Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

168 
 
общекультурного  кругозора  студентов;  развитию  их  интеллектуальных  способностей, 
исследовательских  и  организационных  навыков,  творческих  качеств,  коммуникативных 
умений, ораторских способностей; формированию гражданской позиции и т.д.  
Как  известно - технология  обучения – это  совокупность  методов  и  средств  обработки, 
представления, изменения и предъявления учебной информации. С  другой стороны – это наука 
о  способах  воздействия  преподавателя  на  студентов  в  процессе  обучения  с  использованием 
необходимых технических или информационных средств. В технологии обучения содержание, 
методы  и  средства  обучения  находятся  во  взаимосвязи  и  взаимообусловленности.  Педаго-
гическое  мастерство  преподавателя  состоит  в  том,  чтобы  отобрать  нужное  содержание, 
применить  оптимальные  методы  и  средства  обучения  в  соответствии  с  программой  и 
поставленными  образовательными  задачами.Педагогическая  технология – совокупность 
психолого-педагогических установок, определяющих специальный набор и компоновку форм, 
методов,  способов,  приемов  обучения,  воспитательных  средств;  она  есть  инструментарий 
педагогического  процесса.Эта  технология  продуманная  во  всех  деталях  модель  совместной 
педагогической  деятельности  по  проектированию,  организации  и  проведению  учебного 
процесса с безусловным обеспечением комфортных условий для учащихся и учителя[1]. 
Задачей  подготовки  выпускников  является  и  осознание  личностных  качеств,  которые 
были  бы  адекватны  ситуации  динамичных  изменений,  позволили  бы  им  быть  активными 
созидателями общества и реализовать себя в нем. Решить эти задачи, оставаясь в рамках только 
традиционных педагогических подходов, не представляется возможным. 
К  выпускному  году  у  студентов  выработаны  определенные  стереотипы  подготовки  к 
занятиям,  бывает  и  механическое  составление  конспекта,  непосредственное  скачивание 
материала из интернета, без критической проработки собранного материала. 
 А  также  студенты  чаще  всего  беспокоятся  о  собственном  ответе  и  невнимательно 
слушают  выступающих  сокурсников.  А  когда  им  представляют  возможность  быть  препода-
вателем – «Мугалимом»  (мұғалім-учитель), так мы назвали эту роль студент вынужден хорошо 
подготовиться  для  того,  чтобы  иметь  общее  понятие  по  предлагаемой  теме  и  выделить 
особенности  и  тонкие  места  для  того,  чтобы  задавать  наводящие  вопросы,  бываетнаходит  и 
спрашивает    неожиданные  аспекты  темы.  Эта  ситуация  повышает  самооценку  студента  и 
мотивацию  классно  провести  занятие  среди  своих  однокурсников.  Такой  вариант  проведения 
занятия  отличается  от  уроков  в  ходе  педагогической  практики,  где  аудитория  младшая  по 
возрасту и незнающая тему и преподаватель для них всегда авторитет. А когда у «мугалима» 
конкурентная    среда  преподавания,  равная  по  статусу,  кроме  того  и  присутствуетоппонент – 
непосредственный  преподаватель  создается  необходимость  создания  собственного  имиджа 
профессионала.Бинарный урок – может быть результатом творчества преподавателя и студента 
и помогает обеим сторонам в повышении профессиональных качеств. 
Интегрированной  стороной  урока  является  выступление  студентов  с  сообщениями  по 
отдельным  вопросам,  которые  готовятся  ими  самостоятельно.  Преимуществом    является  
выработка    у  студентов  навыка  выступать  перед  аудиторией,  грамотно  излагать  материал; 
формирование  умения  выделять  существенные  признаки  и  свойства,  что  развивает 
причастность  студентов  к  учебному  процессу.  Недостатком  может  быть  то,  что  студент, 
участвующий в проведении урока, должен быть достаточно раскрепощен перед аудиторией. Но 
поскольку, аудитория все таки привычная, хотя и критически настроенная позволяет подобрать  
нужный подход  и создать атмосферу для проведения опроса обучающихся сотоварищей. 
Занятия  по  выбранной  технологии  проходили  живо  и  с  интересом  в    чаще  атмосфере 
диалога. Что  заставляло  следующему  студенту - «мугалиму»  готовиться  более  основательно, 
чтобы задавать дополнительные вопросы, не входящие в прямой текст задания. Однако, мною 
было  замечено,  что  некоторые  студенты  заранее  договаривались  с  опрашиваемыми    и 
распределяли  вопросы.  Такое  поведение    и  разделение  вопросов  носит  негативный  характер 
типа зачатков коррупционных склонностей. С другой стороны  - со стороны студентов это их 
рациональное  командное решение. 
В  любом  случае  такая  ролевая  технология    позволяет  студентам  глубже  понять 
изучаемый  вопрос,  проявитьличностные  качества,  которые  были  бы  адекватны  ситуации 
динамичных  изменений,  позволили  бы  им  быть  активными  созидателями  общества  и 
реализовать  себя  в  нем.  Решить  эти  задачи,  оставаясь  в  рамках  только  традиционных 
педагогических подходов, не представляется возможным. 

169 
 
Обсуждая    со  студентами  проведенные  вместе  занятия,  пришли  к  совместному  выводу, 
что  такая  форма  проведения  занятий  стимулирует  получение  знаний,  развивает    критическое  
мышление.  Что    соответствует  определению  критического  мышления: «Думать  критически 
означает проявлять любознательность и использовать исследовательские методы: ставить перед 
собой вопросы и осуществлять планомерный поиск ответов. Критическое мышление работает 
на  многих  уровнях, не  довольствуясь фактами, а  вскрывая  причины  и  следствия этих  фактов. 
Критическое  мышление  предполагает  вежливый  скептицизм,  сомнение  в  общепринятых 
истинах, означает выработку точки зрения по определённому вопросу и способность отстоять 
эту точку зрения логическими доводами. Критическое мышление предусматривает внимание к 
аргументам оппонента и их логическое осмысление. Критическое мышление не есть отдельный 
навык или умение, а сочетание многих умений» [2].  
Ролевая  игра  в  учителя  со  своими  сокурсниками  при  прослушивании  их  ответов 
развивает  и  аналитическое  мышление  (анализ  информации,  отбор  необходимых  фактов, 
сравнение, сопоставление фактов и явлений),ассоциативное мышление (установление ассоциа-
ций с ранее изученными, знакомыми фактами, явлениями, установление ассоциаций с новыми 
качествами предмета, явления).  
При возникновении разных вариантов ответа студент вынужден принимать правильное и 
единственное  решение,  приводящее  к  навыку  самостоятельного  и  логического  мышление 
(умение  выстраивать  логику  доказательности  принимаемого  решения,  внутреннюю  логику 
решаемой  проблемы,  логику  последовательности  действий,  предпринимаемых  для  решения 
проблемы). 
В конце занятия студент – «мугалим» должен сделать обобщение по теме исследования. 
Это может быть анализ методов синтеза определенного класса гетероциклических соединений 
или  систематизация  биологической    активности  определенного  действия  пестицидов  и 
регуляторов  роста  растений,  обусловливающего    формирование  системного    мышления 
(умения рассматривать изучаемый объект, проблему в целостности их связей и характеристик).  
Работа  в  роли  преподавателя,  назовем    такое  занятие  работой,  вызывает  актуализацию 
опорных  знаний,  формирование  личностного  интереса  к  получению  новой  информации, 
обоснование  значимости  изучения  данной  темы.  При  этом  студент  стремиться  активно 
получить  информацию,  сопоставляет  и  систематизирует  еёс  тем,  что  уже  известно,  
отслеживает собственное понимание. 
Ценность  занятия   такой  формы  занятия определяется  не  только  его  содержанием, но  и 
формой  проведения, что  учит  думать. Урок  не  принесет  пользы, если  не  вызовет  у  студентов 
живого  интереса,  острой  реакции,  не  заставит  вступить  в  дискуссию.  Для  критически 
мыслящего педагога важно, чтобы урок не только прошёл живо и интересно, но и на всю жизнь 
привил  студентам  навыки  самостоятельного  мышления.  В    процессе  занятия  преподаватель 
пассивно  не  наблюдает  и  помогает    суммировать,  систематизироватьновую  информации, 
помогает  выработать  собственное  отношения  к  изучаемому  материалу,  формулировать 
вопросы, «подсказывает» варианты проводимого занятия. 
В  любом  случае  на  таком  занятии  равнодушных  не  бывает,  наблюдается  некоторая 
конкуренция между «мугалимом» и студентами в виде перекрестных вопросов и ответов с двух 
сторон, происходит, можно сказать  – групповая мозговая атака,перекрестная дискуссия.Когда 
обучение ведётся в традиционном стиле, и преподаватель выступает в качестве непогрешимого 
эксперта, взаимодействие его со студентами ограничено, а занятие следует заданным эталонам 
(«выучил – ответил»).  В  этом  варианте  возникают  не  тривиальные  ситуации,  стратегии 
вызова,возбуждающая  у  студентов  интерес  к  активному  постижению  материала,  к   
самостоятельному    мышлению,  но,  конечно  же,  при  участии  и  под  контролем  преподавателя. 
Используя ролевую технологию педагог сможет добиться осуществления главной своей цели – 
помочь  своим  ученикам  стать  независимыми  и  грамотными  профессиналами,  которые  с 
удовольствием  оценивает свои и  сотоварищей знания.Я как преподаватель на таких занятиях 
также учусь у студентови открываю для себя новые аспекты преподавания. 
 
Литература 
1.  Питюков В.Ю. Основы педагогической технологии. М.: Гном и Д, 2001. 
2.  Аникушина  Е.А.,  Бобина  О.С.,.  Дмитриева  А.О,  Егорова  О.Н.,  Калянова  Т.А.,  Мамонтова 
М.Ю.,  Старцева  С.П.,  Фомин  В.С.  Инновационные  образовательные  технологии  и  активные  методы 
обучения. Методическое пособие. Томский базовый медицинский колледж, 2010 

170 
 
Мейрманова Г.А. 
 
СТУДЕНТТЕРГЕ САБАҚ ТҮСІНДІРУ БАРЫСЫНДА   
ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ТИІМДІ ПАЙДАЛАНУ  ӘДІСТЕРІ 
 
Ұлтымыздың  көшбасшысы,  елбасымыз  Нұрсұлтан  Әбішұлы  Назарбаев  “Жалпақ 
жұртыңды,  иісі  Алашыңды  құрметтеу  алдымен  өзің  тұрған  өлкенің  тарихын,  табиғатын 
танудан,  адамдарын  ардақтаудан  басталады”  деген  сөзіне  қарасақ  үшінші  мыңжылдықтың 
табалдырығын    жаһандару  үрдісімен  қатар  ашып  отырған    тәуелсіз  еліміздің  тарихын 
таразылау, болашағын болжау, кемел келешекке ұлағатты ұрпақ қалдыру міндеті  осы уақытта  
ұстаздардың,  оқытушылардың    алдына  қойылған  үлкен  мақсат    десек  артық  кетпеген  болар 
едік. 
«Еліміздің  ертеңі   -  бүгінгі  жас  ұрпақтың  қолында,  ал  жас  ұрпақтың  тағдыры - 
ұстаздың  қолында»  деген  сөзге  мән  берер  болсақ,  қазіргі  университет  оқытушыларының 
алдында тұрған басты міндет-егеменді еліміздің тірегі болатын білімді ұрпақ тәрбиелеу. ХХІ 
ғасыр  ақпараттық  кезең  уақытында  Қазақстан  Республикасы  білім  беру  мемлекеттік 
стандартының тұжырымдамасында айқын көрсетілгендей, қоғамымыздың жаңа әлеуметтік 
тапсырыстары,  өз  кезегінде  оқу  бағдарламаларын  өзгертуді,  оқытудың  жаңа  технология-
ларын енгізуді көздейді. Бүгінгі   таңда алға қойылған мақсаттарды іске  асыруда басты рөлді  
мұғалімнің  атқаратындығы  туралы  тұжырым  даусыз  дәлелдеген.  Білім  беру  саласында 
жүргізілген  әлемдік  зерттеулердің  нәтижелері  тиісті  кәсіптік  қасиеттерге  ие,  оқыту  және  оқу 
үдерістерінің қажетті дағдылары мен терең түсініктерін игерген мұғалімдер жастардың білімін 
сапалық тұрғыдан өзгерте алатынын көрсетіп отыр. 
Қазақстан  Республикасының  «Білім  туралы»  заңында  «Білім  беру  жүйесінің  басты 
міндеті – ұлттық  және  жалпы  адамзаттық  құндылықтармен  практика  жетістіктері  негізінде 
жеке  адамды  қалыптастыруға  және  кәсіби  шыңдауға  бағытталған  білім  алу  үшін  қажетті 
жағдайлар  жасау;…  оқытудың  жаңа  технологияларын  енгізу,  білім  беруді  ақпараттандыру, 
халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» делінген.   
Қазіргі  ЖОО  жағдайындағы  білім  берудің  ұлттық  моделіне  оқыту  мен  тәрбие  берудің 
соңғы  әдіс-тәсілдерін,  инновациялық  технологияны  игерген,  психологиялық,  педагогикалық 
жұмыста  қалыптасқан,  нақты  тәжірибелік  іс-әрекет  үстінде  өзіндік  даңғыл  жолын  салуға 
икемді, шығармашылық педагогикалық зерттеуші болатын маманды талап етеді. Қазіргі заман 
ағымына байланысты студенттердің білімге қызығуын арттыру үшін жаңа талаптар қойылуда. 
Сол себепті оқытудың әр түрлі технологиялары жасалып, университет  тәжірибесіне енгізілуде. 
Мысалы елімізде жан-жақты ізденістің нәтижесінде білім беру саласында жаңа педагогикалық 
технологиялардың  саны  да,  сапасы  да  өсіп  келеді.  Жаңа  заманның  студенттердің  бойында  өз 
бетімен білім алу, өзін-өзі реттеу дағдыларын қалыптастыруға; түрлі адамдармен тиімді диалог 
жүргізе  алатын,  қазіргі      заманда    табысты  өмір  сүруге  дайын,  сандық  технологияларда  
құзырлылық    танытатын  белсенді  азамат,  болашақ  маман    ретінде    қалыптасуға  көмектесетін 
оқу  үдерісін    ұйымдастыру  үшін  қажетті    біліммен  және  практикалық    дайындықпен  
қамтамасыз ету  міндетін өз мойнына алуда. 
Еліміздің болашағын жасайтын жастар білімімен қатар шығармашылық қасиеті жоғары, 
өзіндік көзқарасы бар, елге тұлға болатын азаматтар болуы керек. Ал ол азаматтарды оқытып, 
тәрбиелеп  шығаратын,  қөзғарасын  қалыптастыратын  негізгі  орта – жоғарғы  оқу  орны. 
Сондықтан қазіргі университет ішінара қайта құруларға жол беріп, көп істерде оң өзгерістерге 
қол  жеткізуде.  Тарих  пәні  мұғалімдерінің  міндеті – мәдениетті  түрде  білімді,  іскер,  жеке 
тұлғаны дамыту, ұлтымыздың рухын көтеру, осы мақсатқа жететіндей тиімді жол іздеу. 
Заман талабына сай оқыту мен тәрбиенің соңғы түрлерін жедел игеріп, кәсіби шеберлікті 
ұштап  отыру  ұстаздың  басты  парызы.  Елбасымыз  Н.Ә.  Назарбаевтың  Қазақстан  Республи-
касының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасының жобасында: қазіргі білім 
берудегі басты мәселе - білім мазмұнына жаңалық енгізудің тиімді де жаңа әдістерін іздестіру 
мен  оларды  жүзеге  асыра  алатын  болашақ  мамандарды  даярлау  екені  атап  айтады.  Қазіргі 
заманның  оқу  барысында  өзектілігін  және  талаптарын  ескерте  отырып  тарих  сабағының 
сапасын жаңа дәреже жоғарлату мақсатын алға қойып отыр. 
Білім  беру  жүйесіндегі  өзгерістер  Отандық    тарихтан    білім  беруде  студенттерді  
елжандылыққа,  отансүйгіштікке,  ізгілікке  тәрбиелеу  міндетін  жүзеге  асыруды    талап  етеді. 
Қазақстан тарихын өзіндік төл тарих ретінде, адамзаттың  дүниежүзілік тарихының бір бөлігі 

171 
 
ретінде  қарастыру-студенттердің  әлемдік  және  отандық    мәдениеттің  жетістіктеріне 
қызығушылығын оятып, ұлттық және жалпы адамзат жинақтаған  құндылықтарды меңгеруіне  
мүмкіндік береді.  
Қазақстан    тарихын  оқыту – студенттердің  білімі  мен  дайындық  деңгейін,  жас 
ерекшеліктерін  ескере  отырып,  Қазақстан  тарихының  ежелгі  дәуірден  бүгінгі  күнге  дейінгі 
нақты  тарихы  бойынша  білім  беру  мақсатын  көздейді.  Сонымен  қатар,  Қазақстанның  сан 
ғасырлық  тарихи  жолы , оның  әлемдік    қауымдастықтағы  орны,  түрлі  тарихи  кезеңдегі  
еліміздің,  онда  мекендеген    халықтардың  тағдырын  анықтайтын  фактілерді,  қазақ 
мемлекетінің қалыптасып, дамуы мен тәжірибесі, бүгінгі Қазақстанның тағдырына  өткенінің 
ықпалы  жайлы    білімдерді  меңгертеді.  Туған  елі  мен  жерінің,  халқының  өткен  өмірі  мен  
бүгінгі    тіршілігін,  ертеңгі    болашағын  оқып  үйрету  әр  студенттің  бойында  Отанға  деген 
сүйіспеншілігін арттырып, баланың ой-өрісін дамытып, ұлтжанды, өз елінің нағыз  патриоты 
болып қалыптасуына зор ықпалын тигізеді.  
Бүгінгі  таңда  мектептерде  оқу-тәрбие  үрдісінде  түрлі  инновациялық  педагогикалық 
технологиялардың  қолданылып  жүргені  мәлім.  Бұл  технологиялардың  бәрін  бір  пән 
сабақтарында қамту мүмкін емес. Сондықтан, университеттегі әрбір пәнді ұтымды меңгертуде 
оқыту  технологиясын  таңдап,  іріктеу  және  оны  іс-әрекеттік  тұрғыда  жетілдіру  арқылы 
студенттің  әрекеті-технологияны  қабылдауы,  оған  деген  ынтасы,  құштарлығына  оқытушы 
тарпынан көңіл бөлінуі тиіс.  
Сонымен  жаңа  оқу  технологияларды  және  интерактивті  әдістерді  оқу  үрдісінде 
қолданудың нәтижесінде студенттер жинақталған тәжірибиесін сыртқа шығарып, оны өмірінде 
пайдалана  алады  және  қоғамдық  пәндерде  студент  көбіне  ауызша  жауап  беріп,  ой - пікірін  
ашық,  нақты  жеткізуге,  мәселеге  сыни  тұрғыдан  қарай  білуге  машықтанады.  Жалпы  заман 
талабына  сай  білім  беру  қашан  да  өзекті  мәселе.  Шығармашылық  қабілеті  мол,  жан-жақты 
дамыған адамзат тәрбиелеуде жаңа педагогикалық технология ауадай қажет. 
Тарих  сабағында    балалардың  қызығушылығын  оятып,  олардың  сыни  тұрғыдан  ойлау 
дағдыларын  дамыту  үшін  қолдануға  болатын,  әлемнің  түрлі  бөліктеріндегі  және  тарихтың 
түрлі кезеңдеріндегі оқиғалар  туралы мысалдар жеткілікті. Сыни тұрғыдан ойлау мен мәтінді 
есепке  ала  отырып,  бақылау  мен  тыңдау  арқылы  дәлелдер  жинастыру  және  шешім  қабылдау 
үшін талапқа сай өлшемдерді қолдану сияқты дағдыларды дамытуды қарастырады. 
Білім  берудің  жаңа  бағыттарының  басты  ерекшелігі – оқытудың  нәтижесін  алдын-ала 
болжап,  білім  алушылардың  қызығушылықтары  мен  ізденімпаздығы  негізінде  білімі  мен 
біліктерін жетілдіріп, оны сана «сүзгісінен» терең зерделей отырып, шығармашылық әлеуетін 
үнемі дамытуға және рухани толысуға ұмтылысын қалыптастыруды бағдар тұтады. 
Технология  сөзі – гректің  өнер,  шеберлік,  біліктілік,  оқу  сөздерінен  шығып,  көптеген 
ұғымдарды білдіреді. Білім берудегі инновациялық үрдістер негізінен үш бағытта жүргізіледі:  
а) оқыту үрдісіне жаңалық енгізу, 
ә) оқыту мен тәрбиелеуге өзгерістер енгізу 
б) жаңа құрал, әдіс (мысалы компьютерлік, материалдық тестілеу) 
Біздің университемізде лекция сабағында кез-келген жаңа әдістерді қолдануға мүмкіндік 
бар, сондықтан тәжірибеде қолданылып  жүрген әдістерге тоқталып өтсек: 
   Интерактивті әдіс:  сабақ барысында оқытушы мен студент арасында  тығыз байланыс 
орнап, студенттердің  белсенділігін арттыратын әдістемелік амалдың түрі. Мысалы: бұл әдісті 
үлкен тарауларды қайталау барысында қолданған тиімді.  
Зерттеу-сабақ әдісі – оқытуды жетілдірудегі ерекше тәсіл, ол бірнеше кезеңнен тұрады: 
проблеманы  белгілеу,  шарттарын  және  оны  шешу  жолдарын  талқылау,  экспериментті 
жоспарлау және өткізу, алынған нәтижені талдау және қорыту, қорытынды жасау және ақпарат 
алмасу.  Мысалы  бұл  бағытты  жоғарғы  сыныптарда  қолданған  тиімді . студенттердің  пәнге 
деген  қызығушылығын  арттыруда  қосымша  материалдарды  айту,  оларды  орнымен  қолдану - 
оқытушының шығармашылықпен жұмыс істеуінің басты көрсеткіші. 
Өзара  білім  алуға  көмектесетін  диалогтік  оқыту  әдісі  –  мұғалімнің  оқу  материалын 
түсіндіруі, білім алушылардың оны меңгеруі; білім алушылардың проблемаларды қоюға және 
оны  шешуге  қатысуына  түрткі  болу;  олардың  білім  алуларын  күшейту  мақсатында  оқу 
материалын  дайындау  және  хабарлаушы  әңгіме  өткізудің  оқу  қағидаттарына  негізделген 
реттеуші  ережелер  жүйесі.  Негізгі  белгілері:  оқу  материалы  хабарлаушы  әңгіме  түрінде 
баяндалады, онда негізінен білім алушылардың арға белгілі материал бойынша репродуктивтік 
сұрақтар  қолданылады.  Студенттің  білім    алуын  қолдау  үшін    сұрақ  қоюдың  түрткі  болу,  

172 
 
сынамалау  және  қайта  бағыттау  сияқты  әртүрлі  техникаларын  пайдалануға  болады.  Бұл 
әдістертерді емтиханға дайындық барысында қолданамыз.  
Синхронды емес оқыту әдісінде: 
білім алушының бір мезгілде жұмыс істеуін талап етпейтін қашықтықтан 
 оқыту қолданылады. Ол оқу үдерісін икемді және қатысушылары үшін  
ыңғайлы етуге мүмкіндік береді. 
өтілетін оқу материалын мұқият оқып-зерттеп, іріктеу, проблемаларды шешу жолдарын 
меңгереді; 
оқытушы  студенттерді  білім  алуға  "сүйремейді",  оларға  бағыт-бағдар  беру  арқылы 
білімін бағалауға қол жеткізеді; 
тандалған  оқыту  формасы  мен  әдістері  студенттердің  танымдық  қызығушылығын 
артады; 
сабақ  кезінде  студенттердің  өз  араларында  пікір  алмасу  еркін  жүргізеледі; 
студент  тарихи  ойлаудың,  өзі  жасаған  қорытындылар  мен  тұжырымдардың  дұрыстығына  көз 
жеткізеді;  
Ақпараттық-коммуникативтік технологияларды қолдану: 
- Білім алушыларға аяқталмаған ойларды  қорытуға; 
- Фильмдерден үзінділер көрсету арқылы сабақты  түсінуге ; 
- Қосжазбалар автор  мен оның сөзін талдауға/ лекцияда қолдануға болады. Мысалы: А. 
Байтұрсыновтың,  Т.  Рысқұловтың,  С.  Сәдуақасовтың,  М.  Дулатұлының  суреттерін  экранна 
көрсетіп, айтқан сөздерін дәптерге жаздыру/ 
Студентке топтық  тапсырмалар  беру арқылы   олардың  бір-бірімен тығыз байланыста 
болып, тыңдау, сараптау, талдау, жинақтау, түсіндіру қасиеттері қалыптасады. 
Пікірсайыс  технологиясы    –  қарым-қатынасқа  негізделеді:  оқытушы-студент.  Қазіргі 
таңда  білім  жүйесінде  үлкен  салмақ  студенттің  өзіне  түседі.  Пікір  сайыста  олардың  
түсіндіргенің  меңгеріп  ғана  қоймай,  оықтушымен  тікелей  пікірталасқа  көшеді. «Пікірсайыс» 
технологиясының күтілетін нәтижелері:  
студенттердің  сөзге  шешендігін    жетілдіреді;  өз  өміріне,  қоршаған  ортаға  сын  көзбен 
қарауға үйретеді; анық, әсерлі, нақты сөйлесуге баулиды; 
 Ақпаратты  технологияларды  пайдалану  арқылы  университеттегі  сабақтарды  жаңаша 
ұйымдастыру, оқытушының рөлі мен қызметінің артуына жағдай жасау, теориялық, ғылыми – 
педагогикалық және психологиялық зерттеулерге сүйене отырып, студенттердің құзыреттілігін 
қалыптастыру,  ақпараттық  технологиялар  мен  инновациялық  оқыту  әдістері  арқылы  оларды 
ізгілікке,  елжандылыққа,  саналыққа,  адамгершілікке,  имандылыққа,  еңбексүйгіштікке 
тәрбиелеу. Инновациялық әдістерді баланың білім деңгейіне және жас ерекшелігіне қарай оқу 
үрдісінде пайдалану негізгі міндет болып табылады. Сабақ барысында жасырын суретерді табу 
үшін    тақырыпқа  қатысты  сұрақтарға  жылдам  әрі  дұрыс  жауап  беруге  дағдыланады./  бұл  бір 
немесе  бірнеше  сурттер  болуы  да  мүмкін /. Сонымен  қатар  сабақ  барысында  пән  бойынша 
электронды  оқулықты  пайдаланып,  интерактивті  тапсырмаларды  орындайды.  Бір  45 минут 
ішіде    білім  алушыларға  тиімді  әдіс-  тәсілдер  арқылы  сабақты  меңгерте  білу  де  шеберлік. 
Сондықтан  Америкалық  психолог  Беджамин  Блум  тақырыпты  оқытуда    6  түрлі  әдісті  енгіз- 
ген.  Олар:  білу,  түсіну,  қолдану,  талдау,  жинақтау,  бағалау.  «Ұстазы  жақсының  ұстамы 
жақсы» — деген бүгінгі тәуелсіз мемлекетіміздің  ертеңі біз тәрбиелеп отырған жас ұрпақтың 
меңгерген  біліміне,  алған  тәжірибесіне  байланысты  екеніне  еш  күмәнім  жоқ.  білім 
алушылардың  танымдық  көзқарасын  байыту  ақыл-ой  қабілетін  жетілдіру,  өзіндік  ойлау  және 
өмірлік  ұстанымын  қалыптастыру  мұғалімнің  шеберлігіне,  шығармашылық  қабілетіне 
байланысты. 
Оқытуды  ізгілендіру-  оқыту  құралдарына  деген  көзқарасты  өзгертуді  талап  етеді. 
Өзгерістер бойынша оқу құралын білім алушылардың өздігімен танымдық іс-әрекетін жүргізе 
алатындай  құралдар  болу  керек.  Осы  жерде  компьютерлік  техниканың  функционалдық 
мүмкіндіктерінің мол екендігін ескере кету керек, себебі, компьютерлік техника- оқушыға, ол 
ізденіс және зерттеу жұмыстарын жүргізе алатындай, оқытушы орта құруына мүмкіндік береді.  
Қай  заманда  болсын  жас  ұрпақтың  өнеге  тұтар  өзіндік  ұлттық  тәлім-тәрбиесі  болатындығы 
белгілі.  Егеменді  Қазақстан  Республикасының  болашақ  ұрпақтарының  сана-сезімін,  ұлттық 
психологиясын,  оның  ерте  замандағы  ата-бабалар  салт-дәстүрімен  сабақтастыра  тәрбиелеу 
қазіргі күннің ең өзекті мәселесі екендігін өмірдің өзі көрсетіп отыр.  

173 
 
Тарихты  оқытудың  негізгі  мақсаттарының  бірі – келешек  ұрпақты  өз  елінің  өткен 
дәуірлердегі  тарихи  оқиғаларынан  хабардар  болып,  болашақта  өмір  қажеттілігіне  жұмсап,  өз 
жерін,  елін  сүйе  білетін,  отансүйгіш,  ұлтжанды  азамат  етіп  тәрбиелеу.  Мемлекеттік  білім 
стандартының  енуіне  байланысты  қазіргі  кезде  оқытудың  мазмұны  мен  нәтижесіне  көп  мән 
берілуде.  Оқыту  нәтижесін  тексерудің  негізгі  әдіс-тәсілдері  қоғамның,  білім  реформасының 
жаңаруына  байланысты  жаңа  формаларға  енуде.  Бүгінде  тарихты  оқытудағы  басты  мақсат - 
дүниежүзілік  дамыудағы  адамзаттың  орны  ерекше  екендігін,  ол  жасаған  бүкіл  әлемдік 
құндылықтарды  білетін,  оларды  еліміздің  дамуы  үшін  ынталы,  жан-жақты  жетілген,  өзінің 
тарихи  тамырларын,  қоғамның  белсенді,бәсекеге  қабілетті  азаматтарды  қалыптастырып, 
тәрбиелеу  болып  отыр.  Қандай  салада  болмасын  жаңашылды,  инновациялық    өзгерістер 
енгізіліп  жатқан  қоғамда,  жаһандану  үрдісіне  ілесіп  келе  жатқан    жас,  тәуелсіз  мемлекеттің 
болашағы келер ұрпағымен байланысты. 
Студенттердің  ішінде  Қазақстан  тарихы  пәнінің  алар  орны  бір  төбе.  Оған  жүктелетін 
міндет  те,  жауапкершілік  те  жоғары.  Себебі,  Қазақстан  тарихы  ұлт  болашағын,  қазақстандық 
патриотизмді  қалыптастыруға  ерекше  үлес  қосатын  пән.  Туған  жер,  ата-бабаларымыздың 
батырлық,  ерлік  дәстүрі,  тыныс-тіршіліктерін  тарихтан  оқып  білеміз.  Өнеге  алып, 
болашағымызды болжаймыз, қателіктерін қайталамауға тырысамыз. Өткен замандардағы дара 
тұлғалардың  ерлік  дәстүрін  оқып-білген  жас  ұрпақтан  ғана  елім-жерім  деген  ерлер  шығады. 
Тарих  пен  шежіре – ұлтжанды  азаматтарды  тәрбиелеп  өсіреді.  Сонымен  бірге  азамат 
баласының бүкіл тарихына ой жүргізетін жол.  
Оқытушы өз пәнін қаншалықты жетік білгенімен студенттердің қызығушылығын оятып, 
шығармашылық  әрекетін  ұйымдастыра  алмаса,  айтарлықтай  табысқа  жете  алмайды. 
Сондықтан  тарихты  оқытудың  мақсаттарын  айқындау  одан  әрі  жалғасуда.  Ұрпағымыз 
ұлтжанды,  рухани  биік  болып  тәрбиеленуі  үшін  тарихты  ұлттық  тұрғыда  жазып  қалдыруға 
тиістіміз.  Яғни,  бізде  бұл  күнге  қалай  жеткенімізді,  ата-бабамыздың  ұлтарақтай  жеріді  ақ 
найзаның  ұшымен,  ақ  білектің  күшімен  қалай  қорғағанын,  ұрпағына  қалай  табыстағанын,  
бүгін  біздің  еліміздің  басынан  не  өтіп  жатқанын  баяндайтын  тағылымды  тарих  болуы  керек. 
Өткеніміз  бен  бүгінімізді  толыққанды  баяндайтын  тарихымыз  болса,  ұрпағымыз  сол  та- 
рихты оқып, елін сүйеді, жерін сүйеді, ата-бабаларын құрметтейді, қадірлейді. Ұрпақ тәрбиесі 
қазіргі қоғамда  ең  өзекті  мәселе.  Кез–келген  адам  өз  тарихын білмесе,  өткеніне   тарихи  тал- 
дау жасамаса, келешегін  болжап, жалғастыра алмайтыны анық. Тәуелсіз Қазақстанның кемел 
келешегі  мен  бақытты  болашағы  қазіргі  мектеп  партасында  отырған  жас  ұландарымыз. 
Болашығымызды  қамтамасыз  ету  үшін  бүгінгі  ұландарымызға  өткен  тарихымызды  айта 
отырып, отансүйгіштікке, ұлтжандылыққа, ерлікке, елдікке,  парасаттылыққа тәрбиелеу. 

жүктеу/скачать 12,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: