МЕББМ ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ
НУО КАЗАХСТАНСКО-
РОССИЙСКИЙ
МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ
• Париетальді жасушалары болмайды (болса да, аз). Шырышты
мукоциттері көп.
• Пилорикалық бездер дипептидазаларды синтездейді;
• Бездің өзектері асқазанның ең терең шұңқырларына ашылады.
Кілегейлі
қабықтың ет пластинкасы ет жасушаларының үш қабатынан:
ішкісі мен сыртқысы айналмалы, ал ортаңғысы бойлық (тік) түрінде
орналасқан.
Кілегейлі асты негізі БТҚДТ - нен тұрады.
Құрамында артериалді,
венозды қан тамырларының тармақтары мен нерв талшықтары, түйіндері
(Мейснер денешігі )болатын қабығы.
Ет қабығы тегіс салалы ет тіндерінен:
ішкісі қиғаш, ортаңғысы
айналмалы, сыртқысы тік орналасып , үш қабаттан тұрады. Ет
қабығының
құрамында БГҚДТ, ондағы нервтер (Ауэрбах байламдары) мен қан
тамырлары болады.
Серозды қабығы екі қабаттан тұрады.
Ішкісі БТҚДТ, сыртқысы
мезотелий.
Аш ішек
Қызметтері:
•
Тағамды қорыту; ұйқы безінен бөлінген сөл мен фермент
дипептидазаның
көмегімен тағам қуыстық жəне
қабырғалық қорытылып
сорылады.
•
Сору қызметі тағамның құрамындағы көптеген пайдалы өнімдері қан
мен лимфаға сорылып, сіңеді. Бұған өзіндік себептестігін
тигізетін ішектің
кілегейлі қабығындағы эпителиидің жиектері (микробүрлері).
•
Секреторлы қызметі шырышты, əрі ферментті (дипептидаза) ішек
сөлін бөледі.
•
Эксекреторлы қызметі аш ішекте зат алмасудың соңғы өнімдері пайда
болады.
•
Эндокринді қызметі жекеленіп орналасқан эндокриноциттері (ЖОЕ)
көптеген гормондар бөледі.
•
Қорғаныс - барьерлік қызметі шырыш пен лимфоидты түйіндердің
көмегімен жүреді.
Аш ішектің құрылысында асқазан қабырғасындағы қабықтар мұнда да
болады
: кілегейлі,кілегей асты, етті жəне
серозды. Ішкі кілегейлі
қабығының рельефі тегіс емес, онда
қатпарлары (циркулярлы
), бүрлері,
крипталары (бездері) болады. Аталған құрылымдары ішек қызметтері үшін