"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD:
CHALLENGES OF THE XXI CENTURY"
NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, JULY 2019
362
фойдаланиш мақсадида амалга оширилди. Тадқиқот натижалари асосида ғўзанинг баъзи
морфобиологик белгиларини юзага чиқишида иштирок этувчи QTL локусларини
(генетик маркерларни) идентификация қилиш имконияти туғилади. Аниқланган генетик
маркерлар ѐввойи ғўза гермоплазмасидан селекция жараѐнларида фойдаланиш ва
улардаги ноѐб генларни мавжуд ғўза навларига интрогрессия қилишда асосий
инструмент сифатида қўлланилиши мумкин.
Мазкур тадқиқотдан кўзланган асосий мақсад ғўза генофонди ѐввойи хилма-
хилликларини селекция жараѐнларига жалб қилиш, уларнинг морфобиологик ҩамда
қимматли хўжалик белгиларининг ирсийланишини ўрганишдан иборат.
Тадқиқот объекти сифатида ғўзанинг
G.hirsutum тури
purpurascens кенжа
турининг
el-salvador ѐввойи шакли ҩамда ушбу шаклдан радиомутагенез [6] ва
чатиштириш усуллари ѐрдамида яратилган ―Кўпайсин‖ нави танлаб олинди. Намуналар
ўзаро чатиштирилди ва биринчи, иккинчи авлод F
1,
F
2
дурагайлари яратилди.
Тадқиқотларимизда иккинчи авлод дурагайларини тахлил қилганимизда жами
147
та алохида ўсимлик уларнинг ота-она формалари хамда F
1
дурагайлар табиий яъни дала
шароитида ўрганилди.
Ҩар-бир ўсимликнинг F
2
авлодларида қуйидаги параметрлар ва морфобиологик
белгилари бўйича тадқиқот ишлари олиб борилди:
1.гуллашни бошланиши ва давом этиши. 2. Ўсимлик бўйи, см .3. Биринчи мева шохининг
баландлиги. 4. Моноподиал шохлар сони. 5. Симподиал шохлар сони. 6. Бўғинлар сони,
дона. 7. Жами ва очилган кўсаклар сони. 8. Кўсак шакли. 9. Кўсакдаги чаноқ сони. 10.
Шохланиши. 11. Шохланиш типи.
12. Антацион доғ. 13. Поянинг тукланганлиги.
14. Туп шакли вегетатсия даврида ўрганилди.
Достарыңызбен бөлісу: