180
I бөлім
•
Классикалық әлеуметтану теориясы
Зиммель саналы субъектілер арасындағы өзара әрекетке (ассоциация) өзі-
нің баса көңіл бөлгенін айтты, сонымен қатар кейбір уақыттың аралығында
тривиалды (ешқандай жаңалығы жоқ, таптаурын) болып көрінуі мүмкін, бірақ
өзгелер үшін аса маңызды өзара әрекет етудің үлкен диапазонын қарастыруды
алдына мақсат етіп қойды. Ол Дюркгейм сияқты әлеуметтік фактілерге қызы-
ғушылық танытпады, әлеуметтанудағы микродеңгейді ұстанды.
Зиммельдің әлеуметтануында өзара әрекет айрықша орын алғандықтан,
көпшілік, әлеуметтік шындықтың анағұрлым үлкен аспектілері жөніндегі түсі-
нік тер назардан тыс қалып отырды. Мысалы, кейбір уақытта ол қоғамды өзара
әрекеттестікке теңестірді: «Қоғам... нақты өзара әрекеттер жиынтығының тер-
мині немесе синтезі... «Қоғам» осы қарым-қатынас жиынтығына тең» (Simmel,
[1907] 1978:175).
Мұндай тұжырымдарды оның өзара әрекетке деген қызығушылығының дә-
лелі деп қарастыруға болады, алайда Зиммельдің жалпы және философиялық
әлеу меттануында қоғамның және мәдениеттің анағұрлым ауқымды тұжырым-
дамалары қамтылған.
Достарыңызбен бөлісу: