Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі
жүктеу/скачать 0,68 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тапсырмалар
| Тапсырма
1. Құранды дауыстылардың фонемалық қасиеті немен байланысты болатынын түсіндіріңіз. Қазақ тіліндегі құранды дауысты дыбыс? Олардың өзіндік ерекшелігін сипаттаңыз. 2. Мәтінді оқып шығып, әр сөздегі дауысты дыбыстарды әуелі тілдің қызметіне қарай, одан соң жақтың ашылуы қалпына қарай, ең соңында ерін қызметіне қарай топтастырыңыз. Әр топтағы дауысты дыбыстар құрамының өзгеруіне назар аударып, сипаттама беріңіз. Бақыттың кілті осында тұрса да, осы қылығына қарағанда үйде жатып алайын деп ем, дәмдес адам болған соң саған ақылдасайын деп шақырып отырмын. Кенжетай мен Асқар үйге кірсе, Ұлбосын пешке от жағып жатыр екен. Шам жағылған жоқ, үй іші қара кӛлеңке (С.М.). Үй ішімен Әбдірахман тегіс амандасты. Есімбек бай онша жақсы кӛрмеген адамның қалыбын істеді (Б.М.). Қыпшақ Сейітқұл отыз үйлі тобырымен жұрттың тегіс аттаныс барымтасы бар уақытта, бұл отыз үй кедейді қалайынша етсем байытып, халық қатарына қосамын деп ойға қалды (Ы.А). Бұл жігіттің жасы отыз шамасында орта бойлы, дӛңгелек денелі, қысқалау мұрынды, шоқша сақалды, сұрғылт беті дӛңгелек, жалпақтау. Суық қарайтын қисық біткен кішілеу ӛткір кӛзінде және түксиген қабағында ӛзгеше қаталдық бар. Кішкене мұрны кӛз-қабағына үйлеспейді. Бұл адамның күлгендегі пішіні, құмарлыққа кӛп салынғандығын білдіріп тұр (М.Ә.). 19 3. А.Байтұрсынұлы, Х.Досмұхамедов, Қ.Жұбанов т.б. еңбектеріндегі дауыстыларды қазіргі қазақ тіліндегі дауысты дыбыстармен салыстырыңыз. Морфонологиядағы үнем қағидатын мысалмен түсіндіріңіз. Негізгі әдебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9-15, 19-22. Қосымша әдебиеттер: 1-8, 9-15, 16, 17, 18, 21, 24. №6 СОӚЖ. Дауыссыз дыбыстарға сипаттама. Аффрикат дыбыстар. Морфонологиядағы ұяңдану үдерісі Тапсырмалар 1. Қазақ және түркі тілдерінің дауыссыз дыбыстарына қысқаша сипаттама жасаңыз. Дауыссыз дыбыстарда қанша құрылыстық белгі болады? Дауыссыздар қандай белгілеріне қарай сәйкестік (арақатынастық) жұп құрайды? Түсінік беріңіз. 2. А.Байтұрсынов еңбектеріндегі дауысты және дауыссыз дыбыстарды топтастыру ерекшелігін көрсетіңіз. 3. Морфонологиядағы ұяңдану үдерісіне кеңінен сипаттама беріп, мысал жазыңыз. жүктеу/скачать 0,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|