10
ӘЛЕУМЕТТІК ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ ТҰРАҚТЫ ДАМУ
Оқу құралы
произведений. - М., 1956. с.565). К.Маркс пен Ф.Энгельс жан мен
денені, адам мен табиғатты, рух пен материяның табиғатқа қарама-
қайшылык көрінісінің мәнсіз екендігін айтты. К.Маркс пен Ф.Энгельс:
«Өзіміздің жеңісімізбен табиғатты қатты мақтамаймыз. Әрбір осындай
женіске олар кектенеді. Әрбір осындай жеңіс шыныменде бірінші кезде
біз ойлағандай аяқталады, бірақ, екінші, үшінші кезекте мүлдем
өзгеше алдағылардың шығу мүмкіндігін жойып жібереді. Демек, әрбір
ағымда деректі еске түсіреді, біз табиғатқа билік етеміз, жаулап
алушы немесе жеңіп алушы басқа елге билік етеді, біз осылай билік ете
алмаймыз, біздер керісінше, өзіміздің канымызбен әрі миымызбен оны
қаратамыз әрі оның ішіне кіре аламыз, бірақ оларға қарағандағы біздің
айырмашылығымыз біздер олардың заңын қолдана білеміз» (Маркс
.К., Энгельс Ф. Соч. Т.20. С. 494-496).
К.Маркстің, «Адам мен табиғат бірлігі» концепциясында –« бұл
тәуелсіз қарама-қайшылық бірлігі, бірақ олардың компонент
байланысы ажырамайды. Екі компонентте белсенді, әрі бір- біріне
байланысты, әрқашанда бір-бірімен өзгерісте бола алады. Табиғаттың
өзгеруі адамға, кейде адамның ойлану негізімен байланысты, ал
өмірде, іскер адамның сезімталдығы табиғат сияқты алда тұрады».
XIX
ғ. биологтар мен географтардың жүргізген тәжірибелі
жұмыстарының нәтижесі адамның табиғат пен қоршаған ортаға
өзара кері әсерін көрсетті.
XX ғ. басында әлеуметтік экологияға сәйкес терминология
табылды. 1922 жылы Х.Берроуз: «Адам экологиясының –
географиясы» атты адамға экологиялық зерттеуді жақындастыру
ұсынысы XX г. 20-30 жылдарында қамтылды.
Достарыңызбен бөлісу: