Программалау оқулық Алматы, 012 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»



Pdf көрінісі
бет166/465
Дата09.01.2023
өлшемі3,66 Mb.
#60709
түріПрограмма
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   465
Байланысты:
аибм сплюс

4-ТАРАУ
Кластар
Бұл тарауда объектіге бағытталған программаны жазудың іргетасын 
қалайтын объектілерді сипаттаудың синтаксистік ережелері қарастырылады. 
Кітаптың осы тарауының соңында ОБП-дың принциптері мен объектілі 
программаларды жобалау əдістерін талқылауға қайта ораламыз, өйткені 
«тілдің қасиеттерін қалыптастыратын идеяларды жақсы түсіну арқылы ғана 
шеберлікке қол жеткізуге болады» (Б. Страуструп).
Класты сипаттау
Класс қолданушы анықтайтын мəліметтердің абстрактылы типі болып 
табылады, ол мəліметтер жəне олармен жұмыс істеуге арналған функциялар 
түрінде берілген шынайы объектінің үлгісін бейнелейді.
Класс мəліметтері өрістер (құрылым өрістеріне ұқсас), ал класс 
функциялары əдістер
1
деп аталады. Өрістер мен əдістерді класс элементтері 
деп атайды. Алғашқы қарастырыстырудағы класс сипаттамасы төмендегідей 
түрде болады:
class <атауы>{ 
[ private: ]
<жасырын элементтерді сипаттау> 
public:
<қолжетімді элементтерді сипаттау> 
}; // Сипаттау нүктелі үтірмен аяқталады
Мысалдағы
 private 
жəне
 public 
спецификаторлары класс элемент-
терінің көрінуін басқарады.
 private 
түйінді сөзінен кейін сипатталған эле-
менттер класс ішінде ғана көрінеді. Келісім бойынша, класта қатынас құрудың 
осы түрі қабылданған. Класс интерфейсі 
public 
спецификаторынан кейін 
сипатталады. Кез келген спецификатордың əрекеті келесі спецификаторға 
дейін немесе класс соңына дейін сақталады. Бірнеше 
private 
жəне
 public 
секцияларын беруге болады, олардың жазылу реттілігі маңызды емес.
Класс өрістері:
□ осы класс типінен басқа кез келген типті қабылдай алады (алайда, осы 
класқа нұсқауыш немесе сілтемелер болуы да мүмкін);
1
Əдебиетте «мəлімет-мүшелер» жəне «функция-мүшелер», сонымен қатар «компоненттік 
мəліметтер» жəне «компоненттік функциялар» терминдері жиі кездеседі, бірақ түсіндіруге келмейтін 
себептермен мен «өрістер» жəне «əдістер» терминдерін пайдаланамын. Контекст бойынша əдеттегі 
функция емес, кластың функция-мүшелері туралы сөз болғаны түсінікті жағдайларда əдістерді жай 
ғана «функциялар» деп атайды.


193
const
модификаторы көмегімен сипатталуы мүмкін, мұндайда олар 
тек бір рет қана инициалданады (конструктор арқылы) жəне өзгеруі 
мүмкін емес;
static
модификаторының көмегімен сипатталуы мүмкін (бұл тура-
лы «Статикалық өрістер» бөлімінде, 201 б. жазылады), бірақ 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   465




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет