I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы



Pdf көрінісі
бет350/367
Дата17.10.2022
өлшемі4,57 Mb.
#43719
1   ...   346   347   348   349   350   351   352   353   ...   367
2364-Нұсқа 
1-мәтін 
Жер шарында теректің жүзден астам түрі бар. Біздің елімізде теректің отыз шақты түрі 
кездеседі. Қазақстан жерінде ақ Терек, көк терек, кара терек, мырза терек сияқты түрлері 
өсіріледі. 
Терек өте тез өседі. Оның биіктігі елу метрге дейін жетеді. Мүндай әсем де ірі ағаш көше 
бойына, аулаға, су қоймаларының жағалауына отырғызылады. Қалалар мен ауылдарды 
көгалдандыруға, егіс алқабым қорғауға пайдаланылады. 
Теректің бір артықшылығы - көп күтім тілемейді. Оны көшеттерден көбейтуге болады. 
Теректің кейбір түрлері жүз жиырма, жүз елу жыл өседі. Терек ағашы жұмсақ болады. Одан 
сіріңке, қағаз, түрлі бүйымдар жасалады. Теректі құрылыста да кеңінен пайдаланады. 
I. 
Түжырымдардың дұрысы: 
1. 
Терек баяу өседі 
2. 
Терек көп күтім тілемейді. 
3. 
Терек қатты ағашқа жатады. 
A) Үшеуі де 
B) Тек екінші 
C) Екінші мен үшінші 
2. 
Мәтін тақырыбын анықтаңыз. 
A) 
Қазақстанда өсетін ағаштар 
B) 
Ағаш түрлері 
C) 
Терек ағашы 
D) 
Ағаштың пайдасы 
E) 
Ағаш өнімдері 
D) Бірінші мен екінші 
E) Тек бірінші 
2-мәтін 
 
Екі дос бір егістікте жұмыс істейтін. Бірі үйленген, 3 баласы бар. Екіншісі - бойдақ. Күн 
батқанға дейін жұмыс істеп, достар тапқан өнімді тепе-тең етіп екіге бөліп алатын. Күннің 
бірінде бойдақ болғаны ішінен: «Өнімді және шыққан пайданы тепе-тең бөлгеніміз дұрыс 
болмады», - деп ойлайды. «Мен жалғыз тұрамын, сондықтан да айтарлықтай көп 
қажеттілігім де жоқ». Осындай ойымен түн сайын үйінен шығып, бір қап өнімді жасырын 
түрде досының үйінің алдындағы қорасына апарып тұратын болады. Досы да ішінен: «Өнім 
мен пайданы бірдей бөлгеніміз дұрыс емес, мен үйленгенмін, жұбайым мен балаларым бар - 
қартайғанымда олар маған қарайтын болады. Досымның болса ешкімі жоқ, қартайған 
кезінде оған қарайтын адам болмайды», - дейді. Осылайша бұл досы да түн жамылып үйден 
шығып досының қорасына бір қап өнім апаратын болады. Осыған қарамастан екі қорадағы 
қаптар саны неліктен еш азаймағанын екі доста түсінбей жүреді. Бір түні жасырын түрде 
бір-бірінің қорасына қап тасып жатқанда, бір-біріне соғылысып қалады. Сонда ғана болған 
жағдайды түсінеді. Қаптарды жерге қоя салып достардың бір-біріне деген адал ниеті мен 
достығы алдында көз жастарын тыя алмады. 
3. 
Неліктен достардың өнімі азаймады? 
A) 
Екеуі еңбексүйгіш болғандықтан 
B) 
Өнімді көп жинағандықтан 
C) 
Өнімді үнемдеп пайдаланғандықтан 
D) 
Жерлері құнарлы болғандықтан 
E) 
Бір-бірінің үйіне өнім апарғандықтан 
4. 
Екі дос неліктен өнімді бір-бірінің үйіне тасыды? 
A) 
Өзі үйленбеген, бойдақ болғандықтан 
B) 
Досына қарыз болғандықтан 
C) 
Досы өтініш жасағандықтан 
D) 
Досы отбасын асырай алмағандықтан 
E) 
Досына көмектескісі келгендіктен 


328 
5. 
Автордың мәтінді жазудағы мақсаты қандай? 
A) 
Ниеттес адамдардың мейірімділігін үлгі ету 
B) 
Адал еңбек етуге шақыру 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   346   347   348   349   350   351   352   353   ...   367




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет