өзгерген кезде оның көлемі өзгеруіне мүмкіндік беретін айтылған екі
қабатттың арасында ауа толы болады.
Жұмыртқаның сары уызына қарай қабыршақ қабығынан "белоктың"
ортасында белоктың тығыз ширатылған жіп тәрізді халаза созылып жатады.
Халаза сары уызды шайқаудан сақтайды.
Жұмыртқа "белогының" негізгі маңызы нағыз жұмыртқаны (сары
уызды) механикалық әсерлерден қорғайды және ұрыктың дамуы кезінде
сумен қамтамасыз етеді. Мысалы, жұмыртқасы белогінің құрамы: 87 пайыз
су, 12 пайыз протеин, 1 пайыз басқа заттар.
Қатты қабық негізінен көмір қышқыл кальцийден 189 – 97 пайыз,
аздап та болса басқа тұздар мен органикалық заттан түрады. Қатты қабық
негізінен жұмыртқаны сыртқы әсерлерден қорғайды және жұмыртқаның газ
алмасуын қамтамасыз етеді, әр түрлі бактериялардың енуіне бөгет болады.
Ірі жүмыртқа және жұмыртқасын ашық жерде салатын кұстардың
жұмыртқасының қатты қабығы мықтырақ болады. Ұрық дамыған кезде,
қатты қабықтың біразы ұрықтың қаңқасын қалыптастыруға жұмсалады.
Қатты қабықтың сыртында майда тесіктері болады. Бұл тесікшелер
жұмыртқаның моқал ұшында көп болады. Ұрықтың дамуы кезінде
тесікшеледің газ алмасуының маңызы зор. Жұмыртқаның басылуы ұзарған
сайын және газ алмасуының күшеюіне сәйкес тесікшелердің диаметрі
үлкейе түседі.
Достарыңызбен бөлісу: