Керейбаева Гүлсара Хабиболлақызы


 Тəжірибелік сабақтардың жоспары



Pdf көрінісі
бет28/59
Дата16.11.2022
өлшемі0,66 Mb.
#50610
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   59
Байланысты:
табиги суларды тазарту адистери

2.3 Тəжірибелік сабақтардың жоспары
1-тақырып. Горизонтальды жəне вертикальды тұндырғыштардың
параметрлерін есептеу.
Тапсырма 1. 5-кестеде берілген бастапқы мəндері бойынша
горизонтальды тұндырғыштың ұзындығын, енін жəне ауданын есептеңіздер.
2. Вертикальды тұндырғыштың көлденең кесілген қимасының ауданын,
ұлпақ түзілу камерасының ауданын жəне тұну бөлімінің көлемін анықтаңыздар.
Əдістемелік ұсыныстар: Судағы жүзгін қоспалар мен коагуляцияланған
ұлпақтарды бөлу – ауырлық күшінің əсерінен жүреді. Суды тазартуда
қолданылатын 
барлық 
қазіргі 
тұндырғыштардың 
конструкциялары
(горизонтальді, тік, радиальды, сөрелі, т. б.) су толассыз болып келеді. Өйткені
жүзгіндердің тұнуы, кірісі мен шығысына дейін тоқтамайтын су қозғалысымен
жүргізіледі. Сондықтан тұндырғыштардағы су қозғалысының жылдамдығы
азырақ болу тиіс, мəселен тік тұндырғыштарда ол ондық үлес мм/с-пен
өлшенеді, ал горизонтальды, радиалды жəне жұқа қабаттыларда бірнеше мм/с.
Тұндырғыштарды жобалағанда өңделетін судағы жүзгіндердің негізгі
массасын тұндыру – басты ақсат болып табылады. Тұндырғышта ұсталынатын
жүзгіндер пайызы (тұндырғыштың жұмысының нəтижелілігі) мына
формуламен анықталады:
%
100
1
2
1
·
-
=
М
М
М
у
. (2)
Мұндағы М
1
- тұндырғышқа түсетін судағы жүзгіндердің құрамы, мг/л;
М
2
- тұндырғыштан шығатын ағарған судағы жүзгіндердің құрамы, мг/л.
СНиП 2.04.02-84 [7] сəйкес тұндырғыштан шығар кездегі жүзгіндер мөлшері 8-
12 мг/л-ден көп болмауы керек.
М
1
мөлшері мына формуламен анықталады:
М
1
= М
исх.
+ К
× Д
к
+ 0, 25
·
Ц + Щ. (3)
Мұндағы М
исх
- тазарту қондырғыларына түсетін бастапқы судағы
жүзгіндер құрамы, мг/л;
Д
к
– сусыз өнімге қайта есептегендегі коагулянт мөлшері, мг/л;
К – коагулянттың салмағын, түзілетін тұнбаның құрғақ зат салмағына
аудару коэффициенті. Тазаланған күкірт қышқылды алюминий үшін К=0,8;
тазаланбаған күкірт қышқылды алюминий үшін К=1; күкірт қышқылды темір
мен хлорлы темір үшін К=0,8.
Ц – судың түсі, град.;
Щ – активтілігі CaO бойынша 50%-ке тең техникалық əктас құрамындағы
ерімеген қоспаларды есептегендегі əктас дозасы (Д
əкт
).
Щ = Д
əкт
(1–0,5).
Горизонтальды тұндырғыш параметрлерін есептеу
Горизонтальды тұндырғыш есебі, оның ұзындығы (L) мен енін (B)
анықтаудан құралады.
СНиП [7] сəйкес тұндырғыштың жиынтық ауданы (F) мына формуламен
анықталады (м
2
):


57
0
6
,
3
U
q
F
·
·
=
a
. (4)
Мұндағы q – тұндырғышқа түсетін судың есептелген шығыны, м
3
/ сағ;
U
0
– тұнатын қоспалардың есептелген жылдамдығы, мм/с;
a
- ағын жылдамдығын тік құраушысының жүзгіндік ықпалын
есепке алатын коэффициент мына формуламен анықталады:
30
0
ср
U
U
u
a
-
=
.
(5)
Мұндағы
ср
u
- тұндырғыштағы су қозғалысының орташа горизонтальды
жылдамдығы, мм/с,
ср
u
= K
·
0
U
.
Есепке қажетті
ср
u
коэффициентінің мөлшері – тұндырғыш ұзындығының
L тереңдігіне H қатысы (бұл қатынас 10-нан кем болмауы керек) арқылы
анықталады:
L/H
10
15
20
25
K
7,5
10
12
13,5
Жүзгіндердің тұну жылдамдығының мəні U
0
технологиялық тəжірибелер
негізінде тұну процесін модельдеу арқылы тəжірибелік түрде анықталады.
Жүзгіндердің тұну жылдамдығының мəндері болмаған кезде, бағдарлық есеп
үшін


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   59




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет