1) экономикалық білім негіздерін меңгеру, менеджмент,
22
маркетинг, қаржы жэне т.с.с. жөнінде ғылыми түсінігінің болуы,
2)
экономиканы мемлекеттік реттеу мақсаттары мен әдістерін,
экономикадағы мемлекетгік сектордың рөлін бшу жэне түсіну.
Ғылыми жэне педагогикалық магистратура жогары, жогары оқу
орнынан кейінгі білім беру жүйесі жэне ғылым саласы үшін ғылыми-
педагогикалық даярлығы терең гылыми жэне педагоги калық
мамандарды даярлау бойынша жогары оқу орнынан кейінгі білім
берудің кәсіптік оқу багдарламаларын іске асьфады.
Ғылыми жэне педагогикалыц магистратура бітірушілерініц
негізгі құзыреттіліктеріне цойылатын талаптар:
1) қогамдық өмірдегі гылым жэне білімнің рөлі туралы; гылыми
танымның дамуындагы қазіргі процестер туралы; жаратылыстану
(элеуметтік,
гуманитарлық,
экономикалық)
гьшымдарының
эдіснамалық жэне философиялық өзекп проблемалары туралы;
жогары мектеп оқытушысының кэсіби құзыреттілігі туралы;
жаһандану процестерінің қарама-қайшылықтары мен әлеуметтік-
экономикалық салдары туралы түсінігі болуы керек;
2)
ғьшыми
танымның
эдіснамасын;
гылыми
қызметті
ұйымдастырудың қагидаттары мен құрылымын; оқыту процесінде
студенттердің танымдық қызметінің психологиясын; білім берудің
тиімділігі мен сапасын артгьфудың психологиялық әдістері мен
құралдарын білуі тиіс;
3) алган білімін гылыми зерттеулер контекстінде идеяларды
қолдану немесе өзіндік дамыту үшін қолдана білуі; процестер мен
күбылыстарды
зерттеудің
қолданыстагы
түжырымдамаларын,
теориясы мен әдістерін сын-көзбен талдай алуы; эртүрлі пәндер
аясында алған білімін жаңа таныс емес жагдайларда зерттеу
мэселелерін
шешуде
интеграциялауы;
білімді
интеграциялау
жолымен, толық емес немесе шектеулі ақпараттар негізінде
тұжырымдама жасап, шешім қабылдай алуы; жогары мектеп
педагогикасы мен психологиясынан алган білімін өз педагогикалық
қызметінде қолдана білуі; оқытудың интерактивті әдістерін қолдана
білуі; ақпараттық-аналитикалық және ақпараттық-библиографиялық
жүмысты қазіргі ақпараттық технологияларды қолданып жүргізуі;
жаңа проблемалар мен жагдайларды шешуде креативті ойлауы жэне
шыгармашылықпен қарауы; гылыми зерттеулер жүргізуге жэне
ЖОО-да арнайы пәндер бойынша сабақ жүргізуді жүзеге асыруга
мүмкіндік беретіндей кэсіптік деңгейде шет тілін еркін меңгеруі;
диссертация, гылыми мақала, есеп, аналитикалық жазбалар жэне т.б.
23
түрінде ғылыми-зерттеу жэне аналитикалық жұмыс нэтижелерін
жалпылай білуі тиіс.
4) ғылыми-зерттеу эрекетгері, қалыпты гылыми мәселерді
шешу; кредитгік оқыту технологиясы бойынша білім беру және
педагогикалық қызметгі жүзеге асыру; кэсіптік пэндерді оқыту
әдістемесі;
білім
беру
процесінде
қазіргі
ақпаратгық
технологияларды
қолдану;
кәсіптік
қарым-қатынас
және
мәдениетаралық байланыс; шешендік өнер, өз ойын ауызша жэне
жазбаша түрде дұрыс және логикалық тұрғыдан ресімдеу; күнделікті
кэсіптік қызметге және докторантурада білімін жалғастыру үшін
білімін кеңейту және тереңцету дағдысының болуы қажет.
5) ғылыми зерттеулердің эдіснамасы саласында; жоғары оқу
орындарындағы
ғьшыми және гылыми-педагогикалық қызмет
саласында;
қазіргі
білім
беру
технологияларына
қатысты
мэселелерде; кәсіптік сапада ғылыми жобапар мен зерттеулерді
орындауда; білімді үнемі жаңартуды, кәсіптік дағды мен білікті
кеңейтуді қамтамасыз ету әдістерінде құзыретті болуы тиіс.
Докторантураныц жалпы қүзыреттіліктері:
1) ғылым эволюциясындағы парадигмалардың ауысуы мен
дамуының негізгі кезеңдері туралы; жаратылыстану (әлеуметтік,
гуманитарлық,
экономикалық)
ғылымдарының
пәндік,
дүниетанымдық жэне эдіснамалық ерекшеліктері туралы; білімнің
белгіпі бір саласындагы ғылыми мектептер мен олардьщ теориялық
және практикалық жаңалықтары туралы; белгілі бір саладағы элемдік
және қазақстандық ғьшымның ғылыми тұжырымдамалары туралы;
гьшыми жаңалықтарды практикалық қызметке ендіру тетіктері
туралы; гылыми қоғамдағы қарым-қатынас нормалары туралы;
ғапым-зерттеушінің педагогикалық жэне ғылыми этнкасы туралы
түсінігінің болуы;
2) жаһандану мен интернациялизацияландыру жағдайында
отандық гылымның дамуының заманауи үрдістерін, бағыттары мен
заңдылықтарын; ғылыми танымның эдіснамасын; белгілі бір
саладағы әлемдік жэне қазақстандық ғылымның жетістіктерін; гылым
мен білімнің әлеуметтік жауапкершілігін (сезінуі жэне қабылдауы);
халықаралық ынтымақтастық пен ғылыми байланысты жүзеге
асыруга мүмкіндік беретін кемінде бір шет тілін кәсіптік деңгейде
білуі қажет;
3) ғылыми зерттеулер үдерісін үйымдастыруды, жоспарлауды
және іске асыруды; зерттеу саласындагы эртүрлі теориялық
24
тұжырымдамаларды талдауды,
бағалауды, салыстыруды жэне
қорытынды жасауды; эртүрлі деректерден алынған ақпараттарды
талдауды жэне өңдеуді; заманауи теориялар мен талдау эдістері
негізінде
академиялық
тұтастықпен
сипатталатын
ғылыми
зертгеулерді өз бетімен орындауды; ғылыми танымның шекарасын
кеңейте отырып, өзінің жаңа ғылыми ойларын айтуды, өзінің білімі
мен ойларын гылыми қоғамдастыққа жеткізуді; зертгеудің заманауи
эдіснамасын таңцап, оны тиімді қолдануды; өзінің кәсіби дамуын
жоспарлауды жэне болжауды білуі тиіс;
4)
эртүрлі ғылыми ойлар мен теорияларды сыни тұргыда
талдау, бағалау жэне салыстыру; ғылыми қызметге талдау және
эксперимент жүргізу; зерттеулер нэтижелерін жоспарлау және
болжау; халықаралық ғылыми форумдарда, конференциялар мен
семинарларда шешендік өнер жэне көпшілік алдында сөйлеу; ғылыми
хат пен гылыми байланыс; ғылыми зертгеулер процестерін
жоспарлау, үйлестіру және іске асыру; зертгеу саласында жүйелі
түсінік пен таңдап алынган гылыми әдістердің сапалылығы мен
нэтижелілігін көрсете білу; ғылыми іс-шараларда, іргелі ғылыми
отандық жэне халықаралық жобаларға қатысу;
басқарудағы
көшбасшылық және ұжымды басқару; гылыми жэне ғылыми-
педагогикалық қызметке жауапкершілікпен және шығармашылықпен
қарау; заманауи ақпараттық жэне инновациялық технологияларды
қолдана отырып, патенттік ізденіс жүргізу мен гылыми ақпаратты
беру тәжірибесі; ғылыми жаңалықтар мен туындыларға зияткерлік
меншік құқығын қорғау; шет тілінде еркін сөйлесу дағдысының
болуы тиіс;
5)
ақпараттар агымының жедел жаңару жэне жедел өсу
жағдайындағы
ғылыми
және
ғылыми-педагогикалық
қызмет
саласында; теориялық жэне эксперименттік гылыми зерттеулер
жүргізуде;
ғылыми
зерттеуде
теориялық
жэне
қолданбалы
міндеттерді қою мен оларды шешуде; белгілі бір саладағы
мәселелерге кэсіби жэне жан-жақты талдау жүргізуде; түлғааралық
қарым-қатынас жэне адам ресурстарын басқару мәселелерінде;
мамандарды жогары оқу орнында даярлау мәселелерінде; гылыми
жобалар мен зерттеулерге сараптама жүргізуде; үнемі кәсіби өсуді
қамтамасыз етуде қүзыретгі болуы қажет.
Жоғары оқу орнынан кейінгі үздіксіз білім беру педагогикапық
кадрлардың білімін жетілдіру және қайта дайындау жүйесінде жүзеге
асады. Білім жетілдіру — қосымша кәсіби білімнің түрі, бұрынғы
25
алған
кәсіби
білімнің дэрежесін
жаңарту
және
тереңдету,
жұмыскердің
іскерлік
сапасын
жетшдіру,
мамандықгың
шығармашылықпен
өзін-өзі
жүзеге
асыру
оның
білімінің
қажеттшігіне саи.
Қазіргі кэсіптік білімді жетілдіру — оқу орындарының бірлігі,
бөлімдері,
басқару
жүйесі
ғылыми-зерггеу
орьшдарьшың
ұйымдастырушылық құқықтық, ақпараттық қызмет, қосымша кэсіби-
білімдік бағдарламасы арқылы жүргізіледі. Бұл жүие мынадай
ұйымдастырылған формада жүргізіледі: мұғалімдердің өздіпнен
білім алуы, эдістемелік бірлестік, кафедра, білім беру мекемелерінің
оргалығы, бір реттік, циклдың формалары (курстар, семинар,
конференция); институт жүйесінде білімді жетілдіру жэне қайта
дайындау, университеттегі жоғары мектептің мұғалімдерінің білімін
жетілдіру оргалықтарында.
Достарыңызбен бөлісу: |