Бҧл нормалардың қоғамдық жəне отбасылық тəрбиеге тең дəрежеде
қатысы бар
1
.
Педагогтың
тəрбиеленушілермен
қатынасында
көрінетін
этикалық қасиеттердің спектрі кең көлемді жəне əр тҥрлі. Арнайы
зерттеулер көрсеткендей, мысалы, жасөспірімдер мен жоғары сынып
оқушылары мҧғалімнің бойында əдептілікті, мейірімділікті,
əділеттілікті, балалардың мəселелерін тҥсінушілікті, бағдарламалық
материалдарды игеруде оқушыларға көмек беруге ынталылықты,
көпшілдікті, адалдықты, еңбекқорлықты, ҧстамдылықты, оқушының
танымдық қабілетіне сенушілікті, шыдамдылықты, талап етушілік
пен басқа да кəсіби маңызды тҧлғалық қасиеттерін бағалайды. Ең
бастысы, тəрбиеленушінің қадірлейтіні — бҧл жомарттық,
шынайылық пен ақжҥректік қатынастар. Адамнан анаға тəн
жақындық қасиеттерін талап етеді деген режиссер, профессор
М.О.Кнебельдің тҧжырымы өте дҧрыс. Өзінің «Педагогика
поэзиясы» деген кітабында ол ана өзінің балаларына бойындағы
нендей жақсылықтарын тарту етсе, педагог та оқушыларына бар
жанын беруі тиіс деп жазған.
Мамандықтың ішкі мəні осында жатыр. Жаныңды беру əрі қиын,
əрі қуанышты. Қиын, өйткені ол жан-дҥниелік қана емес,физикалық
кҥш жҧмсауды талап етеді. Қуанышты, өйткені оның қайтарымында
жас энергияның сарқылмас кҥшін аласың, ол барлық шығындарды,
барлық қиындықтарды жəне барлық азапты
2
өтейді.
Баланың отбасында жəне балалар мекемесінде қалыптасуына
деген педагогикалық талаптардың бірлігін қамтамасыз ету ҥшін жас
мҧғалімге, тəрбиешіге жəне оқытушыға дҧрыс мəнер мен жақсы
қатынасты таңдау қажет болады.
Педагогтың жҧмыс барысында
əріптестерімен
қарым-
қатынасының «этикалық кодексі» бар. Болашаққа көз салайық.
Өзіңізді мынадай жағдайда қалғандай сезініңіз. Сіз, жас мамансыз,
колледж немесе жоо-ның тҥлегісіз, жаңа педагогикалық ҧжымға
келдіңіз. Келесі ережелерді сақтауды ҧсынамыз.
•
Жылдар бойы осы мекемеде қалыптасқан дəстҥрлер, жҧмыс
ҥлгісін
сынға
алуға
асықпаңыз
жəне
«жалма-жан»
жаңашылдықтарды ҧсынбаңыз. өз əріптестеріңіздің— тҥрлі ҧрпақ
өкілдерінің жетістіктері мен кемшіліктерін, ортаны мҧқият зерттеуге
тырысыңыз.
•
Ашық сабақты немесе оқытушының сабағын талқылағанда,
əсіресе тексерушілер отырғанда жағымды тҧстарына сипаттама
беруге тырысыңыз; сол арқылы сіз оған моральдық қолдау
көрсетесіз.
1
Достарыңызбен бөлісу: