Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған


сына тәуелді емес, тек жолдың бастапқы және соңғы нүктелерінің



Pdf көрінісі
бет139/302
Дата06.01.2022
өлшемі4,48 Mb.
#14281
түріОқулық
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   302
сына тәуелді емес, тек жолдың бастапқы және соңғы нүктелерінің 
орналасуларына ғана тәуелді.
7-сынып физикасында айтылғандай, мұндай қасиет байқалатын кез  
келген өріс 
потенциалдық өріс деп аталады. Жердің тарту күші өрісінде 
белгілі бір биіктіктен құлаған дененің істейтін жұмысы да оның қозға- 
лыс траекториясына тәуелсіз анықталатын. Ендеше, жердің төңірегіндегі 
тарту өрісі сияқты зарядтың төңірегіндегі әрекеттесу өрісі де потен-
циалдық  өріс  болып  табылады.  Сондықтан  потенциалдық  өрістерде 
атқарылатын жұмыстар да бір-біріне ұқсас формулалармен сипатталады.
2.  7-сыныпта 
Жердің потенциалдық өрісінде атқарылған А жұмыс 
потенциалдық  энергияның  өзгерісіне  (айырымына)  тең  болатынын 
төмендегі формуламен көрсеткен едік: 
 А = Е
п1 

 Е
п2.
Бұл  формуладағы 
Е
п1 
= mgh
1
  мен 
Е
п2 
= mgh
2
  шамалары  массасы  
дененің Жер бетінен 
h

және
 h
2
 биіктіктегі потенциалдық энергиясы бо-
латынын айтқанбыз.
Жоғарыдағы  формуланы  потенциалдық  электр  өрісінің 
q  зарядты 
қозғағанда  жасаған  жұмысын  табу  үшін  пайдаланамыз.  Алайда  электр 
өрісінің  кернеулігін 
Е  әрпімен  белгілегендіктен,  өрістегі  зарядтың 
потенциалдық энергиясын басқаша 
W әрпімен таңбалайық. Сонда q за-
рядты екі нүкте арасында қозғағанда электрстатикалық өрістің атқаратын 
жұмысы мына формуламен анықталады:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   302




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет