|
Байланысты: Ниязгалиева А., Турганалиева Г. Қазақ диалектологиясыБұл бет үшін навигация:
- Грамматикалық ерекшеліктер. Етістіктің жекеше 2 – жақ бұйрық райының –ғын, -гін, -қын, -кін, -ың, -ің
- –лы, -лі қосымшалары арқылы жасалған тұлғалары кездеседі: баралы – барайық, келелі – келейік. Қалау райдың бар, жоқ
- –мынан, -бынан, -пынан
Б мен у ауысуы: кебіс - кеуіш, кҽпір - кҽуір, шылапшын -
шылаушын//шілҽужін;
А мен ә алмасуы: қатты - кҽтті, қайтып - кҽйтіп, керісінше,
ҽйел - айал, едҽуір - адауір.
Грамматикалық ерекшеліктер.
Етістіктің жекеше 2 – жақ бұйрық райының –ғын, -гін, -қын,
-кін, -ың, -ің қосымшалары арқылы жасалған тұлғалары
кездеседі: суғырғын (суыр), айтқын (айт), келгін (кел), барың
(бар), кҿрің (кҿр).
Бұйрық райлы етістіктің кҿпше 1 – жағының –лы, -лі
қосымшалары арқылы жасалған тұлғалары кездеседі: баралы –
барайық, келелі – келейік.
Қалау райдың бар, жоқ сҿздері арқылы жасалған түрлері
кездеседі: барғым бар – барғым келеді, барғым жоқ – барғым
келмейді.
Қалау райдың қысқарған тұлғалары кездеседі: барса кетті –
барса игі еді, келсе кетті – келсе игі еді.
Кҿмектес септігінің –мынан, -бынан, -пынан қосымшалары
арқылы жасалған түрлері кездеседі: атпынан келу – атпен келу,
пойызбынан бару – пойызбен бару.
Септік жалғауларының қызметінде ауысушылық байқалады:
мұғалімге оқыдым – мұғалімнен оқыдым. Арысқа тұрамын –
Арыста тұрамын.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
