25
2
тарау. Педагогикалық психология:
негізгі сипаттамалары
§ 1. Педагогикалық психологияның
зерттеу пәні, міндеттері, құрылымы
Педагогикалық психологияның зерттеу пәні
Ғылымның
кез-келген
саласы
сияқты
педагогикалық
психологияны қарастырғанда ең алдымен оның объектісі мен зерттеу
пәнін ажыратып алу қажет.
Ғылымның объекті – бҧл зерттеудің ӛзінен тыс, әртҥрлі
ғылымдармен зерттеуге болатын ақиқат.
Объект ретінде материалдық
және материалдық емес қҧбылыстар, денелер, процестер; тірі,
биологиялық және абстрактілі жҥйелер; кҥрделілігі әртҥрлі
дәрежедегі
биологиялық ағзалар бола алады. Ғылыми зерттеу объекті ретінде
ӛсімдік
және жануарлар әлемі, адам, қоғам, ӛркениет, ғарыш және т.б.
қарастырылады.
Әрбір объект (ғылыми тану объекті ретінде адам да) кӛптеген
ғылымдармен зерттеліне алынады. Мысалы, адам антропология,
физиология,
психология, әлеуметтану,
педагогика ғылымдарымен
зерттелінеді. Алайда, әрбір ғылымның ӛз зерттеу
пәні бар, яғни, оның
объектідегі зерттеу нысаны. Мысалы,
жас ерекшелік және
педагогикалық психологияның зерттеу объектісі ортақ – адам, бірақ
бҧл ғылымдардың зерттеу пәні әртҥрлі.
Жас ерекшелік психологиясы
ҥшін адамның психикалық дамуы мен ӛмірге келген сәттен бастап
қартайған
шаққа
дейін
қалыптасуының
заңдылықтары
мен
механизмдері, педагогикалық психология ҥшін, ең алдымен, білім беру
процесінде адамның әлеуметтік мәдени тәжірибені игеру механизмдері
мен заңдылықтары. Алайда,
педагогика мен психологияның, жас
ерекшелік психологиясы мен педагогикалық психологияның зерттеу
объектісінің ортақ болуы олардың тығыз, іштей ажырамас байланысына
және олардың пәндерінің әртҥрлігінің негізінде жеке бӛліп қарастыруға
шартты тҥрде қарауға себеп болып отыр.
Достарыңызбен бөлісу: