Мида Na+ насос жүмысы медиаторлардың кері сіңіуіне (реабсорбция)
байланысты Медиаторлар (дэнексрші) қоздырғыш түрткілердіц әсерінен
жүйке үштарында бөлінеді.
Кардиомиоцитке жэне тегіс салалы еттерде Na+, К+ -АҮФ - за қызметі
Са2+ - байланыстырушы белоктың карсы багытта өтуіне байланысты болады
(антипорт). Са2+ - иондары мембрана арқылы Са2+ мембрана арқылы Na+ -
иондары айырбасталады, ол натрийдіц молшсрлік градиентінің қуатын
иайдаланады.
Сонымен қатар жасушаларда сыртқы натрий иондарын оның ішіндегі
иротондарға алмастыратын белок болады - Na+ / Н+ алмастыргыш. Ол
жасуша ішіндсгі pH тұрактылығын сактайды.
Иондардың жасуша мембранасының екі жагында әртүлі таралып бөлуіне
және тітіркеністен қозуы кезінде қозғалыстары тіндердің электірлік пәрменін
жасайды.
Мембрана
арқылы
нулеоатидтер,
аминкышқылдары
т.
б.
өтуі
тасмалдаушы белоктардың көмегімен атқарылады.. Бұлар - тасымалдаушы
жэне иондар арналарының қабырғасын қүрайтын бірлестіруші белоктар.
Арналардың қақпалары арнамалы үрдістердің араласуымен ашылып -
жабылып түрады.
Ірі молекулаларды сіңіру жэне шығару үрдістеріне эндоцитоз жэне
экзоцитоз қүбылыстары қатысады.
Эндоцитоз кезінде кезінде мембрана
бүршіктеніп заттарды орап алады да, оларды түйіршік немесе еріген күйінде
жүтады. Оның фагоцитоз жэне пиноциоз түрлерін жіктейді. •
Фагоцитоз (грек, phagos - обыру, жұту) - бұл обырпаздык , жасушаға
ірі бөлшекгерді сіңіру жэне тасмалдау (мысалы, өлген жасушалардың
жұрнақтары, бактериялар т. б.).
Пиноцитоз (грек, ріпо - ішу) - сусампаздык, сүйық, еріген ірі заттарды
сіңіру.
Сіңірілген
заттардың
көбісі
лизосома
ферменттері
арқылы
қорытылады.
Экзоцитоз - сыртқа сөлініс, ішке сіңіруге қарама - карсы үрдіс. Ішкі
солініс бездерінің, агзалардың жасушаларында, синапстарда (түйіспеде) -
гормондар, медиаторлар, дэртті пегітиндер болу осы арқылы жүзеге асады.
Достарыңызбен бөлісу: