Оқулық А. С. АқтАновА, А. К. ЖундибАевА, Л. К. ЖұмеКеновА

15
1 - топ
Қырғауыл
2 - топ
Сауысқан
3 - топ
Шеңгел
4 - топ
Қарақоға
8-тапсырма.  Жаман  мен  Меңдіге  мінездеме  беріңдер.  Екі 
кейіпкердің ерекшелігін нақты мысалдармен дәлелдеңдер.
10-тапсырма. «Аяз би» ертегісінде айтылатын құстар мен өсім-
дік түрлеріне қосымша дереккөздерді пайдалана отырып, түсінік 
беріңдер.
Кейіпкер
мінезі
ертеãіден үзінді
Жаман
Меңді
9-тапсырма.  «Біреуге  ор  қазба,  өзің  түсерсің»  деген  мақалды  негіз 
етіп, уәзірлердің қылығын өз көзқарастарың бойынша талдап, сыни ха-
барлама жазыңдар.
11-тапсырма.  мәтінді  тыңдаңдар.  берілãен  уақыт  іøінде  тапсырма-
ларды орын даңдар. 
Жақсы.
Íеге?
Жаман.
Себебі...
Óàқûò ìөëøåðі: 20 минут.
1. Õан мен қойшының арасындағы диалогке назар аударыңдар.
2. Олар не туралы сөйлесті деп ойлайсыңдар? Жазыңдар. 
3. Жауаптарыңды хрестоматиядан тексеріп оқыңдар.

16
–  Қазақ  әдебиетінің  тарихы  –  қазақ  халқының  қадім  замандардан 
 бастап, бүгінгі күнге дейін жасап келе жатқан көркем әдеби туындыла-
рын қамтиды. 
–  Қазір  әдебиет  тарихы  зерттеліп  отыр.  Ежелгі  дәуір  әдебиеті, 
түркілік  дәуір  әдебиеті  деген  ұғымды  белгілі  ғалым,  профессор 
Бейсенбай Кенжебаев қалыптастырды. 
–  Б.  Кенжебаев,  М.  Жолдасбеков,  Í.  Келімбетов,  А.  Қыраубаева, 
Õ. Сүйіншәлиев және т.б. ғалымдарымыз әдебиетіміздің кезеңдік ерек-
шелікте рін анықтап, ежелгі төл мұраларымызбен қайта қауыштырды. 
Бүгін біз «Алып Ер Тұңға» шығармасымен танысатын боламыз.
– Түркі әдебиеті төмендегідей дәуірлерге бөлінедi: 
1.  Çаманымыздан бұрынғы жазу-сызулар, аңыз-жырлар (сақ, ғұн, 
үйсін дәуірі: б.з.б. VІІ ғ. – б.з. ІV ғ.).
2.  Түрік қағанаты дәуіріндегі әдебиет (V–VІІІ ғғ.).
3.  Оғыз дәуіріндегі әдебиет (ІÕ–Õ ғғ.).
4.  Ислам дәуіріндегі әдебиет (Õ–ÕІІ ғғ.):
 
Сыр бойы әдебиеті;
 
Қарахан әдебиеті.
5.  Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет (ÕІІІ–ÕІV ғғ.).
Кейіптеу  –  әртүрлі  табиғат  құбылыстарын,  жансыз
нәрселерді адам кейпіне келтіріп немесе қалайда жан бітір-
гендей етіп суреттейтін көркемдік тәсіл.
Абай «Қыс» атты өлеңінде жылдың осы мезгілін мейірім-
сіз, түсі суық, қатал кәрі құданың кейпінде бейнелейді. 
Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,
Басқан жері сықырлап, келіп қалды. 
Дем алысы – үскірік, аяз бен қар 
Кәрі құдаң қыс келіп, әлек салды.  
!

17
Қазақ халқына көп ғасырдан бері мұра болып келе жатқан 
ғажайып  аңыздарды,  мазмұны  ертегіге  айналған  мифтерді, 
жай-күйін  көкке  сермейтін  асқақ  ерлік  жырларын  тереңнен 
алып  қарасақ,  онда  бүкіл  дүние  мәдениетіне  қосылатын 
сәулетті сыр бар.

жүктеу/скачать 1,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: