19
1.8.суретХлоропласт құрылысы
(А. С. Родионова және т.б.., 2010):
1 — хлоропласт қабыршағы;
2 — грана;
3 — строма;
4 — крахмал дәні;
5 — липид
тамшысы
Этиопластарөсімдіктерді
қараңғы
жерде
өсіруде
қалыптастырылады. Жарықтандыруда олар
хлоропластарға айналады.
Бояулы
пластидтер
хлоропластжәне
хромо-
пластарға бөлінеді
.
Ең
маңыздысы оларда фотосинтез өтетін – жасыл пластидтер –
хлоропластар.
Хлоропластар жапырақ, сабақ, гүл, ұрық, тұқымдарда бар.
Жапырақтарда хлоропластар
мезофилдеп
аталатын жасыл тіндердің
жасушаларында,
эпидерма деп аталатын(устьицалардың жабық
жасушаларында)
жабық тіндер жасушаларында,
колленхима деп
аталатын механикалық тін жасушаларында болады.
Жасушадағы
хлоропластар
саны
20-дан
100-ге
дейін.
Хлоропластардың пішіні дөңгелек-эллиптикалық ( 1.8 сурет).
Хлоропластардың екі мембраналы қабыршағы заттардың алмасуы үшін
хлоропласт, цитоплазма және жасушаның басқа органоидтары арасында
тесіктермен тесілген.
Хлоропластың ішкі кеңістігі
строма деп аталады.
Хлоропластың
негізгі құрылым
бірлігі
бірқабаттымембранамен
шектелген
тилакиод
—жалпақ дорба болып табылады,
шектелген
Тилакоид бір-біріне
тығыз
орналасқан
және
соңдарында
қосылған
екі
параллельді
мембрана
сияқты
көрінеді.Тилакоидтар қысқа және
ұзын болуы мүмкін
Қысқа
тилакоидтардиск
пішінді және тиын жинағы түрінде
гранды құра тұра,бірінің үстіне бірі
орналасқан.
Рис. 1.9. Хлоропласт көрінісінің
құрылымы (А.
С. Родионоважәне
т.б., 2010):
1—строма тилакоид ;
2 — грана
тилакоиды грны;
3 — ламелла;
4 —
грана
20
Мұндай тилакоидтарды
гран тилакоидтары деп атайды
. Өз араларында
грандарды
байланыстыратын
немесе
олармен
байланыс
жасамайтынұзын тилакоидтарды
строма тилакоидтары деп атайды (
1.9 сурет).
Хромопластардың құрамындасары, қызғылт сары, қызыл пигменттер -
каротиноидтарбар. Каротиноидтаркөбінесе гүлдерде, жемістерде,
сирек
өсімдіктердің вегетативтік органдарында жиналған
Хромопластар хлоропластардан дамиды және пішіні мен мөлшері де
сондай.
Достарыңызбен бөлісу: