2.633.101 ұзақ мерзімді активтер 20.376.240

3.446.438

2.633.101

ұзақ мерзімді активтер

20.376.240

19.703.417

ағымдағы міндеттемелер

(3.267.701)

(2.442.303)

ұзақ мерзімді міндеттемелер

(2.043.544)

(2.240.071)

капитал

18.511.433

17.654.144

бірлескен кәсіпорынның түсімі мен пайдасындағы топтың үлесі:

сатылған өнімдер мен көрсетілген қызметтерден түскен түсім

10.613.193

9.294.524

сатылған өнімдер мен көрсетілген қызметтердің өзіндік құны 

(7.893.523)

(6.527.194)

тасымалдау  және  сату  бойынша  шығыстар  және  жалпы  және 

әкімшілік шығыстар 

(2.125.630)

(2.351.162)

Қаржылық шығындар, нетто

(30.901)

(19.485)

өзге де табыстар, нетто

376.207

1.486.056

салық салғанға дейінгі пайда

939.346

1.882.739

табыс салығы бойынша шығыстар

(82.057)

(268.324)

жыл ішіндегі пайда

857.289

1.614.415

10. ұзаҚ МерзіМді актиВтер ҮШін берілГен аВанстар

негізінен  ұзақ  мерзімді  активтер  үшін  берілген  аванстар  аМөз  және  ПМХз  мұнай  өңдеу 

зауыттарын  қайта  жаңарту  және  жаңғырту  жөніндегі  жобаларды  іске  асыру  үшін  мердігерлік 

ұйымдарға берілген аванстарды қамтиды.

АМӨЗ

аванстар  «Sinopec  Engineering»  28.426.701  мың  теңге  (2011  жылы:  42.766.654  мың  теңге) 

сомасында  хош  иісті  көмірсутектер  өндіретін  кешен  құрылысына  және  37.936.173  мың  теңге  (2011 

жылы:  нөл)  сомасында  мұнайды  терең  өңдейтін  кешен  құрылысына  берілді  (7-ескертпе).  сондай-

ақ өзге де мердігерлік ұйымдарға 3.816.174 мың теңге (2011 жылы: 1.487.447 мың теңге) сомасында 

жұмыс  істеп  тұрған  өндірістік  объектілерді  қайта  жаңартуға  берілді.  аванстарды  өтеу  орындалған 

жұмыс көлемдеріне тең жүргізіледі. 

ПМХЗ

2012  жылғы  31  желтоқсанға  ұзақ  мерзімді  активтер  үшін  төленген  аванстар  1.627.193  мың 

теңге сомасына ПМХз жаңғырту жобасы бойынша жобалау-сметалық құжаттама әзірлеу жөніндегі 

қызметтер  үшін  мердігерлерге  және  12.453  мың  теңге  сомасына  негізгі  құралдар  сатып  алу  үшін 

төленген аванстық төлемдерді қамтыды.

жылдық есебі' 

2012 

70

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

11. өзГе де ұзаҚ МерзіМді актиВтер

өзге де ұзақ мерзімді активтер төмендегідей көрсетілген:

Мың теңге

2012

2011

Export-Import Bank of China кредитін сақтандыру

15.397.094

–

Қоймадағы катализаторлар

3.187.657

1.945.345

агенттік  келісім  бойынша  тауар-материалдық  қорлар  үшін 

алдын ала төлем 

2.565.284

2.565.284

Қдб кредиттік желі берілгені үшін комиссия 

1.849.507

2.697.908

болашақ кезеңдердің шығыстары

987.058

–

Export-Import  Bank  of  China  кредиттік  желіні  басқару  үшін 

комиссия

851.989

–

өзгесі

942.763

471.402

Минус: құнсыздану резерві

(2.565.284)

–

23.216.068

7.679.939

2012  жылғы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша  өзге  де  ұзақ  мерзімді  активтер  мыналарды 

қамтиды: а) мұнайды терең өңдейтін кешен құрылысын қаржыландыруға бағытталған Export-Import 

Bank of China алынған кредитті сақтандыруды ұйымдастырғаны үшін жалпы сомасы 15.397.094 мың 

теңге (2011: нөл) Қытайдың «SINOSURE» сақтандыру компаниясына төленген  төлем (7-ескертпе); б)

 

кредиттік желі ұсынғаны үшін Қдб-не төленген 1.849.507 мың теңге (2011 жылы: 2.697.908 мың теңге) 

мөлшеріндегі  комиссия;  в)  Export-Import  Bank  of  China  қарыз  алумен  байланысты  кәсіби  қызмет 

көрсетулер құнынан қалыптасқан 851.989 мың теңге сомасындағы қосымша шығындар.

сондай-ақ  өзге  де  ұзақ  мерзімді  активтерге  бір  жылдан  артық  кезең    ішінде  өндірісте  бөліп-

бөліп қолданылатын қоймадағы катализаторлар құны кіреді.

2012  жылы  тұрғын  үй  сатуға  арналғандар  ретінде  жіктелген  активтерге  ауыстырылды.  сатуға 

арналғандар  ретінде  жіктелген  активтерді  тану  күніндегі  олардың  баланстық  құны  1.956.816  мың 

теңгені, ал дисконтталған төлемдер әдісі бойынша есептелген әділ құны 859.218 мың теңгені құрады. 

1.097.598  мың  теңге  мөлшеріндегі  баланстық  құны  мен  әділ  құны  арасындағы  айырма  сәйкесінше 

987.058  мың  теңге  және  110.540  мың  теңге  сомасындағы  өзге  де  ұзақ  мерзімді  және  ағымдағы 

активтер құрамында болашақ кезеңдердің шығыстары ретінде мойындалды (7-ескертпе).

12. тауар-МатериалдыҚ ҚОрлар

31 желтоқсанға 

Мың теңге

2012

2011

Мұнай өнімдері 

21.768.572

43.015.657

Шикі мұнай 

3.838.613

11.763.344

Материалдар мен қорлар 

8.009.016

7.823.294

тауарлар

388.031

222.727

өнеркәсіпке арналған өзге де шикізат

725.910

өзге де қорлар

33.585

495.062

Минус: ескірген тауар-материалдық қорларға резерв 

(557.475)

(681.680)

33.480.342

63.364.314

төменде құнсыздану бойынша резервтің қозғалысы көрсетілген:

Мың теңге

2012

2011

1 қаңтардағы ескірген тауар-материалдық қорларға резерв 

(681.680)

(3.200.489)

жыл ішіндегі резерв

(144.194)

(4.746.239)

Қалпына келтірілгені

173.844

1.222.504

есептілік валютасын қайта есептеу

(54.530)

Пайдаланылғаны 

94.555

15.121

тоқтатылған қызмет

6.081.953

31  желтоқсандағы  ескірген  тауар-материалдық  қорларға 

резерв 

(557.475)

(681.680)

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

71

13. сауда дебитОрлыҚ береШек

 

2012  және  2011  жылдардағы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша  сауда  дебиторлық  берешек 

сәйкесінше,  12.270.760  мың  теңгені  және  114.826.782  мың  теңгені  құрады.  сауда  дебиторлық 

берешек  бойынша  пайыздар  есептелмейді.  сауда  дебиторлық  берешек  30-120  күн  ішінде  өтеуге 

жатқызылады. 

31 желтоқсанда сауда дебиторлық берешектің құнсыздануы былайша көрсетілген:

Мың теңге

сауда дебиторлық 

берешек (жеке негізде 

құнсызданған)

сауда дебиторлық 

берешек (ұжымдық 

негізде құнсызданған)

жиыны 

2010 жылғы 31 желтоқсанға

(1.705.658)

(4.104.482) (5.810.140)

жыл ішінде есептелгені

(899.385)

(1.129.744)

(2.029.129)

Шығынға жазылды

160.964

196.816

357.780

Қалпына келтірілді

252.163

87.397

339.560

есептілік валютасын қайта 

есептеу

92.661

296.825

389.486

тоқтатылған қызмет

2.077.532

4.652.468

6.730.000

2011 жылғы 31 желтоқсанға

(21.723)

(720)

(22.443)

жыл ішінде есептелгені

(3.660.448)

–

(3.660.448)

Шығынға жазылды

640

–

640

ішкі орын ауыстыру

(720)

720

Қалпына келтірілді

12.403

–

12.403

есептілік валютасын қайта 

есептеу

(28.561)

–

(28.561)

2012 жылғы 31 желтоқсанға

(3.698.409)

(3.698.409)

31  желтоқсанға  сауда  дебиторлық  берешекті  өтеу  мерзімі  бойынша  талдау  былайша 

көрсетілген:

Мың 

теңге

Мерзімі өткен, бірақ құнсызданбаған

жиыны

Мерзімі өтпеген, 

құнсызданбаған

<30 күн

30 – 60 күн

60 – 90 күн 90 – 120 

күн

>120 күн

2012

12.270.760

3.512.731

584.097 8.109.420

2.485

3.974

58.053

2011

114.826.782

111.831.442 1.618.579

8.293

5.057

2.128

1.361.283

14.  аҚШа Қаражаты және Оның балаМалары

31 желтоқсанға

Мың теңге

2012

2011

банктердегі мерзімді салымдар – аҚШ доллары

18.535.160

банктердегі мерзімді салымдар – теңге

23.665.587

40.160.431

банктердегі мерзімді салымдар – басқа валюталар

6.180

–

банктегі ағымдағы шоттар – аҚШ доллары 

6.102.386

20.918.433

банктегі ағымдағы шоттар – теңге

21.484.831

30.763.814

банктердегі ағымдағы шоттар – басқа валюталар

330.251

136.983

кассадағы қолма-қол ақша

201.381

175.335 

51.790.616

110.690.156

2012 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша теңгемен қайта есептелген ағымдағы шоттар 

бойынша сыйақының орташа есептелген ставкасы 1,04% (2011 жылы: 0,07%) құрады.

Мерзімді салымдар аҚШ долларындағы салымдар үшін 0,34% (2011 жылы: 1,03%) мөлшерінде 

орташа  есептелген  және  теңгедегі  салымдар  үшін  3,31%  (2011  жылы:  1,87%)  ставкамен  банктерде  

1 айдан 3 айға дейінгі мерзімге орналастырылған салымдарды білдіреді.

жылдық есебі' 

2012 

72

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

15. каПитал

Жарғылық капитал

жарияланған,  шығарылған  және  айналымда  жүрген  жалпы  акциялар

 

саны  мыналарды 

қамтиды:

2010 ж. 

31 желтоқсанға

2011 ж. акция 

шығарылымы

2011 ж. 

31 желтоқсанға

2012 ж. акция 

шығарылымы

2012 ж. 

31 желтоқсанға

жарияланған 

және 

шығарылған 

акциялар саны

601.584.260

49.520.933

651.105.193

9.175.557

660.280.750

есептелген құны 

1.000 теңге

601.584.260

–

601.584.260

9.175.557

610.759.817

есептелген құны 

5.000 теңге

–

49.520.931

49.520.931

–

49.520.931

есептелген құны  

4.804 теңге

–

1

1

–

1

есептелген құны 

3.000 теңге

–

1

1

–

1

төленген 

акциялар саны

601.584.260

49.520.933

651.105.193

9.175.557

660.280.750

есептелген құны 

1.000 теңге

601.584.260

–

601.584.260

9.175.557

610.759.817

есептелген құны 

5.000 теңге

–

49.520.931

49.520.931

–

49.520.931

есептелген құны 

4.804 теңге

–

1

1

–

1

есептелген құны 

3.000 теңге

–

1

1

–

1

жарғылық 

капитал

601.584.260

247.604.663

849.188.923

9.175.557

858.364.480

есептелген құны 

1.000 теңге

601.584.260

–

601.584.260

9.175.557

610.759.817

есептелген құны 

5.000 теңге

–

247.604.655

247.604.655

–

247.604.655

есептелген құны 

4.804 теңге

–

5

5

–

5

есептелген құны 

3.000 теңге

–

3

3

–

3

2012  және  2011  жылдардағы  31  желтоқсанына  барлық  жарияланған  акциялар  шығарылып, 

толық көлемде төленді.

2012  жылы  компания  2012  жылғы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша  акционермен  ақша 

қаражаттары арқылы толық төленген 9.175.557 акция шығарды. 

2011  жылғы  қарашада  компания  2011  жылғы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша 

акционермен  толық  төленген  49.520.933  акция  шығарды.  акцияларды  төлеу  есептелген  құны 

243.950.000  мың  теңге  сомасында  2011  жылы  акционерден  алынған  пайызсыз  қарыздардың, 

сондай-ақ 3.654.663 мың теңге баланстық құнымен ПМХз 42% мөлшеріндегі үлестің еркін айналымы 

арқылы жүзеге асырылды (6-ескертпе).

Есептілік валютасын қайта есептеу бойынша резерв

есептілік  валютасын  қайта  есептеу  бойынша  резерв  функционалдық  валютасы  қазақстандық 

теңге  болып  табылмайтын  және  осы  шоғырландырылған  қаржылық  есептілікке  енгізілген  еншілес 

ұйымдардың  қаржылық  есептілігін  қайта  есептеу  нәтижесінде  туындаған  бағамдық  айырмаларды 

есепке алу үшін қолданылады.

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

73

Акционерге төлемдер

Дивидендтер

2012  жылы  акционер  басқармасының  шешіміне  сәйкес  компания  2.262.059  мың  теңге 

мөлшерінде  дивидендтер  жариялап,  төледі.  2011  жылы  дивидендтер  жарияланған  жоқ  және 

төленген жоқ.

Бақыламайтын қатысу үлесі

31 желтоқсанға

Мың теңге

2012

2011

«атырау мұнай өңдеу зауыты» жШс

288.569

277.074

288.569

277.074

16. Қарыздар

31 желтоқсанға

Мың теңге

2012

2011

белгіленген сыйақы ставкасы бар қарыздар

127.788.987

110.370.266

Орташа есептелген сыйақы ставкасы

5,13%

6,29%

өзгермелі сыйақы ставкасы бар қарыздар

57.221.492

60.675.848

Орташа есептелген сыйақы ставкасы

4,50%

4,20%

185.010.479

171.046.114

Мың теңге

аҚШ долларымен есептелген қарыздар

99.771.036

130.463.273

теңгемен есептелген қарыздар

85.239.443

40.582.841

185.010.479

171.046.114

Мың теңге

ағымдағы бөлігі

57.909.244

110.689.093

ұзақ мерзімді бөлігі 

127.101.235

60.357.021

185.010.479

171.046.114

Акционер

алдыңғы  жылдары  топтың  еншілес  ұйымы  аМөз  акционерден  қарыздар  алды,  оның 

негізгі  мақсаты  Қазақстанның  батыс  өңірінде  орналасқан  мұнай  өңдеуші  зауыттарды  жаңғыртуға 

бағытталған  инвестициялық  қызметті  қаржыландыру  болып  табылады.

 

2012  жыл  ішінде  аМөз 

сәйкесінше  3.834.643  мың  теңге  және  633.542  мың  теңге  мөлшерінде  (2011  жылы:  сәйкесінше 

3.834.643 мың теңге және 712.900 мың теңге) негізгі қарыз бен есептелген сыйақыны өтеді.

2012 жылғы 31 желтоқсанда негізгі қарыз және акционерден алынған аталған қарыз бойынша 

есептелген сыйақы бойынша жалпы берешек сомасы сәйкесінше 10.130.938 мың теңге және 32.074 

мың теңгені (2011 жылы: сәйкесінше 13.543.841 мың теңге және 42.766 мың теңге) құрады.

2012  жылы  компания  мұнайды  терең  өңдеуді  қаржыландыруды  ұйымдастыру  бойынша 

шығындарды өтеу үшін акционерден жалпы сомасы 20.790.000 мың теңге (7-ескертпе) (2011 жылы: 

2,5 миллиард аҚШ доллары сомасында синдикатталған қарызды өтеу үшін 243.950.000 мың теңге) 

қысқа мерзімді пайызсыз қарыз алды. 2011 жылы бастапқыда алынған қарыздар жылдық 6.9%-9% 

тиімді  пайыздық  ставканы  пайдалану  арқылы  белгіленген  әділ  құны  бойынша  танылды.

 

14.579.306 

мың теңге мөлшеріндегі қарыздардың есептелген және әділ құны арасындағы айырма капиталдағы 

өзгерістер  туралы  шоғырландырылған  есепте  көрсетілді.  2011  жылы  акционер  243.950.00  мың 

теңге  есептелген  құны  бар  аталған  пайызсыз  қарыздарды  компанияның  жарғылық  капиталына 

айналдырды  (15-ескертпе).

 

еркін  айналысқа  енгізу  күніндегі  3.345.851  мың  теңге  мөлшеріндегі 

шығарылған акциялардың есептелген құны мен әділ құны арасындағы айырма бөлінбеген пайданы 

капиталға  айналдыру  ретінде  көрсетілді.  2012  жылғы  31  желтоқсанда  акционерден  алынған 

қарыздар бойынша берешек 20.790.000 мың теңгені (2011 жылы: нөл) құрады.

2011  жыл  ішінде  топ  акционерден  алынған  12.034.127  мың  теңге  мөлшеріндегі  пайызсыз 

қарыздар  бойынша  дисконт  амортизациясын  қаржылық  шығындар  ретінде  мойындады 

(24-ескертпе).

жылдық есебі' 

2012 

74

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

Қазақстанның Даму Банкі (бұдан әрі «ҚДБ»)

2010  жылы  аМөз  1.063.660  мың  аҚШ  доллары  сомасына  кредиттік  желі  ұсыну  туралы  Қдб-

мен келісімге отырды.

 

аталған кредиттік желі хош иісті көмірсутектерін өндіретін кешен құрылысын 

қаржыландыру  үшін  пайдаланылуда  (7-ескертпе).

 

2012  жыл  ішінде  аМөз  217.957  мың  аҚШ 

долларын (32.689.859 мың теңгеге тең) (2011 жылы: 50.944.583 мың теңге) алды.

 

2012 жылы аМөз 

3.746.956 мың теңге (2011 жылы: 3.254.138 мың теңге) мөлшерінде есептелген сыйақы төледі.  2012 

жылғы  31  желтоқсанда  аМөз  негізгі  қарызы  және  аталған  кредиттік  желі  шеңберінде  есептелген 

пайыздар  бойынша  берешегі  сәйкесінше  82.704.877  мың  теңге  және  1.552.783  мың  теңгені  (2011 

жылы: сәйкесінше 50.226.083 және 1.230.341 мың теңге) құрады.

 

негізгі қарызды төлеу 2014 жылы 

басталады.

2012  жылы  мұнайды  терең  өңдейтін  кешен  құрылысын  қаржыландыру  үшін  аМөз  251.982 

мың  аҚШ  доллары  (37.936.173  мың  теңгеге  тең)  сомасына  кредит  беру  туралы  Қдб-мен  кредиттік 

келісім жасалды. 2012 жылғы 31 желтоқсанда негізгі қарыз және осы кредиттік желінің есептелген 

пайыздары  бойынша  берешек  сәйкесінше  37.636.020  мың  теңге  және  63.307  мың  теңгені  құрады. 

2012 жылғы желтоқсанда аМөз қарыз бергені үшін 347.284 мың теңге мөлшерінде комиссия төледі.

2012 жылғы 31 желтоқсанда негізгі қарыз және Қдб қарыздары бойынша есептелген пайыздар 

бойынша  жалпы  берешек  сомасы  сәйкесінше  120.340.897  мың  теңге  және  1.616.090  мың  теңгені 

(2011 жылы: сәйкесінше 50.226.083 мың теңге және 1.230.341 мың теңге) құрады.

Қдб-нен  алынған  қарыздардың  төлемін  қамтамасыз  ету  ретінде,  топ  кепілдік  қамтамасыз 

ету  ретінде  131.081.946  мың  теңге  (2011:  83.107.697  мың  теңге)  сомасында  негізгі  қаражат  ұсынды 

(7-ескертпе).  Осыған  қосымша,  2010  жылғы  тамызда  компания  акционермен  және  Қдб  бірлесіп 

үш  жақты  келісім  жасасты,  соның  шеңберінде  компания    мен  акционер  хош  иісті  көмірсутектер 

өндіретін  кешен  құрылысы  бойынша  жобаның  іске  асырылуына  тиісті  әрі  уақытылы  бақылау 

жүргізуге міндеттенеді.

Қазақстан Халық банкі

2012  жыл  ішінде,  2011  жылы  компания  мен  «Қазақстанның  Халық  банкі»  аҚ  («Халық  банкі») 

арасында  жасалған  белгіленген  сыйақы  ставкасы  бар  кредиттік  желі  туралы  келісім  шеңберінде, 

айналым  капиталын  толықтыру  мақсатында,  топтың  еншілес  ұйымы  «Eurasia  Munai  Impex»  («EMI») 

жШс  493.000  мың  аҚШ  доллары  (73.511.230  мың  теңгеге  тең)  сомасына  қарыз  қаражаттарын 

алды.  2012  жылғы  31  желтоқсанда  негізгі  қарыз  бойынша  берешек  толық  өтелді  (2011  жылғы  31 

желтоқсанда: 170.000 мың аҚШ доллары немесе 25.228.000 мың теңге).

2012 жылы топтың еншілес ұйымы, ПМХз Халық банктен кредиттік желі ұсыну туралы келісімге 

енгізілді.  2012  жылғы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша  ПМХз  негізгі  қарыз  және  есептелген 

сыйақы бойынша берешек сәйкесінше 32.040.480 мың теңге және 59.628 мың теңгені (2011 жылғы 

31 желтоқсанда: нөл) құрады.

VTB Capital plc

2011 жылғы наурызда топ VTB Capital plc 300.000 мың аҚШ доллары (немесе 43.737.000 мың 

теңге)  сомасында  қысқа  мерзімді  банк  қарызын  алды.  аталған  қарыз  кепілдікті  қарастырмайды 

және  акционермен  толық  кепілдендірілген.  2012  жылғы  31  желтоқсандағы  топтың  VTB  Capital  plc 

алдындағы негізгі қарыздар және есептелген пайыздар бойынша берешегі толық өтелді (2011 жылы: 

негізгі  берешек  және  аталған  қарыз  бойынша  есептелген  пайыздар  сәйкесінше  44.408.700  мың 

теңгені және 150.725 мың теңгені құрады). 

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

75

17. резерВтер

Мың теңге

Қоршаған ортаның 

ластануы бойынша 

міндеттемелер 

және пайдаланудан 

шығару бойынша 

міндеттемелер 

салықтар 

мен 

айыппұлдар 

бойынша 

резерв

өзгелері 

жиыны 

2010 жылғы 31 желтоқсандағы 

резерв

8.876.162

8.719.176

2.321.342

19.916.680

жыл ішіндегі резерв

514.784

9.031.416

880.760

10.426.960

резервті пайдалану

(7.677)

(3.810.109)

(1.231.451) (5.049.237)

Пайдаланылмаған сомаларды 

саралап тексеру 

(555.177)

(4.160.055)

(48.095) (4.763.327)

бағалауды қайта қарау

–

–

336.237

336.237

дисконт сомасына ұлғайту

–

–

176.217

176.217

есептілік валютасын қайта есептеу

(72.244)

(19.867)

2.955

(89.156)

тоқтатылған қызмет (5-ескер.)

(8.736.213)

–

(1.737.536) (10.473.749)

2011 жылғы 31 желтоқсандағы 

резерв

19.635

9.760.561

700.429

10.480.625

жыл ішіндегі резерв

160.617

216.888

9.266.579

9.644.084

резервті пайдалану

–

(11.247)

(1.324.482) (1.335.729)

Пайдаланылмаған сомаларды 

саралап тексеру

(29.076)

(8.347.823)

– (8.376.899)

бағалауды қайта қарау

–

–

–

–

дисконт сомасына ұлғайту

1.669

–

–

1.669

2012 жылғы 31 желтоқсандағы 

резерв

152.845

1.618.379

8.642.526

10.413.750

Қысқа мерзімді бөлігі - 2012 жыл

118.504

1.618.379

7.835.990

9.572.873

Ұзақ мерзімді бөлігі - 2012 жыл

34.341

–

806.536

840.877

Қысқа мерзімді бөлігі - 2011 жыл

–

9.168.964

583.191

9.752.155

ұзақ мерзімді бөлігі - 2011 жыл

19.635

591.597

117.238

728.470

Салықтар мен айыппұлдар бойынша резерв

2011  жылы  топ  монополияға  қарсы  заңнамаға  сәйкес  топтың  мәмілелеріне  сәйкестігіне 

қатысты  тәуекелдер  бойынша  7.794.348  мың  теңге  мөлшерінде  резерв  құрды.  2012  жылы  топ 

аталған  резервті  салыстырып  тексерді  және  тексерулер  бойынша  талап  арыз  мерзімінің  ескілігіне 

және  тәуекелді  ықтималдан  шамалы  ықтималдыққа  дейін  қайта  бағалауына  байланысты  7.794.348 

мың теңге мөлшеріндегі табысты мойындады.

2010 жылғы шілдеде атырау қаласы бойынша салық комитеті аМөз 2004 жылғы 1 қаңтары мен 

2008  жылғы  30  қыркүйегі  аралығындағы  салық  міндеттемелерді  тексеруін  аяқтап,  өсімақыны  қоса 

алғанда,  1.764.339  мың  теңге  мөлшерінде  ҚҚс  есептеді.  аМөз  тексеру  нәтижелері  бойынша  сот 

органдарына  шағымданды.  2011  жылғы  ақпанда,  2004  жылғы  қаңтар  мен  2005  жылғы  желтоқсан 

аралығындағы  кезең  үшін  346.843  мың  теңге  сомасына  бірінші  хабарлама  бойынша,  аМөз  талап 

арызы  Қазақстан  республикасының  жоғары  сотында  қаралды,  нәтижесінде  306.248  мың  теңге 

мөлшерінде аМөз пайдасына оң шешім шығарылды. 2006 жылғы қаңтар мен 2008 жылғы қыркүйек 

аралығындағы кезең үшін 1.417.496 мың теңге сомасына екінші хабарламаның мамандандырылған 

ауданаралық  экономикалық  сотпен  күші  жойылып,  шешім  аМөз  пайдасына  шығарылды.  2011 

жылғы  наурызда,  мамырда  резерв  сомасы  сәйкесінше,  306.248  мың  теңгеге  және  2.126.244  мың 

теңгеге салыстырылып түзетілді.

салық  комитетінің  алдыңғы  хабарламалары  бойынша  аМөз  пайдасына  шығарылған  жоғары 

соттың  оң  шешімін,  сондай-ақ  өтелетін  акцизге  салынатын  айналым  ҚҚс  қатысты  2012  жылғы  

1 қаңтарда күшіне енген салық заңнамасындағы өзгерісті ескере отырып,  топ басшылығы, өтелетін 

акцизге  салынатын  ҚҚс  есептеумен  байланысты  тәуекелдерді  шынайы  бағалап,  2008  жылғы 

қазаннан 2010 жылғы желтоқсанға дейінгі кезең ішіндегі 1.185.814 мың теңге сомасындағы өтелетін 

акцизге  салынатын  ҚҚс  бойынша  салық  міндеттемелері  бойынша  резервті  салыстырып  тексеруді, 

алайда  2011  жылы  123.077  мың  теңге  қосымша  есептеу  арқылы  технологиялық  шығындарға 

(өртену)  ҚҚс  бойынша  салық  міндеттемелеріне  резервті  тануды  жалғастыруын  шешті.

 

2011  жылғы 

жылдық есебі' 

2012 

76

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

31 желтоқсандағы жағдай бойынша өртеуге пайдаланылатын технологиялық отынға ҚҚс бойынша 

резерв сомасы 687.145 мың теңгені құрады.

2012  жылғы  31  желтоқсанда,  аМөз  басшылығы  технологиялық  шығындарға  (өртеуге)  ҚҚс 

есептеймен байланысты тәуекелді аз ықтималды ретінде бағалап, аталған резервті 687.145 мың теңге 

сомасына салыстырып түзетті.

2012 жылғы 31 желтоқсанда, аМөз басшылығы сатып алу процесінде өртеуге пайдаланылған 

отын көлемінен туындаған 2006-2008 жылдар ішіндегі ктс бойынша  тәуекелдерді шынайы бағалап, 

жалпы сомасы 904.034 мың теңгеге (2011: нөл) резерв есептеді.

Өзгелері

2012  жыл  ішінде  топ  компания  мен  «ҚазМұнайГаз  барлау  өндіру»  аҚ  арасындағы  кепілдік 

шарты  бойынша  туындаған  ықтимал  залалдарды  өтеу  үшін  6.854.985  мың  теңге  (2011  жылы:  нөл) 

(23-ескертпе)  сомасындағы  резервті  мойындады.    кепілдік  шартына  сәйкес  компания,  уәкілетті 

органдардың «ҚазМұнайГаз барлау өндіру» аҚ трансферттік баға қалыптастыру туралы заңнаманы 

қолдануына  қатысты  тексеру  нәтижесінде  қосымша  есептелген  салықтар,  өсімақы  мен  әкімшілік 

айыппұлдарды өтеу міндеттемесін өз мойынан алды.

18. сауда кредитОрлыҚ береШек 

сауда кредиторлық берешек төмендегідей көрсетілген:

2012

2011

Үшінші тараптар алдындағы сауда кредиторлық берешек

11.771.233

38.778.868

байланысты тараптар алдындағы сауда кредиторлық берешек 

(26-ескер.)

4.204.523

89.397.892

15.975.756

128.176.760

19. төленуі тиіс өзГе де салыҚтар

31 желтоқсанға

Мың теңге

2012

2011

бейрезидент табысынан алынатын салық

2.589.555

80.219

Қосылған құн салығы

2.483.214

1.149.288

акциз

273.768

36.437

өзгесі 

925.735

772.178

6.272.272

2.038.122

20. сатылған өніМдер Мен көрсетілГен ҚызМеттерден тҮскен 

тҮсіМ

Мың теңге

2012

2011

Шикі мұнай және мұнай өнімдерін сату

1.268.753.068

1.174.574.728

Мұнай өнімдерін қайта өңдеуден түскен пайда

23.776.994

19.166.066

өзгесі 

1.762.737

1.081.842

1.294.292.799

1.194.822.636

түсім  топтың  негізгі  қызметінен  келіп  түседі,  ол  Қазақстан  аумағында  көмірсутектерін  қайта 

өңдеу,  мұнай  өнімдерін  жанар-жағармай  құю  станциялары  арқылы  көтерме  және  бөлшек  сауда 

арқылы өткізуді білдіреді.

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

77

21. сатылған өніМдер Мен көрсетілГен ҚызМеттердің өзіндік 

Құны

Мың теңге

2012

2011

Шикі мұнай және мұнай өнімдерінің өзіндік құны

1.121.685.959

996.322.959

өзге де материалдар мен қорлар

10.566.124

19.515.957

тозу және амортизация 

18.113.070

17.555.157

жалақы бойынша шығыстар

15.630.866

12.753.559

жөндеу және қызмет көрсету

1.660.701

3.038.271

өзгесі 

(4.717.801)

(2.045.887)

1.162.938.919

1.047.140.016   

22. тасыМалдау және сату бОйынШа Шығыстар

Мың теңге

2012

2011

тасымалдау 

52.932.104

57.160.079

жалақы бойынша шығыстар 

8.173.053

7.818.630

кедендік баж салығы

7.246.946

4.673.402

тозу және амортизация

5.281.692

1.317.083

негізгі қаражаттың құнсыздануы

1.399.788

–

өзгесі 

8.114.810

6.835.334

 

83.148.393

77.804.528

23. жалПы және әкіМШілік Шығындар

Мың теңге

2012

2011

кепілдік шарты бойынша шартты міндеттемелерді есептеу

6.854.985

–

жалақы бойынша шығыстар 

6.849.880

6.131.927

күмәнді қарыздар бойынша резерв есептеу 

3.728.106

458.045

демеушілік

814.067

1.337.130

тозу және амортизация

787.800

5.054.765

жөндеу және ұстау

742.490

508.710

жалдау 

713.384

750.200

консультациялық қызметтер

547.373

574.151

іссапар шығындары

209.017

280.364

айыппұлдар мен өсімақы

198.708

620.793

банк қызметтері

79.451

119.839

негізгі қаражаттың құнсыздануы

–

9.260

ескірген тауар-материалдық қорларға резервті қалпына келтіру

(29.650)

(43.399)

табыс салығынан басқа салықтар

(7.395.555)

4.556.510

өзгесі 

2.594.489

2.244.483

16.694.545

22.602.778

24.  ҚаржылыҚ Шығындар

Мың теңге

2012

2011

акционерден алынған пайызсыз қарыздар бойынша дисконт 

амортизациясы (16-ескер.)

–

12.034.127

Қаржы құралдарын есептеуден келтірілген шығындар 

5.522.139

6.552.302

Қарыздар және шығарылған борыштық бағалы қағаздар бойынша 

сыйақы 

3.095.519

3.069.368

өзге де қаржылық шығындар

1.482.470

2.080.512

10.100.128

23.736.309

жылдық есебі' 

2012 

78

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

25. табыс салығы бОйынШа Шығыстар

31  желтоқсанда  аяқталатын  жылдардағы  табыс  салығы  бойынша  шығыстар  былайша 

көрсетілген:

Мың теңге

2012

2011

ағымдағы табыс салығы

(8.049.098) (10.837.682)

кейінге қалдырылған табыс салығы бойынша жеңілдік

2.922.932

795.577

табыс салығы бойынша шығыстар

(5.126.166) (10.042.105)

төменде  31  желтоқсанда  аяқталған  жылдар  ішінде  ағымдағы  табыс  салығы  бойынша 

шығыстарға  қатысты  сәйкес  юрисдикциялар  шеңберінде  табыс  салығының  қолданыстағы 

ставкалары  бойынша  табыс  салығын  есепке  алуға  дейін  пайдаға  /  (залалға)  қолданылатын  табыс 

салығы бойынша шығыстар салыстырмасы келтірілген:

Мың теңге

2012

2011

салық салғанға дейінгі жалғасатын қызметтен түсетін бухгалтерлік 

пайда 

19.517.624

25.413.026

салық салғанға дейінгі тоқтатылған қызметтен келтірілген залал 

–

(52.968.669)

салық салғанға дейінгі залал

19.517.625

(27.555.643)

Қазақстандағы басым салық ставкалары бойынша салық 

(3.903.525)

5.511.129

Шегерімдерге жатқызылмайтын немесе салық салу мақсатында 

салынуға жатпайтын баптардың салық әсері 

(1.120.829)

(17.729.599)

өзге де салық юрисдикциялардан салық әсері 

1.169

2.157.194

салық ставкасын өзгерту әсері

–

587.183

кейінге қалдырылған салық бойынша танылмаған активтердегі 

өзгеріс 

(102.981)

2.223.189

Қазақстанда тиімді басым салық ставкасы бойынша

(5.126.166)

(7.250.904)

жиынтық табыс туралы көрсетілген табыс салығы бойынша 

шығыстар 

(5.126.166)

(10.042.105)

тоқтатылған қызметке жататын пайдаға салынатын табыс 

–

2.791.201

(5.126.166)

(7.250.904)

негізгі  қаражаттармен,  материалдық  емес  активтермен,  инвестициялармен  және 

міндеттемелермен  байланысты  уақытша  айырмалар  негізінен  Refinery  активтері  мен 

міндеттемелерін оларды сатып алыну кезіндегі әділ құны бойынша тану нәтижесінде туындады.

кейінге қалдырылған салық бойынша міндеттемедегі қозғалыстар былайша көрсетілді:

на 31 декабря

Мың теңге

2012

2011

кейінге қалдырылған табыс салығы бойынша активтер

сауда және өзге де дебиторлық берешек

428.715

144

Қызметкерлер алдындағы есептелген міндеттемелер

215.165

–

тауар-материалдық қорлар

77.594

98.265

негізгі қаражат

8.612

–

Қоршаған орта бойынша міндеттемелер

–

3.927

өзгесі

1.115.475

937.332

Минус: кейінге қалдырылған салық бойынша міндеттемелермен 

қоса есептелген, кейінге қалдырылған салық бойынша активтер 

–

(55.379)

кейінге қалдырылған табыс салығы бойынша активтер

1.845.561

984.289

кейінге қалдырылған табыс салығы бойынша міндеттемелер

негізгі қаражат және материалдық емес активтер

(16.038.636)

(18.568.620)

өзгесі 

(41.595)

197.557

Минус:  кейінге қалдырылған салық бойынша міндеттемелермен 

қоса есептелген, кейінге қалдырылған салық бойынша активтер

–

229.172

кейінге қалдырылған табыс салығы бойынша міндеттемелер

(16.080.231)

(18.141.891)

кейінге қалдырылған салық бойынша таза міндеттемелер

(14.234.670)

(17.157.602)

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

79

26. байланысты тараПтар туралы аҚПарат аШу

байланысты  тараптар  ұйымдары  бақылауда,  бірлескен  бақылауда  немесе  шамалы  ықпалда 

болатын  топтың  басты  басқарушы  персоналын,  немесе  оларда  топтың  басты  басқарушы 

персоналына  дауыс  беру  құқығының  азғана  үлесі  тура  немесе  жанама  түрде  тиесілі  ұйымдарды, 

акционер, самұрық-Қазына, акционердің, самұрық-Қазынаның жалпы бақылауындағы ұйымдарды, 

сондай-ақ  Қазақстан  республикасы  Үкіметімен  бақыланатын  өзге  де  кәсіпорындарын  қамтиды.

 

байланысты  тараптармен  мәмілелер,  байланысты  және  үшінші  тараптар  үшін  ұсынылған  тарифтер 

негізінде  ұсынылған  кейбір  реттелетін  қызметтерді  қоспағанда,  нарықтық  ставкаларға  сәйкес  келуі 

міндетті емес тараптар арасында келісілген жағдайларда жүзеге асырылды.

келесі  кесте  2012  және  2011  жылдары  байланысты  тараптармен  жүргізілген  жалпы 

операциялар  сомасын  және  2012  және  2011  жылдарғы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша  тиісті 

сальдоны көрсетеді:

Мың теңге

2012

2011

1 қаңтарға

(17.157.602)

(72.002.204)

есептілік валютасын қайта есептеу

–

(348.203)

жиынтық пайда туралы шоғырландырылған есепте есептелген 

2.922.932

795.577

тоқтатылған қызмет 

–

54.397.228

31 желтоқсанға

(14.234.670)

(17.157.602)

Байланысты тараптарға сату / байланысты тараптардың берешегі

негізінен сатулар TRG 194.955.211 мың теңге (2011: нөл), «Қазақстан темір жолы» ұк» аҚ жалпы 

сомасы 10.433.849 мың теңге (2011: 2.588.159 мың теңге) және «самұрық-энерго» аҚ жалпы сомасы 

2.170.022  мың  теңге  (2011:  2.102.835  мың  теңге)  сомаға  шикі  мұнай  және  мұнай  өнімдерін  сатуын 

білдіреді. 2011 жылғы 29 желтоқсанда топ акционерге  TRG қоса алғанда, KMG PKOP иелену үлесін 

сатты.

2013  жылғы  31  желтоқсандағы  байланысты  тараптардың  шикі  мұнай  және  мұнай  өнімдерін 

сатудағы  берешегі  негізінен  жалпы  сомасы  1.294.103  мың  теңге  (2011:  71.137.910  мың  теңге) 

мөлшерінде TRG берешегі ретінде көрсетілген.

Байланысты тараптардан сатып алу / байланысты тараптар алдындағы берешек

негізінен  топтың  сатып  алулары  «ҚазМұнайГаз»  барлау  өндіру»  аҚ-нан  жалпы  сомасы 

332.702.499  мың  теңге  (2011:  730.078.082  мың  теңге),  «Қазақойл  ақтөбе»  жШс  жалпы  сомасы 

97.387.325  мың  теңге  (2011:  112.683.447  мың  теңге)  және  «казгерМұнай»  жШс  жалпы  сомасы 

6.774.625 мың теңге (2011: нөл) шикі мұнай сатып алуы түрінде көрсетілген.

негізінен  байланысты  тараптар  алдындағы  берешек  «ҚазМұнайГаз»  барлау  өндіру»  аҚ-нан 

жалпы  сомасы    2.957.442  мың  теңге  (2011:  81.859.355  мың  теңге)  мөлшеріндегі  шикі  мұнай  үшін 

кредиторлық берешекті білдіреді.

байланысты тараптардан алынған қарыздар:

Мың теңге

байланысты 

тараптарға 

сату

байланысты 

тараптардан 

сатып алу

байланысты 

тараптардың 

берешегі

байланысты 

тараптар 

алдындағы 

берешек

акционер

2012

–

24.071

–

–

2011

–

11.248

–

–

акционер мен самұрық-

Қазынаның жалпы 

бақылауындағы кәсіпорындар

2012

214.535.668 465.752.615

3.066.999

4.869.890

9.125.205

871.863.675

72.859.766

90.040.075

Басты басқарушы персоналға сыйақы беру 

Қоса  беріліп  отырған  жиынтық  залал  туралы  шоғырландырылған  есептегі  жалпы  және 

әкімшілік  шығыстарға  енгізілген  басты  басқарушы  персоналға  төленген  жалпы  сыйақы  сомасы 

2012  және  2011  жылдардағы  31  желтоқсанда  аяқталған  жылдар  үшін  сәйкесінше  991.033  мың 

теңгені  және  1.437.313  мың  теңгені  құрайды.  басты  басқарушы  персоналға  төленген  сыйақы 

келісімшарттармен және операциялық нәтижелерге негізделген сыйақылармен белгіленген жалақы 

бойынша шығыстардан тұрады.

жылдық есебі' 

2012 

80

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

27.  Қаржы тәуекелдерін басҚару МаҚсаттары Мен саясаты 

топтың негізгі қаржылық құралдары қарыздарды, ақша қаражаттары мен мерзімді салымдарды, 

дебиторлық  және  кредиторлық  берешекті  қамтиды.  топтың  қаржылық  құралдары  бойынша 

туындайтын  негізгі  тәуекелдер  пайыздық  ставканың  өзгеру  тәуекелі,  валюта  тәуекелі  және  кредит 

тәуекелі болып табылады. топ сондай-ақ оның барлық қаржылық құралдары бойынша туындайтын 

нарықтық тәуекел мен өтімділік тәуекелін қадағалайды.

Нарықтық тәуекел

нарықтық  тәуекел  –  бұл  қаржылық  құралдың  әділ  құны  нарықтық  бағалардың  өзгеруі 

салдарынан  өзгермелі  болуы.  топ  бизнес  жоспарлау  кезінде  қарастырылатын  нарық 

конъюктурасының  теріс  өзгерістері  салдарынан  туындауы  мүмкін  ықтимал  залалдарды  әлсін-әлсін 

бағалау арқылы нарықтық тәуекелді басқарады.

Валюта тәуекелі

аҚШ  долларымен  берілген  қарыздардың  қомақты  сомалары  нәтижесінде,  топтың  қаржылық 

жағдайы  туралы  шоғырландырылған  есебіне  аҚШ  долларының  теңгеге  шаққандағы  айырбастау 

бағамдарындағы өзгерістер айтарлықтай ықпал етуі мүмкін. 

төмендегі  кестеде  барлық  қалған  ауыспалылар  өзгеріссіз  болған  жағдайда,  теңге  бағамының 

басқа  валюталарға  қатысты  ықтимал  өзгеруінің  топтық  салық  салынғанға  дейінгі  пайдасына  / 

залалына  әсері  (монетарлық  активтер  мен  міндеттемелердің  әділ  құнының  өзгеруіне  байланысты) 

туралы ақпарат ұсынылған. топ капиталына ықтимал әсері шамалы.

Мың теңге

теңге бағамының өсуі / азаюы  салық салғанға дейінгі пайдаға / 

залалға әсері

2012

+1,57%

(1.595.880)

АҚШ доллары

-1,57%

1.595.880

2011

+10,72%

(8.204.374)

аҚШ доллары

-10,72%

8.204.374

Пайыздық ставкаларды өзгерту тәуекелі

Пайыздық  ставкаларды  өзгертумен  байланысты  тәуекел  нарықтағы  пайыздық  ставкаларды 

өзгерту  нәтижесінде  қаржылық  құрал  құнының  өзгермелілік  тәуекелін  білдіреді.  топтың  нарықтың 

пайыздық ставкалардағы өзгерістер тәуекеліне ұшырағыштығы негізінен топтың өзгермелі пайыздық 

ставкасы бар ұзақ мерзімді қарыздарына жатады.

топ  саясаты  қарыздар  бойынша  белгіленген  және  ауыспалы  пайыздық  ставкалар  құрамын 

пайдалану арқылы пайыздық ставканы өзгерту тәуекелін басқаруды қарастырады.

келесі  кестеде  топтың  салық  салғанға  дейінгі  (өзгермелі  пайыздық  ставкасы  бар  қарыздар 

болуы  салдарынан)  пайдасының  /  залалының  пайыздық  ставкадағы  мүмкін  өзгерістерге 

сезімталдығын  талдау  ұсынылған,  бұл  ретте  барлық  басқа  параметрлер  тұрақты  шамалармен 

қабылданған. топтың капиталына мүмкін әсері шамалы.

Мың теңге

базистік тармақтардағы 

көбею/ азаю

салық салғанға дейінгі пайдаға / 

залалға әсері 

+0,05%

(28.893)

2012

-0,05%

28.893

2011

+0,15%

(91.014)

-0,15%

91.014

Капиталды басқару

топ  берешек  пен  капитал  теңгерімін  оңтайландыру  арқылы  мүдделі  тараптар  үшін 

табыстарды  барынша  ұлғайтумен  қатар  қызметтің  тоқтаусыздығын  қолдау  үшін  өз  капиталын 

басқарады.  топ  капиталының  құрылымы  шығарылған  капиталды,  капиталдағы  өзгерістер  туралы 

шоғырландырылған есепте ашық көрсетілген шетел валютасын қайта есептеу бойынша жинақталған 

залал мен резервті қоса алғанда, қарыздардан (16-ескертпе) және капиталдан тұрады.

Кредит тәуекелі

топ  танымал  және  кредит  төлеуге  қабілетті  тараптармен  ғана  мәмілелер  жасасады.  топ 

саясатына  сәйкес  коммерциялық  кредит  жағдайымен  сауда  операцияларын  жасағысы  келетін 

барлық клиенттер кредиттік тексеруден өтеді. сонымен қатар, мұндай сатып алушының дебиторлық 

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

81

берешегі  топ  үшін  берешекті  қайтармау  тәуекелі  өте  төмен  екендігіне  сенімділігін  қамтамасыз  ету 

үшін  тұрақты  мониторингке  жатқызылады.

 

тәуекелдің  ең  жоғары  мөлшері  баланстық  құны  болып 

табылады,  бұл  13-ескертпеде  ашып  көрсетіледі.  топта  маңызды  кредиттік  тәуекелдің  шоғырлануы 

жоқ.

ақша  қаражаттары  мен  олардың  баламаларын  және  мерзімді  банктік  салымдарды  қамтитын 

топтың  өзге  де  қаржылық  активтерімен  байланысты  кредит  тәуекеліне  қатысты  топтың  тәуекелі 

контрагент дефолты мүмкіндігімен байланысты, бұл ретте ең жоғары тәуекел  аталған құралдардың 

баланстық құнына тең.

Өтімділік тәуекелі

өтімділік  тәуекелі  топтың  өзінің  қаржылық  міндеттемелерін  орындау  үшін  қаражат  тарту 

кезінде  қиындықтарға  тап  болу  мүмкіндігімен  байланысты.  өтімділік  тәуекелі  оның  әділ  құнына 

жақындатылған құны бойынша қаржылық активті жедел сату мүмкін болмау нәтижесінде туындауы 

мүмкін.

өтімділік  тәуекелі  топтың  өзінің  қаржылық  міндеттемелерін  орындау  үшін  қаражат  тарту 

кезінде  қиындықтарға  тап  болу  мүмкіндігімен  байланысты.  өтімділік  тәуекелі  қаржылық  активті 

оның әділ құнына жақын құны бойынша жедел сату мүмкін болмауы нәтижесінде туындауы мүмкін.

өтімділікке  қойылатын  талаптар  тұрақты  бақыланады,  және  басшылық  міндеттемелерді 

олардың  туындау  шамасына  қарай  орындау  үшін  жеткілікті  көлемде  қаражаттардың  болуын 

қадағалайды.  келесі  кестеде  2012  және  2011  жылдардың  31  желтоқсанындағы  жағдай  бойынша 

топтың қаржылық міндеттемелері бойынша осы міндеттемелерді өтеу мерзімдері бойынша шарттық 

дисконтталмаған төлемдер туралы ақпарат берілген:

Мың теңге

талап 

етілгенше

1 айдан 

астам, бірақ 

3 айдан 

аспайтын

3 айдан 

астам, бірақ 

1 жылдан 

аспайтын

1 жылдан 

астам, бірақ 

5 жылдан 

аспайтын

5 жылдан 

астам

жиыны

2012 ж.  

31 желтоқсанға

Қарыздар

33.820.097

24.089.147 58.349.060 68.752.175 185.010.479

сауда кредиторлық 

берешек

2.804.596 10.378.715

2.792.445

15.975.756

өзге де ағымдағы 

міндеттемелер

4.437.421

920

1.666.308

6.104.649

7.242.017 44.199.732

28,547,900 58.349.060 68.752.175 207.090.884

2011 ж.  

31 желтоқсанға

Қарыздар

– 69.787.425

40.093.067 23.496.060 37.669.562

171.046.114

сауда кредиторлық 

берешек

–

7.013.950

111.608.147

9.554.663

–

128.176.760

өзге де ағымдағы 

міндеттемелер

–

1.335.131

2.517.116

–

–

3.852.247

– 78.136.506

154.218.330 33.050.723 37.669.562

303.075.121

акционер топ қызметін қаржыландыру үшін қолдау көрсетуді әрі қарай жалғастырмақ.

Әділ құны

Мың теңге

баланстық құны

әділ құны

2012

2011

2012

2011

Қаржылық активтер

ақша қаражаты және оның 

баламалары

51.790.616

110.690.156

51.790.616

110.690.156

банк салымдары

15.414.800

–

15.414.800

–

сауда дебиторлық берешек

12.270.760

114.826.782

12.270.760

114.826.782

өзге де ағымдағы активтер

1.818.614

2.803.692

1.818.614

2.803.692

Қаржылық міндеттемелер

Қарыздар

(185.010.479)

(171.046.114) (185.010.479)

(171.046.114)

сауда кредиторлық берешек

(15.975.756)

(128.176.760)

(15.975.756)

(128.176.760)

өзге де ағымдағы міндеттемелер

(6.104.649)

(3.852.247)

(6.104.649)

(3.852.247)

жылдық есебі' 

2012 

82

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

Қаржылық активтер мен міндеттемелердің шоғырландырылған қаржылық есептілікке енгізілген 

әділ құны, мәжбүрлі сату немесе таратылудан өзгеше осындай мәмілені жасағысы келетін тараптар 

арасындағы ағымдағы мәміле нәтижесінде соған құрал ауыстырылуы мүмкін соманы білдіреді.

әділ құнын айқындау үшін мынадай әдістер мен жорамалдар қолданылды:

•  ақша  қаражаттарының  және  қысқа  мерзімді  банк  салымдарының,  сауда  дебиторлық  және 

кредиторлық  берешектің,  сондай-ақ  өзге  де  қысқа  мерзімді  міндеттемелердің  әділ  құны, 

негізінен  бұл  құралдар  жақын  болашақта  өтелетіндіктен,  шамамен  олардың  баланстық 

құнына тең;

•  Қарыздардың  әділ  құны,  дәл  сондай  шарттармен  алынған  және  өзінде  дәл  сондай 

кредиттік  тәуекел  мен  өтеу  мерзімдерін  қамтитын  қарыз  алу  бойынша  қазіргі 

бар  ставкаларды  қолдана  отырып,  болашақ  ақша  ағындарын  дисконттау  арқылы 

бағаланады.

28. ШОғырландыру

келесі еншілес ұйымдар осы шоғырландырылған қаржылық есептілікке енгізілді:

компанияның атауы

тіркелген елі

Қызметі түрі

нақты иелену үлесі

2012

2011

«атырау мұнай өңдеу 

зауыты» жШс

Қазақстан

Қайта өңдеу

99,53%

99,49%

«Павлодар мұнайхимия 

зауыты» аҚ

Қазақстан

Қайта өңдеу

100,00%

100,00%

TH KazMunaiGaz AG 

Швейцария

Шикі мұнай және мұнай 

өнімдерінің саудасы

100,00%

«ҚМГ-астана» жШс

Қазақстан

Мұнай өнімдерінің көтерме 

және бөлшек саудасы 

100,00%

100,00%

«ҚМГ-алатау» жШс

Қазақстан

Мұнай өнімдерінің көтерме 

және бөлшек саудасы

100,00%

100,00%

«ҚМГ-жайық» жШс

Қазақстан

Мұнай өнімдерінің көтерме 

және бөлшек саудасы

100,00%

100,00%

TH KazMunaiGaz N.V.

нидерланды

Шикі мұнай және мұнай 

өнімдерінің саудасы

100,00%

100,00%

«Refinery Company RT» 

жШс

Қазақстан

Шикі мұнай және мұнай 

өнімдерінің саудасы

100,00%

100,00%

«ҚазМұнайГаз өнімдері» аҚ

Қазақстан

Мұнай өнімдерінің көтерме 

саудасы

100,00%

100,00%

«Eurasia Munai Impex» жШс

Қазақстан

Шикі мұнай және мұнай 

өнімдерінің саудасы

100,00%

100,00%

29. ШарттыҚ және Шартты МіндеттеМелер

Экологиялық міндеттемелер

Қазақстанда  қоршаған  ортаны  қорғау  жөніндегі  заңнама  даму  процесінде  және  сол  себепті 

ұдайы  өзгерістерге  ұшырап  отырады.  Қазақстан  республикасының  қоршаған  ортаны  қорғау 

саласындағы заңнамасын бұзғаны үшін салынатын айыппұлдар тым қатал болуы мүмкін. резервтер 

құрамында  (17-ескертпе)  танылған  міндеттемелерді  қоспағанда,  басшылық  топтың  қаржылық 

жағдайына, жиынтық табыс туралы есебіне және ақша қозғалысы туралы есебіне айтарлықтай теріс 

әсерін тигізуі мүмкін ықтимал не мүмкін экологиялық міндеттемелер жоқ деп есептейді.

Салық салу

Қазақстанның  салық  заңнамасы  және  нормативтік-құқықтық  актілері  үнемі  өзгерістер 

мен  түрліше  түсіндіру  нысаны  болып  табылады.  жергілікті,  өңірлік  және  республикалық  салық 

органдары арасында пікір алшақтықтары да аз емес. Қазақстандағы қолданыстағы заңдар негізінде 

анықталған  құқық  бұзушылықтар  үшін  қазіргі  кезде  қолданылып  жүрген  айыппұлдар  мен  өсімақы 

жүйесі  аса  қатал.  айыппұл  санкциялары,  әдетте,  қосымша  есептелген  салық  сомасының  50% 

мөлшеріндегі  айыппұлдарды  және  Қазақстан  республикасының  ұлттық  банкі  белгілеген  қайта 

қаржыландыру ставкасы бойынша есептелген, 2.5-ке көбейтілген өсімақыны қамтиды.

 

нәтижесінде, 

Ш

ОҒ

ы

РЛ

ан

Ды

Ры

ЛҒ

ан 

Қа

РЖ

ы

Лы

Қ 

ЕСЕПТІЛІК

83

айыппұл  санкциялар  мен  өсімақы  сомасы  қосымша  есептеуге  жатқызылатын  салықтар  сомасынан 

бірнеше  есе  артық  болуы  мүмкін.  Қаржылық  кезеңдер  тексеру  жүргізілетін  жылдың  алдындағы 

бес  күнтізбелік  жыл  ішінде  салық  органдары  тексеру  үшін  ашық  болады.  белгілі  бір  жағдайларда 

салықтық  тексерулер  одан  да  ұзақ  кезеңдерді  қамтуы  мүмкін.  Қазақстанның  салық  салу  жүйесіне 

тән белгісіздікке байланысты, салықтар, егер олар болса, айыппұл санкциялары мен өсімақылардың 

ықтимал  сомасы  осы  уақытқа  дейін  шығыстарға  жатқызылған  және  2012  жылғы  31  желтоқсанға 

есептелген сомадан артық болуы мүмкін.

2012 жылғы 5 маусымдағы Компанияны салықтық тексеру актісі

2012  жылғы  5  маусымда  Қазақстан  республикасы  Қаржы  министрлігінің  салық  комитеті 

2006-2010  жылдар  аралығындағы  кезеңге  компанияға  кешенді  салықтық  тексеруін  аяқтады. 

салықтық тексеру нәтижелері бойынша компанияға қосымша салықтар есептелді: а) 2.980.118 мың 

теңге  мөлшерінде  ктс  және  1.599.317  мың  теңге  мөлшерінде  салық  міндеттемелерін  уақытылы 

төлеменгендігі  үшін  өсімақы;  б)

 

693.464  мың  теңге  мөлшерінде  ҚҚс  және  332.106  мың  теңге 

мөлшерінде  салық  міндеттемелерін  уақытылы  төлемегені  үшін  өсімақы.  бұған  қосымша,  ктс 

бойынша 1.490.059 мың теңге және ҚҚс бойынша 346.732 мың теңге мөлшерінде әкімшілік айыппұл 

қосымша  есептелуі  мүмкін.  ктс  және  ҚҚс  бойынша  қосымша  салық  міндеттемелерін  есептеу 

Қазақстан республикасының 2008 жылғы 1 қаңтардағы салық кодексінің 82-бабы негізінде есептелді 

және  KazMunaiGaz  PKOP  Investment  B.V.  және  KazMunaiGaz  PKOP  Finance  B.V.  шығып  қалуынан 

түскен табыс есептеуге жатады. 2012 жылғы 17 шілдеде компания Қазақстан республикасы Қаржы 

министрлігінің  салық  комитетіне  салықтық  тексеру  нәтижелеріне  ресми  шағымын  білдірді.  2012 

жылғы  қарашада  компания  астана  қаласының  Мамандандырылған  ауданаралық  экономикалық 

сотына (бұдан әрі «Маэс») кешенді салықтық тексеру нәтижелеріне шағымдану туралы талап арыз 

берді.  2013  жылғы  28  қаңтарда  Маэс  компанияның  талап  арызын  қабылдамау  туралы  алддын 

ала  шешім  шығарды.  2013  жылғы  20  ақпанда  компания  соттың  шешіміне  астана  қаласының 

апелляциялық сот алқасына шағымданды.

топ  басшылығы  салық  міндеттемесі  және  уақытылы  төлем  жүргізбегені  үшін  өсімақы  сол 

кезеңде  қолданыста  болған  заңдарды  дұрыс  түсінбеу  нәтижесінде  салынды  және  міндеттемелерді 

реттеу үшін ресурстарды жылыстату қажет болу ықтималдығы жоқ деп санайды. Осылайша, аталған 

шоғырландырылған қаржылық есептілікте салық міндеттемесі бойынша резерв құрылған жоқ.

«ПетроКазахстан Ойл Продактс» ЖШС акцизіне ҚҚС 

2010  жылғы  желтоқсанда  Қазақстан  республикасы  Қаржы  министрлігінің  Шымкент  қаласы 

бойынша  салық  комитетінің  салық  департаменті  «Петроказахстан  Ойл  Продактс»  (бұдан  әрі 

«ПкОП»)  жШс  2005  жылғы  1  қаңтардан  2010  жылғы  31  наурызға  дейінгі  кезең  ішінде  салықтық 

міндеттемелерді  тексеру  нәтижелері  бойынша  6.014.007  мың  теңге  сомасын  қосымша  есептеді, 

бұған 2.886.158 мың теңге сомасында көрсетілген қызметтер үшін ҚҚс, 30.584 мың теңге сомасында 

бейрезидент  үшін  ҚҚс,  сәйкесінше  1.315.418  мың  теңге  және  1.781.847  мың  теңге  сомасында 

әкімшілік  айыппұл  мен  уақытылы  төлемегені  үшін  өсімақы  есептеу  жатады.  Қосымша  есептеудегі 

топтың үлесі 50% құрайды.

Қосымша  есептеу  өтелетін  акцизге  салынатын  айналым  ҚҚс  қатысты  салық  заңнамасын 

түсіндірумен байланысты.

2011 жылғы 29 желтоқсанда Оңтүстік Қазақстан облысының Мамандандырылған ауданаралық 

экономикалық  соты  (бұдан  әрі    «ОҚО  Маэс»)  қосымша  есептеулердің  күшін  жойды.  2012  жылғы 

қаңтарда  салық  комитеті,  аталған  сот  шешімімен  келіспей,  апелляциялық  шағым  берді.  2012 

жылғы  29  сәуірде  Оңтүстік  Қазақстан  облысының  апелляциялық  алқасы  ОҚО  Маэс  2011  жылғы  

29 желтоқсандағы шешімін қолдады. 

2012 жылғы 12 желтоқсанда Қазақстан республикасы жоғары сотының Қадағалау алқасы ОҚО 

Маэс алдыңғы шешімінің күшін жойып, ПкОП қатысты қосымша салықтар есептеудің заңдылығын 

растады.

2013  жылғы  31  қаңтарда  Қазақстан  республикасы  Мремьер-министрінің  және  экономика 

министрлігінің  Вице-Премьерінің  қатысуымен  консультациялық  комитеттің  кеңесі  болып  өтті. 

Осы  кеңестің  нәтижелері  бойынша  Қаржы  министрлігіне  Мұнай  және  газ  министрлігімен  бірлесіп, 

Қазақстанның  барлық  мұнай  өңдеуші  зауыттарын  қозғайтын  аталған  мәселені  қарастыру  туралы 

нұсқау берілді, сонымен қатар Қаржы министрлігіне бас прокуратураға ПкОП қатысты сот  өндірісін 

тоқтата тұру үшін аталған мәселе бойынша түсініктемелер берілген хат жолдау ұсынылды.

топ  басшылығы  салық  міндеттемесі  және  дер  кезінде  төлем  жүргізбегені  үшін  айыппұл  сол 

кезде қолданыста болған заңдарды дұрыс түсінбеу нәтижесінде салынды және міндеттемені реттеу 

үшін  ресурстардың  жылыстауы  қажет  болу  ықтималдығы  жоқ  деп  есептейді.  Осылайша,  аталған 

шоғырландырылған қаржылық есептілікте салық міндеттемесі бойынша резерв қалыптасқан жоқ.

жылдық есебі' 

2012 

84

«ҚазМұнайГ

аз» – қайта өңдеу және марк

етинг» 

аҚ

Әлеуметтік тәуекел

топ  басшылығы  өндірісте  жазатайым  оқиғалардың  нөлдік  көрсеткішіне  қол  жеткізуді  мақсат 

етеді.  сондай-ақ  топтың  келесі  буынды  дамытуға  теріс  ықпалын  тигізбейтін  қызметін  қолдауға 

бағытталған  ұзақ  мерзімді  қосымша  талаптар  енгізу  мүмкіндігі  бар.  бұл  тәуекел  экологиялық 

заңнаманы күшейту арқылы іске асырыла алады, яғни топ тарапынан қосымша шығындар тартылуы 

мүмкін. топ әлеуметтік, корпоративтік жауапкершіліктің жоғары стандарттарын ұстанады.

Тауарлар бағасының өзгеру тәуекелі

топ  тауарларды,  негізінен  шикі  мұнай  және  мұнай  өнімдерін  сату  арқылы  түсім 

қалыптастырады.  аталған  тауарлар  бағасы  тарихи  жағынан  волатильді  болып,  сұраныс  пен 

ұсыныстың өзгеруіне, нарықтардың телгісіздігіне, өңірлік және ғаламдық экономикалардың қызмет 

нәтижелеріне, сондай-ақ өнеркәсіптік өндірістегі кезеңділікке жауап ретінде өзгеріп тұрды.

бағаларға,  сондай-ақ,  тарифтер  мен  кеден  баждарын,  алыпсатарлық  операцияларды,  өндіріс 

көлемдерін  ұлғайту  немесе  нарықтарды  топ  өнімдерімен  толықтыруды  қоса  алғанда,  үкіметтің  іс-

әрекеттері  әсер  етті.  аталған  сыртқы  факторлар,  сондай-ақ  тауарлар  нарығының  волатильділігі 

болашақ бағаларды болжамдауды қиындатады.

тауарлар  бағасының  біршама  төмендеуі  және  арзандай  түсуі  топ  қызметіне,  қызмет 

нәтижелеріне және ақша қаражаттарының қозғалысына айтарлықтай кері әсерін тигізуі мүмкін. топ 

тауарлар бағасының өзгеру тәуекелін біршама хеджирлеуді жүзеге асырмайды.

Монополияға қарсы заңнама

топ  мәмілелері  монополияға  қарсы  заңнама  бақылауына  жатады.  Қазақстандағы 

монополияға  қарсы  заңнама  түсініктемелерінде  өзгерістер  болған  жағдайда,  монополияға  қарсы 

органдардың  топ  мәмілелеріне  қатысты  көзқарастары  күрделі  болуы  мүмкін.  Қазіргі  кезде  мұндай 

мәселелердің  қаржылық  есептілікке  ықпалы  дұрыс  бағаланбауы  мүмкін  және  сәйкесінше,  осы 

шоғырландырылған  қаржылық  есептілікке  17-ескертпеде  көрсетілген  резервтерді  қоспағанда, 

аталған шоғырландырылған қаржылық есептіліктегі міндеттемелер бойынша резервтер құрылмаған.  

Ішкі нарыққа жеткізу бойынша міндеттемелер 

Қазақстан  үкіметі  мұнай  сатумен  айналысатын  компанияларды  өнімнің  бір  бөлігін  жыл 

сайынғы ішкі энергетикалық қажеттілікті қамтамасыз ету, негізінен ішкі нарықты мұнай өнімдерімен 

толықтыруды  қолдау,  сондай-ақ  көктемгі  және  күзгі  егіс  жұмыстары  кезінде  ауылшаруашылығы 

өнімдерін  өндірушілерді  қолдау  үшін  ішкі  нарыққа  өнімнің  бір  бөлігін  жеткізуге  міндеттейді.  ішкі 

нарықтағы  мұнай  бағасы  сыртқы  нарықтардан  алуға  болатын  бағалардан  біршама  төмен,  және 

коммерциялық мәмілелерде айқындалатын ішкі нарықтағы стандартты бағалардан да төмен.

Ковенанттар 

16-ескертпеде  көрсетілгендей,  топта  Халық  банктен  алынған  қысқа  мерзімді  банк  кредиттері, 

сондай-ақ  Қдб-мен  кредиттік  желісі  туралы  келісімі  бар.

 

аталған  қарыздар  акционермен  толық 

кепілдендірілген.  бұл  қарыздардың  шарттары  топтан  белгілі  бір  ковенанттарды  орындауын  талап 

етеді. 2012 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша топ қарыз шарттары бойынша ковенанттарын 

толығымен орындады.

Күрделі салымдар бойынша шартты міндеттемелер

2012  жылғы  31  желтоқсандағы  жағдай  бойынша  топтың  күрделі  салымдары  бойынша 

шартты  міндеттемелер  369.858.184  мың  теңге  (2011  жылы:  408.355.950  мың  теңге)  және  негізінен 

хош  иісті  көмірсутектерін  өндіру  бойынша  кешен  құрылысына  қатысты  негізгі  құралдар  сатып  алу 

шарттарынан тұрады (7-ескертпе).

30. есеПті кҮннен кейінГі ОҚиғалар

2013  жылғы  25  ақпандағы  жағдай  бойынша  «Қазақстанның  Халық  банкі»  аҚ-нан  алынған 

кредит  желісі  шеңберінде  топ  76.760  мың  аҚШ  доллары  (45.065.520  мың  теңгеге  тең)  сомасында 

қосымша қарыз қаражаттарын алды. сондай-ақ 2013 жылғы 25 ақпанда топ аталған кредит желісін 

80.805 мың аҚШ доллары (57.120.901 мың теңге) сомасында ішінара өтеді.