115
Тураған (Шымк., Сайр., Сар.). Еттің нанын ұсақтап турап,
үстіне сорпа құйып жасалған тағам.
Ағарған. Сүт қосылып жасалатын бидай кҿже сусыны.
Түйенің сүтінен басқа
ағарған жасайтын ештеңке жоқ.
Бозарған. Суы кҿп кҿжеге аздап сүт қосып ашытылған
шалап. Ағарғаның болмаса,
бозарған бер, шҿлдеп келдік (Түрк.
қаз.).
-Шы, -ші жұрнақтары арқылы: наубайханашы. Нан пісіретін
адам. Ол
наубайханашылықты оқып келген.
Кілетші. (Сем.Аяг.). Қамбашы, қоймашы.
Дарағатшы. (Кҿкш., Қызылту). Жиын-тойды, ойынды
басқарып реттеуші адам.
-
Хана қосымшасы арқылы.
Пешехана (Түрікм. қаз.). Масадан, шыбыннан қорғайтын
жан-жағы бітеу шымылдық. Түрікменше
пеше – маса деген сҿз.
Оңтүстік аудандарда –
масахана.
Қозыхана. Қозы ұстайтын қора. Қозыхананы жҿндеуге
қаражат шығарды (Шымк., Сар.). Үшіншілері жас тҿлді
қозыханаға жайластырады жҽне ересектерін азықтандырады
(«Қызыл ту»).
-
Хана арқылы жасалған сҿздерден оңтүстік аймақтарда
қолданылатын тҿмендегі сҿздерді атауға болады.
Ағылхана (ұзынша етіп салынған мал қора),
қасапхана (ет
сататын жер),
нанхана – наубайхана,
айуанхана (бастырма сияқты
жан-жағы ашық, тҿбесі жабық қора),
дәнхана (дҽн сақтайтын
жер),
ҧстахана, мҧзхана, сҥтхана, етхана, тауықхана, қҧсхана
т.б.
Достарыңызбен бөлісу: