тақырыптық байланыстарды қалыптастыру.
4.
Вебинарлар: Модульдік тақырыптарды таласқан және оларды түсіндіру
үшін онлайн вебинарлар ұсыну.
5.
Ақпараттық технологиялар: Модульдік оқулықтардың жасау және
бағалау процесстерін ақпараттық технологиялар арқылы автоматтандыру.
Модульдік оқыту технологиясын сабақта қолдану- мемлекеттік тілді
оқытуда сабақтың білім сапасын көтерудің факторы болып табылады.
Модульдік оқытудың сөйлесу бөлімінде оқушылар көбінесе топтарға
бөлініп, өтілген материалды қайта жаңғыртып, терминдерді, негізгі ұғым-
ережелерді біледі.
Модульдік оқытуда интерактивті тақтаны пайдалану өте тиімді. Өйткені,
қажетті сызбаларды, электронды оқулықты, зертханалық тәжірибелерді керек
болған жағдайларда пайдалануға мүмкіндік береді [5].
Қазір арнайы пәндерді нәтижелі үйрету, оқыту әдістемесін жетілдіре түсу
– бүгінгі күннің маңызды мәселесі. Сол себепті білім жүйесінде көптеген жаңа
технологиялар қолданылып жүр. Оқушыларды еңбекке, шығармашылық
пәндерге деген ынта-ықыласын арттыру үшін дизайн мамандығына осы жаңа
технологиялардың бірі — модульдік оқыту технологиясын қолдануға болады.
Модульдік оқытудың ерекшелігі: мұғалім көп сөйлегеннен гөрі, баланы
көбірек тыңдауға мүмкіндік береді; Модульдік оқытуда тағы бір ерекшелік
бағалау парағын қолдану болып табылады. Сабақ жеке жұмыс, топпен жұмыс
болуы мүмкін. Бала ескерусіз қалмас үшін әр жұмысқа балл қою арқылы
қорытынды баға қойылады.
Қазіргі таңда оқушыларға тек білім беріп қана қоймай, сонымен қатар оларды
өмірге қажетті өз болашағына азық болатын тәрбие беру де қолға алынуда
Достарыңызбен бөлісу: |