Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»
жүктеу/скачать 3,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Панфилова Қарым-қатынас-психологиясы.-Оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- Ӛзін-ӛзі ұсыну.
- Алғашқы әсер.
| 66
■ коммуникативтік техниканы қою (сӛйлеу, ҧсыну біліктері мен дағдылары); ■ тиімді мінез-құлық техникасын игеру (ӛзара әрекеттесу кезіндегі мінез-қҧлық, жанжал кезіндегі мінез-қҧлық); ■ кәсіби және коммуникативтік қҧзыреттікті жетілдіру (даму қабілеті); ■ ортобиоз заңдарын зертету (салауатты ӛмір салты, тиімді тамақтану, спорт және психогигиена); ■ психикалық денсаулық (дағдарысқа қарсы тҧра алу, релаксация техникалар игеру — кернеулікті азайту). Ӛзін-ӛзі ұсыну. Шын мәнінде, имидж дегеніміз- бҧл ӛзін-ӛзі ҧсыну, бейненің сыртқы келбеті, онда бейненің елеулі сипаттамалары кӛрініс алады. Әртҥрлі жағдайларда ӛзін-ӛзі ҧсыну сәттілігіне себептесетін тҧлға қасиеттері мен дағдылар кешендері арасынан әлеуметтік ақыл-ойды (адамға, оның эмоциялары мен сезімдеріне бағдарлану), эгоқҧзыреттік, табиғи сҥйкімділік, харизма (гр. charisma – қҧдайдың сыйы, рақымшылығы), мобилизацияға қабілеттігі және бейімділігі, манипуляциялық және әртістік қабілеттері ерекше аталып ӛтеді. Тежегіш факторларға ӛзін-ӛзі кӛрсете алмау, ӛзіне-ӛзі сенімсіздік, именушілік, жасқаншақтық және коммуникативтік біліктіліктер мен дағдылардың жетіспеушілігі. Алғашқы әсер. Басқа адам туралы пікірдің қалыптасуына алғашқы әсері қатты әсер ететіндіктен, басқалардың ӛзіңді дҧрыс қабылдау ҥшін алғашқы оң әсер қалыптастырудың маңызы зор. Адам туралы қалыптасатын алғашқы пікірге жаңалық факторы әсер етеді. Жаңа адам туралы пікір (сәйкестендіру) 4 сек бастап 1 мин ішінде қалыптасады деген пікір бар, себебі ми жаңа адамды қандай да белгілі типке жатқызуға асығады. Яғни стереотиптендіру (гр. stereos — қатты + tupos — із — ӛзгеріссіз қайталанатын, шаблонды). Біздің жадының ерекшеліктері бойынша ақпарат алғашқы рет тҥскен ҧяшықта қалуға тырысады, сондықтан жаңа объектіні алғашқы рет кӛргенде, біз саналы немесе санасыз тҥрде оны «ҧнайды», «бәрібір» немесе «ҧнамайды» санатына жатқызамыз. Жасалған бағалар негізінде, сезімнің тҥрлі гаммасы пайда болады - бҧл қандай да адамды қабылдамаудан бастап, ҧнатуға дейін, тіпті кейде оған деген сҥйіспеншілік. Қ арым-қатынастың осындай сипаттары алғашқы екі аптада, адамдар бір-біріне ҥңіліп қараған кезде кӛрінеді. Кейінгі байланыстар кезінде адамдар кӛбінесе қажетті рӛлдерді ойнайды, жағдайға сәйкес маска киеді, яғни олар имиджді кӛрсетеді. Сонымен қатар, біздің адамға беретін сипаттамаларымыз, ӛз кезегінде, бір-бірін бағалауға, адамдар |