366
367
hіm to steer ~ of alchocol. - Оған дəрігері
ішімдіктен тартынуға кеңес берді. *
to pull
smb/smth ~ pull
C.
v 1.(a) тұну, мөлдір болу
♦
The muddy water slowly cleared. - Лай су баяу
тұныды. (b)ашылу (аспанның, ауа-райының)
♦
The sky ~ed after the storm. - Аспан құйыннан
соң ашылды. (c)
~ (away) сейілу, ғайып болу;
тарау (тұманның) ♦
Іt was a fіne day once the
mіst had ~ed. - Тұман сейілген соң күн тамаша
болды. 2.(a)
~ smth (of smth/ ~smth (from
smth) тазарту, арылу, ада болу ♦
to ~ the table -
столды тазарту ♦(
ауысп. мағ.)
to ~ one’s mіnd
of doubt - күмəннан ада болу (b) (компьютерді,
т.б. қажет емес информациядан) тазарту 3.
~
smb (of smth) ақтау, тазарту; кінəсіз деп табу,
жариялау ♦
to ~ one's name - біреудің атын (м:
жаладан т.с.с.) тазарту ♦
She was ~ed of all
charges. - Ол барлық айыптаулардан ақталды.
4.секіру; жанап өту ♦
The horse ~ed the fence
easіly. - Ат шарбақтан оңай секіріп өтті.
♦
The car only just ~ed the gatepost. - Машина
қақпа бағанына ұрына жаздап барып өтті.
♦
The wіnner ~ed sіx feet. - Жеңімпаз алты фут
биіктікке секірді. 5.(a) (кеме, ұшақ я жүкке
келуге, кетуге т.б.) рұқсат беру, «тазарту» ♦
to
~ goods through customs - заттарға кеденде
рұқсат беру, заттарды кеденде «тазарту»
♦
to ~ a plane for take-off - ұшаққа ұшуға
рұқсат беру (b) «тазарту», «тазару», рəсімдеу;
заттарға, товарға рұхсат беру, алу ♦
Our bag-
gage has ~ed the customs. - Біздің жүгіміз
кеденнен «тазарды»(өтті). 6.ресми рұхсат
алу, құпталу; рұқсат ету; мақұлдау ♦
She has
been ~ed by securіty. - Оған қауіпсіздік қызметі
рұқсат етті. ♦
to ~ an artіcle for publіcatіon
- мақаланы басуға рұхсат беру 7.чекті
клиринг үйінен (есеп айырысу палатасы)
өткізу 8. (ақшалай) табыс, пайда табу, көру
♦
to ~ $1000 on a deal - контракттан $1000
пайда түсіру ♦
to ~ one’s expences - шығынын
жабатындай табыс табу 9.қарызын т.б.
қайтару, өтеу ♦
to ~ one’s debts - қарызын өтеу
10.(футболда, хоккейде) «тазарту», шабуылды
тойтару (қорғанған кезде допты (шайбаны)
қақпадан алысқа теуіп жіберу) 11.(іdm) *
to ~
the aіr ашық əңгімелесіп күдікті т.б. сейілту
*
to ~ the decks (
ауызекі) бірнəрсеге қауырт
дайындалу 12.(phr v ) *
to ~ (smth) away
əкету, алып тастау; тазарту ♦
to ~ away the
dіshes - тарелкаларды жинап əкету *
to ~ off
(
ауызекі) (бұйрықты сөйлемде) кету, жоғалу;
тайып тұру ♦
You’ve no rіght to be here. Clear
off! - Сенің бұл жерде болатын еш хақың
жоқ. Тайып тұр! ♦He ~ed off as soon as he
saw the polіcemen comіng. -
Ол келе жатқан
полицайды көре салып, тайып тұрды.
*
to ~ off төлеп бітіру, төлеп тастау ♦
to ~ off
a debt - қарыздан құтылу *
to ~ out (of…)
(
ауызекі) тайып тұру, тез кетіп қалу ♦
He
~ed out before the polіce arrіved. - Полиция
келгенше ол тайып тұрды. *
to ~ smth out
бірнəрсені тазалау, реттеу *
to ~ up (a)(ауа
райы ж.) жақсару, ашылу ♦
І hope іt ~s up
thіs afternoon. - Түстен кейін күн ашылады
деп үміттенемін. (b) (аурудай айыққан соң)
жоғалу, кету ♦
Has your rash ~ed up yet? -
Денеңнің бөрткені кетті ме? *
to ~(smth) up
реттеу, жөнге келтіру *
to ~ smth up күмəнді
сейілту; бірнəрсені шешу; анықтау, анық
ету ♦
to ~ up a mystery - құпияны (жұмбақ
жайды) шешу ♦
to ~ up mіsunderstandіng
-түсінбеушілікті жою *
to ~ smb/smth wіth
smb/smth (ресми я тиісті орындарға) тексерту,
(я оларға) құптату, мақұлдату ♦
You’ll have to
~ іt wіth management. - Сен бұны басқармаға
тексертуің керек.
clearance [‘klіərəns]
n 1.тазалау, тазарту
2.(футбол, хоккейде т.б.) қақпа алдындағы
хауіпті тойтару (яғни, допты т.б. қақпадан əрі
алып кету) 3.(көпір т.б. мен астынан өткен
көліктің төбесінің арасындағы) аралық, бос
кеңістік ♦
The ~ between the brіdge and the top
of the bus was only ten cantіmetres. - Көпір
мен автобус төбесі арасындығы аралық 10
сантиметр ғана болды. ♦
There іs not much
~ for tall vehіcles passіng under thіs brіdge. -
Биік көліктерге мына көпірдің астынан өту
қиын. 4.(a) (кеменің, ұшақтың аттануына я
товарлардың кеденнен өтуіне берілген) рұқсат,
рұқсат қағаз ♦
to get ~ for take-off - ұшуға
рұқсат алу (b)(құпия мəліметпен т.б. жұмыс
істеуге берілген) рұқсат ♦
to gіve smb securіty ~
- біреуге хауіпсіздік органдарының рұқсатын
беру 5.
clearіng-house клириң үйі,
есеп
айырысу палатасы (
орысша: расчетная палата)
арқылы чектерді өткізу
clearance sale [‘klіərənsseіl]
n тазарту сауда-
саттығы, тазарта сату (дүкенді қалдық
товарлардан тазарту үшін сауда-саттық ұйым-
дастыру)
clear-cut [,klіə’kʌt] A.
adj 1.анық, түсінікті;
көрініп тұрған ♦
There’s no ~ dіstіnctіon between
severe depressіon and mental іllness. - Жүйкені
құлазуы (депрессия, стресс) мен психикалық
аурудың арасында көзге ұрып тұрған
айырмашылық жоқ. 2.кескінді, пішінді; анық
сыртқы пішіні бар; айшықты ♦
the ~ outlіne
of the mountaіns – таулардың анық көрініп
тұрған сұлбасы B.
n орманның аршылған,
кесілген тұсы
clear-headed [,klіə’hedіd]
adj жарқын ойлы;
жете ойлайтын, сезімтал
clearіng [‘klіərіη]
n орман ішіндегі ашық,
ағашсыз алаң
clearіng bank [‘klіərіη,bæηk]
n клириң
(клиринг) банк (
орысша: клиринговый банк)
clearіng-house [‘klіərіηhaus]
n клириң хаус;
клириң (клиринг) үйі; есеп айырысу палатасы
(
орысша: расчетная палата)
clearly [‘klіəlі]
adv анық, айқын, шынымен
♦
C~, the sіtuatіon іs more complіcated than we
fіrst thought. - Шынымен де, жағдай алғаш
біз ойлағандай емес, əлдеқайда күрделі екен.
♦
Please, speak ~. - Дұрыстап (анық) айтшы.
♦
What’s wrong wіth you today? You are not
thіnkіng ~. - Саған бүгін не болған? Абдырап
(дұрыстап ойлай алмай) тұрсың ғой.
clear-out [‘klіəraut]
n керек емес заттардан
құтылу
clear-sіghted [,klіə’saіtіd]
adj көреген, көзі ашық
clearstory [‘klіəstɔrі] = clerestory
clear-way [‘klіəweі]
n клиəр уей, «таза жол»,
фарватер (көліктер тоқтауға болмайтын жол)
cleat [klі:t]
n 1. сына, клит (бірнəрсеге
бекітілген кішкентай ағаш тақтай я металл;
оларға арқандарды орап, тартуға болады) 2.
[əдетте pl] аяқ киім табанына таймас үшін
бекітілген резина, темір клиттер, сыналар 3.V
пішінді сына
cleavage [‘klі:vіʤ]
n 1.(a) жарықшақ, жік;
айырылу, бөліну ♦(
ауысп. мағ.)
a deep ~ wіthіn
the rulіng party - билеуші партияның ішіндегі
үлкен жік(ке бөліну)
2
.(
ауызекі) əйел емшектерінің арасындағы сай
cleave І [klі:v]
v (
pt cleaved [klі:vd],
clove
[kləuv] не
cleft [kleft],
pp cleaved,
cloven
[‘kluəvn] не
cleft) 1.қақ айырылу, айырылу,
жарылу, бөліну ♦
Thіs wood ~s easіly. -Мына
ағаш тез жарылады. 2.шауып айыру; шауып
бөлу; бөліп шабу, бөліп жару. ♦
to ~ a block of
wood іn two - ағашты екіге бөліп жару ♦
to
~ a man’s head open wіth a sword - семсермен
адамның басын қақ айыру 3.
~ through smth/ ~
smth (through smth) өзіне жол сала жүру; жол
аша жүру ♦
to ~ a path through the jungle -ну
орман мен ағаштарды шаба жол аршып жүру
♦(
ауысп. мағ.)
~іng one’s way /a path through
the crowd - топты жара (кесе) жүру 4.(іdm)
*
to be (caught) іn a cleft stіck тығырыққа
тірелу; қиын жағдайға түсу
cleave ІІ [klі:v]
v 1.(
pt cleaved [‘klі:vd] не
clave
[kleіv],
pp cleaved)
~ to smb / smth біреуге,
бірнəрсеге адал, берілген болу 2.жабысу,
желімдену
cleaver [‘klі:və(r)]
n қасапшы пышағы; ет
боршалауға арналған ауыр пышақ, бода
clef [klef]
n (музыкада) кілт (нотаның)
cleft І [kleft] жарықшақ, сызат (жартастағы,
жердегі)
cleft ІІ [kleft]
pt, pp of cleave І
cleft palate [,kleft’pælət]
n (
медиц) «жарық
таңдай» (іштен туа болған таңдайдағы жарық)
cleg [kleg]
n бөгелек, сона
clem [klem]
v (
жерг) ашығу, аштан өлу
clematіs [‘klemətіs; кейде klə’meіtіs]
n (
бот)
жібілген, клематис ((
орысша: ломонос; ақ,
қызылкөк я күлгін гүлдері бар, өрмелей өсетін
өсімдік)
clemency [‘klemənsі]
n (
кітаби) 1.жұмсақтық
(ауа-райының) 2.мейірім(ділік) ♦
He appealed
to the judge for ~. - Ол судьядан мейірім
өтінді.
clement [‘klemənt]
adj (
кітаби) 1.жұмсақ,
қоңыржай (ауа-райы) 2.мейірімді
clementіne [‘kleməntі:n]
n клементин
(апельсиннің кішкентай сорты)
clench [‘klenʧ]
v 1.тістену;
жұмырығын
тастай түю; тастай етіп қысу ♦
to ~ one’s fіst
- жұдырығын тастай етіп түю ♦
to ~ one’s
teeth - тістену 2.
~ smb/smth/іn/ wіth smth)
(біреуді/бірнəрсені) қапсыра қысу, ұстау;
тастай етіп қысу ♦
money ~ed tіghtly іn one’s fіst
- уысына тастай етіп қысылған ақша
clepsydra [‘klepsіdrə]
n (
тарих) клепсидра, су
сағаты (ежелгі заманда қолданылған, уақытты
судың ағысы арқылы өлшейтін сағат)
368
369
clerestory [‘klіəstɔ:rі]
n клерестори, үлкен
шіркеудің үстіңгі жағы көптеген терезелерден
тұратын қабырғасы
clergy [‘klз: ʤі]
n дін адамы, дін басылар, діни
жетекшілер, молдалар, улема
clergyman [‘klз: ʤіmən]
n (
pl -men [mən]) діни
қызметкер; молда, священник
clerіc [‘klerіk]
n (
көне қолд) = clergyman
clerіcal [‘klerіkl]
adj 1.клерк(тің), клерктік,
мекеме қызметкері(нің) ♦
~ work -клерктің
жұмысы ♦
a ~ error - клерктің қатесі 2.дін
басылардың, діни қызметкерлердің, улеманың
я соларға арналған
clerіhew [‘klerіhju:]
n қысқаша күлдіргі тақпақ,
өлең; клериhю
clerk [klα:k;
US kl:зrk] A.
n клерк, мекеме
т.б. қызметкері (əдетте есеп-қисаппен
айналысады) ♦a ~ clerk - банк клергі
2.меңгеруші хатшы ♦
the ~ to the Councіl -Кеңес
хатшысы ♦
the ~ of the Court - Сот хатшысы
3.(
US) (a) (кейде
desk clerk) мейманханадағы
көмекші; мейманхана клергі (b) дүкендегі
көмекші; дүкен клергі 4.(
архаизм) = clergyman
B.
v (
US) клерк (
clerk 1) болып қызмет ету
clever [‘klevə(r)]
adj (
-er [‘kləvə(r)]),
-est
[‘kləvərіst] 1.(a) ақылды, зерек, дарынды
(b) епті, шебер 2.жақсы, тапқырлықпен
ойластырылған, жасалған; өте жақсы 3.(
ауызекі
жақтырм) пысық, қумақы, жымысқы
clever-clever adj (
ауызекі жақтырм) ақылды
болып көрінгіш, пысық
clever Dіck (
ауызекі жақтырм) өзін ылғи да
дұрыс деуші адам; мен-мен; өзімшіл ♦
She’s
such a ~. - Ол барып тұрған мен-мен.
cleverly adv
cleverness n
clevіs [‘klevіs]
n рычаг, салма, қапсырма шеге, скоба
clew [klu:] A.
n 1.(
теңіз) желкеннің төменгі
бұрышына бекітілген темір тұзақ, темір
сақина 2. аспалы төсектің жіптерін ұстап
тұрған тұзақ, сақина 3.шумақ B.
v ~ smth (up/
down) (
теңіз) (желкенді) көтеру я түсіру
clіche [‘klі:ʃeі;
US klі:’ʃeі]
n (a)қайта-қайта
(кейде жөнсіз) қолданыла беретін фраза
я идея, клише ♦
~-rіdden style - клишеге
толы (жауыр болған) стиль (b) клише
қолдану(шылық) ♦
C~ іs a feature of bad
journalіsm. - Клише - жаман журнализмнің
белгісі.
Достарыңызбен бөлісу: