Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»
жүктеу/скачать 3,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Панфилова Қарым-қатынас-психологиясы.-Оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- Тапсырма орындау
- Бет-әлпеті кӛрінісі
| 170
Адамдар әңгімелесу кезінде бір-біріне орта есеппен 30-дан 60% - ға дейін қарау керек деп есептеледі. Сондай-ақ, сҧхбат кезінде адамдар бір-біріне 60% -дан астам уақыт қарайтын болса, олар, ең алдымен, қарым-қатынас тақырыбына қарағанда, сҧхбаттасушы тҧлғаға кӛбірек қызығушылық танытатындығын атап ӛткен жӛн. Бҧдан басқа, монологтарда сҧхбаттасушылар жалпы байланыс уақытының 40-45% -ында бір-біріне қарайды, ал белсенді диалогта - 60-65% уақыт ішінде. Сондай-ақ, егер әңгімелесушілер бір-бірінің кӛзіне қарамаса, онда бір нәрсені жасырып, кҥмәнді ниеттері бар деп есептеледі. Сонымен қатар, кӛздер қасақана «жасырынған» (мысалы, кӛзге қараудан қашқақтайды, орындықта солға немесе оңға бҧрылады, кӛзге кӛрінбейтін шаңды алып тастайды, терезедегі нәрсеге қарап, сурет салып, кӛзілдірікті сҥртіп) кезде де соны білдіреді. Осылайша, кӛз контактісін сақтай отырып, сҧхбаттасушы сізге мән беріп отыр ма, жоқ па, әңгіме оған қызығушылық танытады ма, әлде жоқ па және сіздің айтқаныңыз оны қандай да бір сезімге бӛледі ме, соларды анықтауға болады. Тапсырма орындау Кҥні бойы әріптестеріңізді бақылаңыз және олардың кӛздерінің сигналдарын жазып алыңыз. Сіздің әңгімелесушілеріңіз қандай сезіммен жиі кездеседі? Мамандардың айтуынша, ашулану кезінде, кӛздер кеңінен ашық, қарашықтар тарылып жатады; жек кӛру немесе қиналу кезінде - кӛздер тарылып, қараңғылық кӛрінеді; ренжу кезінде – кӛздер «сӛнген» секілді; қорқынышта - кӛздің жарқырауы кӛрінбейді; таң қалған кезде, тек кӛздер ғана емес, қарашықтары да кеңейтілген; тыңдау барысында «жоқ болу» кезінде - кӛз айнаға айналады, қарашықтары мӛлдір болады; қуаныш пен қызығушылықты қанағаттандыру кезінде - кӛздің жылтырайды. Бет-әлпеті кӛрінісі немесе мимика – бҧл адамның эмоционалдық кҥйін немесе хабарға жауапты (кері байланыс) беретін бет бҧлшықеттерін ҧйымдастыру болып табылады. Мимиканың маңыздылығы сол - оның жоқтығы (амимия) кезінде, қарым-қатынас жасау мҥмкін емес: бҧл адам эмоцияларын берудің негізгі арнасы.Оның кӛмегі арқасында қуаныш, қайғыру, таңдану, қорқыныш, ашу және жеккӛрушілік сияқты эмоциялар беріледі. Л.Н. Толстой «Соғыс пен бейбітшілік» романында адамның кҥлімсіреуінің 97 реңкін ауызша сӛздермен, сыртқы кӛзқарастың адамдық кӛзқарасын кӛрсететін және оның сезімдерін кӛрсететін |