Қазақстан республикасы 45minut kz – 45minut org Ұстаздарға арналған басылым редакциясы

2-жүргізуші    «Мәңгілік   Ел»   -   это   общенародная   идея,   показывающая   историческую   глубину   казахстанской 
государственности, любви к своей отчизне, высокая степень казахстанского патриотизма наших предков.
3-жүргізуші: Mangilik El is the great dream of our ancestor`s for ages.
So, this dream is to built independent country as other developed world`s country.
1-жүргізуші: Біздің арман тұрмысы қуатты, түтіні түзу, ұшқан  ұрпағы ертеңіне  сеніммен қарайтын бақытты Ел болу .
2-жүргізуші: Елбасымыз  Н.А.  Назарбаев «Қазақстан -2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты халыққа жолдауында  
бұл идеяны іске асыру жолдарын көрсетті. Біз бұл арманды бүгін ақиқатқа айналдырдық  біз үшін болашағымызға бағдар 
беріп, ұлтты ұйыстыра   ұлы мақсаттарға жетелейтін идея бар ол- Мәңгілік Ел идеясы.
3-жүргізуші:
-
Неге бір халық, бір ел, бір тағдыр?
Оқушылар (хор): «Бір халық» -  Оқушы: бұл барлығымыз үшін ұлттық мүдделер.
Оқушылар(хор ): «Бір ел»-  Оқушы: бұл барлығымыз үшін ортақ Отан.
Оқушылар(хор ): «Бір тағдыр»-  Оқушы:бұл біз бірге жүріп өткен қиындықтар мен жеңістер.
1-жүргізуші:    Қазақстан   –   әлем   назарына   бейбіт   бастамасымен,   батыл   қадамымен,   қарқынды   дамуы   мен   іліккен   21 
ғасырдағы жаңашыл, өркениетті  мемлекет. Тәуелсіздік алған жылдардан бастап өзіндік даму жолын   таңдап, сындарлы  
саясатын ұстанды. Беделі биік, абройы жоғары, қуатты мемлекетке айналды. 
   2- жүргізуші: Біздер Қазақсатандықтар бір халықпыз. Біз үшін ортақ тағдыр – бұл біздің Мәңгілік Ел, лайықты әрі ұлы 
Қазақстан!  Мәңгілік Ел – жалпы қазақстандық ортақ шаңырағымыздың ұлттық идеясы. Бабаларымыздың арманы ....  Осы 
құндылықтар арқасында біз әрдайым жеңіске жеттік, елімізді нығайттық, ұлы жетістіктерімізді еселедік.
1-о ушы
қ
: 
Ұлы елмін!
Жалғасы ғұн сақтардың, 
Хан көтерген ұлығын.
Бабамның байтақ мұрасы,
Тереңде жатыр тұнығым. 
Асан қайғы желдірткен,
Желмаясы мен күлігін. 
Сыпыра мен Қазтуған
Доспамбеттің жырымын.
Ұштасқан ғылым білімім,
Даламдай дархан ірімін.
Намысын қолдан бермеген,
Мен Қазақтың ұлымын.
 3-жүргізуші:  Қазақстан  дейтін менің бар елім,
                      Жатыр алып жарты дүние әлемін
                      Бұл даланы анам жаспен суарған 
                      Бұл далада атам қолға ту алған
                      Бұл далада өскен жанда жоқ арман 
         Алтайдан  Алатауға дейін ұлан ғайыр жерді мекен еткен                   
ата –бабамыз  осынау  кең даланы көк найзаның ұшымен,  сом білектің күшімен қорғаған.
  1-Жүргізуші:  1991 жылы     желтоқсанның 16-сында   Қазақстан өз тәуелсіздігін жариялады.   Оның тұңғыш Президенті 
болып  Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.
Тәуелсіздік тәңірдің біздің ұрпаққа берген үлкен бақыты халқымыздың мәңгілік құндылығы. Біз бүгінге дейінгі барлық  
жетістіктерімізге Тәуелсіздік арқасында қол жеткіздік.  
 «Тәуелсіздік алған күн» атты бейнебаянды назарларыңызға ұсынамыз.
6
 «В» сынып Тәуелсіздікке арналған өлеңдер. Аружан, Елжан.
Тәуелсіздік - тірегім алмас үнді,
Тәтті үміті халқымның сан ғасырғы
Көк байрақты, кемеңгер кемел ойлы
Келбетіңнен көремін жалғасымды,
Бір ата, бір ананың түлегіміз
Бір болсын қайда жүрсек тілегіміз
« Бірлік барда тірлік бар» деген бабам
Бірлік деп бірге соқсын жүрегіміз!
2-жүргізуші:  1992 жылы  4-маусымда  Қазақстан  Республикасы  Жоғары  Кеңесінің  сессиясында   Республикамыздың  Туы, 
Елтаңбасы, Гимні қабылданды. 
6.
« » сынып:  
Ә
А дидар,  ркен
қ
Ө
Тұғырлы туымыз.
Бәрі болған қазақ сынды көне елде,
Ел белгі де, ерлік, өрлік, өнер де.
Жаһандағы ең жауынгер халықта
Кім сенеді Ту болмады дегенге ?
Айнымайды аспаннан
Біздің тудың болуы
Оны халық қашанда
Биікке іліп қояды.
53

Жанатын да өзі отша
Жалын шарпып бетіңді
Туымыз да қазақша
Сөйлеп тұрған секілді
Матасы қандай, матасы-көк түстерден таңдалған,
Қазақтың ою-өрнегі, қыраны және самғаған.
Күн күлімдеп әлемге төгіп тұрған арай нұр,
Туымды менің көргендер қызыға қарап таңданған.
Батырлыққа уызынан жарыған,
Ер түркіні байрағынан таныған.
Өзі ақын , өзі әнші халықта ,
Кім айта алар болмаған деп Әнұран ?
Ән: «Көк тудың желбірегені»  орындайтын 5 «А» сынып оқушысы: Байсан Азамат
3-жүргізуші: 1993 жылы 15- қарашада Қазақстан Республикасының Ұлттық  - теңге айналымға енді.
7.
«А» та па тар Фатима, Айдын
қ қ
Міне, бүгін теңге күнім – мерекем,
Қандай дұшпан «олай - бұлай» дер екен.
Осы теңге арқасында келешек,
Елге келер тойымшылық, берекем.
Теңгемнің беттерінде данышпандар,
Халқының қамын ойлап қамыққандар.
Әл - Фараби, Сүйінбай мен Құрманғазы,
Шоқан да теңгемізге бауыр басқан.
   1- жүргізуші:  Қазақстанның тұңғыш ғарышкері Тоқтар Әубәкіров 1991 жылы 2 қазанда ғарышты бағындырса, 1994 жылы 
ғарышкер Талғат Мұсабаев «Союз- ТМ» кемесімен ғарышқа сапар шекті. 
 Ғарыштың кеңістігін бағындырған,
Үш жүзден артық онда тәулік болған. 
Бір емес үш қайтара сапар шеккен,
Ер жүрек , батыр едің аға неткен!
2-жүргізуші:Ел мерейін өсірген ерлігімен, 
Сапар шегіп ғарышқа Жер серігімен
 Туған жерге оралған ел батырын, 
Ұмытпайды мәңгілік батыл ұлын.
2015 жылы бұл ерлікті Айдын Айымбетов жалғастырды.
Орта а 9 « » сынып о ушысы  алдыбек  аныбек  арышкер бейнесінде шы ады.
ғ
Ә
қ
Қ
Қ
ғ
ғ
3-жүргізуші: 1995 жылы 1-наурызда мемлекет басшысы жанындағы қоғамдық консультациялық –кеңесші орган - Қазақстан 
халқы Ассамблеясы құрылды. Орта а ша ыры  к теріп  р т рлі  лт  кілдері шы ады
ғ
ң
қ ө
ә
ү
ұ
ө
ғ
.
9 «В» сынып Аружан, Аяулым, Майра.
1-оқушы:
Бірлігі мен ынтымағы халықтың,
Көзімізде жарқырайды жарық күн,
Ырыс, дәулет, бақыт үшін халықтың, 
Жайнай берсін, жайнай берсін жарық күн.
2-оқушы: Осы дала саған да ортақ маған да,
Мұндай мекен таба алмайсың ғаламда.
Сый мен құрмет, ізет, құрмет барлығы,
Тең дарыған біздегі әр адамға.
1-жүргізуші: 1995 жылы 30 тамызда еліміздің жаңа Конституциясы - Ата Заңымыз қабылданды. 
ле дер: Алпамыс,  лба ыт, Азамат.
Ө ң
Ұ
қ
Шалдықпадым талмадым
Арманды алға жалғадым
Конституция қорғаным
Атасы ол бар заңның
 Ғұрпымыз бар ел сенген
Дәстүрлері –ең ізгі
Әділдікпен өлшенген
Заңымыз бар негізгі
 Бас иетін бар адам
Әрбір сөзі салмақты
Қорғар бәле –жаладан
Ата Заң бұл ардақты
 Алтын заңым қорғайды
Бар адамның теңдігін
Әділетті қолдайды
Арқа тұтып, ел бүгін
54

1-жүргізуші: 1996 жылы Қазақстан Тәуелсіздігіне - 5жылдығы атап өтілді.
Би «Тор жор а»орындайтын 8 « » сынып о ушылары.
ғ
Ә
қ
2-жүргізуші:
1997   жылы   10   желтоқсанда   астанамыз  
  Алматыдан   Ақмола   қаласына   көшірілді.
 
3-жүргізуші: Елбасы Н. Назарбаев «Қазақстан-2030»  ұзақ мерзімді даму стратегиясын жариялады.
3- жүргізуші: Жалпыұлттық татулық пен  саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу  жылы. 
  1-Жүргізуші:  Ұлт   мүддесі   жолындағы   Алаш   қайраткерлерінің   аянбай   тер  төгіп,   жанын   құрбан  еткен   ерліктері   біздің 
санамызда. Олар не істесе де қазақ үшін істеді. Бірақ көп ойлары іске аспады. Асыл тұлғаларымыздың есімдері ешқашан  
тарих бетіне өшпек емес. Олар бар үмітін, сенімін болашақ жастарына артты.
ле
Ө ң 6 «Б» Аяулым, Арайлым
Ма жан Ж мабаев «Мен жастар а сенемін»
ғ
ұ
ғ
 2-жүргізуші:  1998 жылы 10 маусымында Астана қаласының  ресми тұсаукесері өткізілді.
ле  9 « » сынып Перизат.
Ө ң
Ә
Елорда
Киелі менің Елордам,
Арудай сұлу таранған.
Береке-бірлік, достықтың
Тұнығынан нәр алған.
Жайнай бер, жаңа Астанам,
Ертегідей ғажап бас қалам.
Ынтымақтың тербеп бесігін,
Тәуелсіз ел көшін бастаған.
Сәулеңді шаш еліңе,
Нұрыңды төк жеріңе.
Киелі менің Елордам,
Бақ болып қонған төріме.
Астана – арман қала
Сарыарқа төсінде,
Сән беріп Есілге.
Жас қала – Бас қала,
Астана өсуде.
3-жүргізуші:  1999 жылы Астанаға бейбітшілік  қаласы мәртебесі берілді.
  ле  9 « » сынып Бекболат
Ө ң
Ә
Астана – Азияның ару қызы
Ай қабақ, жайма шуақ жүзі қандай,
Ақ гүлдей сүйгің келер үзіп алмай.
Астана – Азияның жас қаласы,
Ажарын көрген адам қызығардай.
«Бәйтерек» құшақ жайған көшем жаңа,
Астана қарқын алды өсер дара.
Есілдің жағалауын жарқыратқан,
Аққудың ұясындай әсем қала.
Аңсатқан шырын, шарбат бал-уызы,
Тамсантқан таңғажайып дәру жүзі.
Бой жазған Сарыарқаның самалында,
Астана – Азияның ару қызы.
Құлшынған күншығыста жас қалаға,
Батасын берді Алатау бастап алға.
Ақжарқын Азияға нұрын шашқан,
Тілейміз құт, береке Астанаға.
1- жүргізуші:  2000 жыл Мәдениетті қолдау жылы болып жарияланады. Түркістан қаласының 1500 жылдығы аталып өтілді.
рман азыны  к
Құ
ғ
ң йі «Адай» орындайтын 11 «Б» сынып о ушысы Елемес Жандос
ү
қ
2-жүргізуші:  2001 жылы Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігінің 10 жылдығы аталып өтілді.
ле  9 «В» сынып Ш кір Дана
Ө ң
ә
Егемендік иесі мен деген сөз,
Көптеген бері естілмеген ерен сөз,
Екі тізгін, бір шылбырын өзі алған
Көркем жігіт болып өссе көрген сөз.
Егемендік ел болудың белгісі,
Басқа жұртпен тең жұлдызы,тең күші.
«Егемендік» деген сөзден естілер
Ата жұрттың арысы мен бергісі.
3-жүргізуші:   2002 жыл  Денсаулық сақтау жылы болып жарияланды.
Би « ара жор а»  Орындайтын 10 «А» сынып о ушылары
Қ
ғ
қ
.
1-жүргізуші:  2003-2005 жылдары мемлекеттік деңгейде Ауыл жылы деп жарияланды. 
Келесі кезекте Ақ әжелер тобы . Көрініс «Тұсаукесер»
2-жүргізуші: 2006 жылы Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігінің 15 жылдығы аталып өтілді.
Ән «Қазақтай ел қайда » орындайтын: Ақ әжелер тобы 
3-жүргізуші: Ал үшінші бақытым –тілім менің, 
                       Тіліммен тас жүректі тілімдедім.
                        Кей-кейде дүниеден түңілсем де,
                        Қасиетті тілімнен түңілмедім. 
2007   жылы  Қазақ  тілін қолдау жылы деп жарияланды.
55

Осы   жылы  «Жа а   лемдегі   жа а   аза стан»  
ң ә
ң Қ
қ
жолдауында   Елбасы«Тілдерді   ш   т ырлы ы»   -   «Триединство
ң ү
ұғ
ғ
 
языков»мәдени   жобасын   кезендеп   іске   асыруды   ұсынды.   Тілдердің   үш   тұғырлығы   идеясында   Елбасы   оған   нақты 
анықтамасын   берген,   қазақ   тілі   –   мемлекеттік   тіл,   орыс   тілі   –   ұлтаралық   қатынас   тілі,   ал   ағылшын   тілі   –   жаһандық  
экономикаға ойдағыдай кірігу тілі 
ш тілде  ле  6 «В» сынып  сем Ораз, Н рд улет
Ү
ө ң
Ә
ұ ә
.
Әр адамда өз анасынан басқа,
Жебеп тұрар, демеп тұрар арқада.
Болу керек құдыретті төрт ана
Туған тілін - түп қазығың, айбының,
Туған жерің сатылмайтын байлығың.
Туған дәстүр, салт - анасы, тегі,
Шуақ шашар қадамына үнемі.
Және туған тарихы
Төрт анасы қорғамаған халықтың
Еш уақытта бақ жұлдызы жанбаған.
Қасиетті бұл төрт ана -
Тағдырының тынысы.
Төрт ана үшін болған күрес -
Күрестердің ұлысы!
Язык отцов, язык тысячелетий
Ты временем, как глина обожжен
В тебе - удар меча и посвист плети,
Мужская гордость и горячность жен.
Тебя по жилам к нам перенесло
И ты звучишь, переполняя тело
Ударом сердца, колоколом души
 Oh, friend unseen, unborn, unknown,
Student of sweet English tongue,
Read out my words at night alone:.
I was a poet, I was young
Since I can never see your face,
And never shake you by the hand,
I send my soul through time and space
To greet you. You will understand.
1-жүргізуші 2008 жылы Астана қаласының 10 жылдық мерейтойы «Қазақ елі» монументі ашылды.
н : «Астана» Орындайтын 11 «А» сынып М асан
Ә
ұқ
.
2-жүргізуші:  2009 жыл Қазақстан Республикасы Президентің «Дағдарыстан дамуға» атты жолдауы жарияланды.
Ұлы елмін! Әз Жәнібектің туымын, Керей
3-жүргізуші:  2010 жыл Астана қаласында Европа қауіпсіздігімен ынтымақтастығы ұйымы саммитті өтті.
Бауыржан Момышұлының 100 жылдық мерейтойы аталып өтілді.
н 
Ә «Егемен  аза стан»орындайтын 6 «Б» сынып о ушылары.
Қ
қ
қ
1-жүргізуші:  2011 жыл 7-ші қысқы Азия ойындары  Қазақстанды әлемге танытты.
аза ш
Қ
қ а к рес 6 сынып
ү
2-жүргізуші:   2012 жыл 14 желтоқсан «Қазақстан – 2050 стратегиясы-қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты  
жолдауы жарияланды.
3-жүргізуші: 2014 жылы Елбасы Н. Назарбаев: «Қазақстан жолы-2050: Бір мақсат, бір мүдде,  бір болашақ» атты Қазақстан 
Халқына Жолдауы жарияланды. Видеоролик
1-жүргізуші:  Жолдаудың басты мақсаты Қазақстанның ең дамыған 30 мемлекеттің қатарына қосылуы . Ол - «Мәңгілік Ел» 
жобасы
2-жүргізуші   2014 жылы 11қарашада «Нұрлы жол –болашаққа бастар жол» атты Жолдауын жолдады.
3-жүргізуші: 2015 жылы желтоқсанда «Қазақстан жаңа жаһандық ахуалда: өсу, реформалар, даму»
1-жүргізуші:  «Қазақ хандығының 550 жылдығына» арналған көрініс
2-жүргізуші:Ұлы елмін!
Әз Жәнібектің туымын,
Керей хан менің тұғырым.
Еңселі байрақ көтеріп,
Арнаған елге ғұмырын.
Төбе биім-Төле би, Әйтеке,
Қазыбек-төре би.
Ұлы Абайдан нәр алған,
«Әнді сүйсең менше сүй» 
Қазақпын мен Тұранмын,
Алаш рұхты ұранмын.
Отырар деп шайқасқан,
Қайырхандай қыранмын.  
3-жүргізуші: «Алға Қазақстан» орындайтын 10 «Ә» сынып оқушысы Сейдірәсіл Ерғали
* * * * * * * *
56

Оңтүстік Қазақстан облысы Шымкент қаласы. №87 жалпы орта мектебінің 
химия пәні мұғалімі Умирзакова Динара Манановна
Оқушылардың химия пәніне ынтасын арттырып, сабақты  қызықты және мазмұнды етіп өткізу 
үшін оқыту үрдісінде әр-түрлі әдістерді пайдаланған тиімді. Осыған орай 10-сынып химия 
сабағындағы ұйымдастырылған бір сабағымды ұсынып отырмын . 
 Сабақтың тақырыбы:    d – элементтердің жалпы сипаттамасы
Сабақтың мақсаты:
•
Оқушыларға d – элементтердің табиғатта таралуын,қосылыстарын , құрамын 
,қасиеттерін , маңызын түсіндіру.
•
Салыстырмалы талдау , ойын элементтерін ,  топтық жұмыс , тест және деңгейлік 
тапсырмалар т.б. арқылы белсенділігін көтеріп ,оқыту тиімділігін арттыру.
•
Білімділікке , ұлтжандылыққа , елін , халқын сүюге , еңбекке құштарлыққа , кәсіптік бағдарлауға , жолдастық 
көмекке т.б. тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап , салыстырмалы талдау , тест жұмысы , жазбаша, топтық жұмыс т.б.
I . Кіріспе.
•
Ұйымдастыру.
А) Оқушылармен сәлемдесу , түгелдеу.
Ә) Олардың сабаққа дайындығын тексеру.
Б) Оқу құралдарын реттеу.т.б.
    2) «Ой қозғау.»
        А) Д.М.Менделеевтің жасаған химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі металдардың орны.
        Ә) Металдардың физикалық қасиеттері.
        Б) S - элементтер ұяластарының периодтық жүйедегі орны.
       В) Сілтілік металдардың жалпы сипаттамасы.
      Г) Сілтілік жер металдарының жалпы сипаттамасы. 
3. «Мен кіммін ?» ойыны. Оқушыларды 4 топқа бөліп , бағалау парағы берілді. Ойынның шарты бойынша әр топтан 1 
оқушы шығып , үстел үстінен түрлі-түсті қағаздың бір бетіне жазылған формуланы қасындағыларға көрсетпей тобына алып 
баруы керек . Топ ойласып болып , өзінің қасиеттерін сипаттап екінші топқа айтады. Бұл жұмбақты екінші топ шешуі 
керек.Жұмбақтың жауабы топтың аты болады.
( Cu , Zn , Fe , Cr .) 
4. Тест жұмысы . Әр топқа 5 сұрақтан тұратын тест жұмысы ұсынылды. Жұмысты екінші топ оқушылары тексеріп , 
дұрыс жауаптарын тапқан оқушылар топқа жетекші болып бекітілді. 
 I – нұсқа  
2)
Қайсы қосылыста азот  IV валентті:
а) NO
2 
;  ә) N
2
O
5
 ; б) NH
3 
; в) N
2
O ?
3)
Қайсы қосылыста оттектің массалық үлесі көп :
а)  K
2
O 
 
;  ә) FeO ; б) H
2
O ; в) SO
2 
?
4)
Қайсысы еритін негіз :
а)  Ba(OH)
2 
  ;  ә) AL(OH)
3
  ; б) Fe(OH)
3
 ; в) Cu(OH)
2 
?
5)
Фосфордың валенттілігі қандай :
а) 1,3;  ә) 2,5;  б)3,5;  в) 1,2 ; ?
    
5) Қайсы металл қышқылдармен әрекеттеспейді:
а) Al ;  ә) Ag ;  б) Fe ; в) Mg ; ?
II – нұсқа  
•
Қайсы зат қышқылдық оксидке жатады : 
 а)  SO
3
 ;  ә) CaO ;  б) K
2
O ; в) MgO ?
•
Қайсы қосылыста темірдің массалық үлесі көп :
 а)  FeCl
3
;  ә)  FeO ;  б) Fe
2
O
3
 ; в) FeCl
2 
?
•
Күкірттің валенттілігі қандай :
а)  1,2,3  ;  ә)  1,3,4, ;  б) 1,3,5 ; в) 2,4,6 ?
•
Қайсы металл қышқылдармен әрекеттеспейді:
а)  Al  ;  ә)  Fe  ;  б) Hg  ; в) Ca ?
•
Екі дайлы оксид түзетін элемент:
а)  Na  ;  ә)  Mg  ;  б) P  ; в) Al .
III – нұсқа  
2.
NaF-фтордың тотығу дәрежесі:
 а)  +1 ;  ә)  +2 ;  б) -1 ; в) -2
3.
Бейметалл оксиді:
а)  Al
2
O
3
  ;  ә)  P
2
O
5
 ;  б) Na
2
O ; в) ZnO
3.Фосфор атомы ядросының заряды:
а)  +7 ;  ә)  -15  ;  б) +31 ; в) +15
•
Электрондық формуласы ... 3d
6
4
s2
 болатын элемент:
а)  никель ;  ә)  темір ;  б) титан ; в) барий
•
Тұздар ерітіндісінен қалайыны ығыстырып шығаратын металл:
57

а)  Cu ;  ә)   Hg  ;  б) Zn  ; в) Pb
IV– нұсқа
1.
Азоттың тотығу дәрежесі +5 ке тең қосылыс:
 а)  N
2
O
3
 ;  ә)   Na
2
O ;  б) N
2
O
5
 ; в) NH
3
2.
Тотықсыздандырғыш элементті көрсет:
 а)  F ;  ә)   O ;  б) Cl ; в) K
3.
Химиялық элемент атомының деңгей саны нені көрсетеді:
А) реттік нөмірін ; ә) топ нөмірін ; б) қатар нөмірін ; в) период нөмірін?
4.
KClO
3
 -> KCl + O
2  
реакция теңдеуіндегі барлық коэффициенттер қосындысы:
А)14 ; ә) 7 ; б) 10 ; в) 5 ;
5. Mr ( ЭО ) = 56 г/моль , Э-? 
 А) C ; ә) K ; б) Ca ; в) Mg 
 II – бөлім . Жаңа сабақ . 
1.
«d – элементтердің жалпы сипаттамасы ». 
 d – элементтер-периодтағы ауыспалы элементтер. Оларда сырттан санағанда екінші энергетикалык деңгейдің  d- 
деңгейшесі электрондармен толтырылады.Олардың барлығына металдық қасиет тән. Қосылыстарында әр-түрлі 
тотығу дәрежелерін көрсетеді.Ауыспалы элементтер деп те аталады.Маңызды d-элементтер:мыс , мырыш , хром 
және темір.
Жоспар:
1.
Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы .
2.
Табиғатта таралуы.
3.
Маңызды қосылыстары.
 Тақырыпты жоспар бойынша оқушылар оқулықты пайдаланып , әр топ өз атына қатысты түсініктерін «айналмалы 
бекеттер»әдісі бойынша А3 форматындағы қағазға жауаптарын жазады. Сағат тілімен ауысады , келесі топ жауапты 
толықтырып жаза алады.Топтардың барлығы сұрақтар бойынша жұмыс жүргізіп болғансоң , бір оқушы жұмысты қорғайды. 
( әр топ әр түсті қаламды пайдалануы керек). Мұғалім оқушылардың жауаптарын толықтырып, қорытындылайды.
2.
Картамен жұмыс. « Қазақстанның ірі өндірістік компанияларына саяхат»
Шымкент -> Жезқазған -> Өскемен -> Ақтөбе -> Қостанай облысы Рудный қаласы. 
«Оңтүстікполиметалл» ЖАҚ -> « Қазақмыс корпорациясы » ААҚ -> « Қазмырыш » ААҚ ->  «Қазхром» трансұлттық 
компаниясы -> «Соколов-Сарыбай кен өндірістік бірлестігі» ААҚ.
  «Оңтүстікполиметалл» ЖАҚ – қорғасын , висмут , кадмий , теллур, мыс , мырыш , алтын мен күміс қорытпасы т.б. 
сияқты полиметалл шикізатынан 13 элемент пен 30 түрлі өнім өндіретін зауыт. 
« Қазақмыс корпорациясы » ААҚ – қорытылған күміс және алтын , мырыш концентраты , қорғасын тозаңы күкірт 
қышқылы , сирек металл тұздары және тазартылған мыс т.б. өнімдер өндіреді.Катодты мыстың 99,9%-ы , түйіршіктелген 
күміс пен алтын алыс шет елдерге экспортталады.
« Қазмырыш » ААҚ – металл мырыш , тазартылған қорғасын, мыс концентраты , металл кадмий , күкірт қышқылы , электр 
және жылу энергиясын өндіреді .  
«Қазхром» трансұлттық компаниясы – Ақтөбе қаласындағы феррохром өндіретін компания.

жүктеу/скачать 9,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: