А. С. Жұмабектен əл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің II курс магистранты,
Алматы қ., Қазақстан Ғылыми жетекші: доценті С. Б. Бектемірова
e-mail:
telda56@mail.ru
Этнолингвистика – антропоөзектік ғылымдардың бастауы Мақалада этнолингвистика ғылымының негізгі мəселелері қарастырылады. Мақала мақсаты – этнолин-
гвистика ұғымын ғылыми тұрғыда зерттеп, қазіргі таңда ғылым аясында қандай рөл атқаратынын анықтау.
Этнолингвистика этнос болмысын оның тілі арқылы танып-білу мақсатынан туындаған лингвистиканың
жаңа да дербес бір саласы болып табылады. Бұл ғылым аясында этнос, этнос əлемі, этнос болмысы, этнос тілі
деген ұғым-түсініктерге ерекше мəн береді. Этнолингвистиканың зерттеу объектісі – этностың ұлттық
бейнесін, өзіндік болмысын оның тіл байлығы арқылы қарастыру. Осы тұрғыда этнолингвистика идеясы əр
қырынан жəне əр деңгейде қарастырылып келе жатқан ғалымдардың теориясына негізделеді. Атап айтқанда,
шетел ғалымдары В. фон Гумбольтд, В. Вундт, Г. Шухардт, Ф. де Соссюр, Бодуэн де Куртенэ, Э. Сепир, т.б.,
орыс ғалымдарының Н.И. Толстой, В.Н. Топоров, В.В. Иванов, А.Ф. Журавлев, сондай-ақ Ə. Қайдаров,
М. Копыленконың этнолингвистика ұғымына деген көзқарастарына қысқаша тоқталады.
Түйін сөздер:этнолингвистика, этнос, тіл.
А. С. Жумабектен
Этнолингвистика – начало антропоцентрической науки В статье рассматриваются основные проблемы этнолингвистики, исследуется значение этнолингвистики
с научной точки зрения, определяется ее роль в сфере науки на сегодняшний день. Этнолингвистика – новая
отрасль лингвистики, которая зародилась в результате изучения этноса с помощью языка. В данной науке
особое внимание уделяются понятиям, как этнос, мир этноса, бытие этноса, язык этноса. Объект исследования
этнолингвистики – национальный образ этноса, своя натура через богатствоа языка. На этом основании
рассматриваются теории ученых, которые изучают идею этнолингвистики с разных сторон и на разных
уровнях. Вкратце описываются точки зрения о понятии этнолингвистики зарубежных ученых, как В. фон
Гумбольтд, В. Вундт, Г. Шухардт, Ф. де Соссюр, Бодуэн де Куртенэ, Э. Сепир, русских ученых, как Н.И. Толстой,
В.Н. Топоров, В.В. Иванов, А.Ф. Журавлев, а также А. Кайдаров, М. Копыленко.
