130
vi
БӨ
ЛІМ
4. Берілген сөздерден біріккен сөз жасаңыз.
кәсіп жал еңбек баспа жұмыс көш
ақы басты сөз басшы ақы орын
кәсіп
_________________
еңбек
_________________
жұмыс
_________________
жал
_________________
баспа
_________________
көш
_________________
5. Мәтіндегі етістіктерді қажетті түрге қойып, оқыңыз.
“Еңбекқор адам”
Сіз күніне қанша сағат жұмыс істейсіз? Кешке жұмыс уақыты біткеннен кейін «үйімде
бітіремін» деп қалған жұмысты үйіңізге алып кетесіз бе? Демек, сізді нағыз «еңбекқор» адам
деп айтуға болады. Мұндай адамдар тәулігіне 12 сағат жұмыс істейді // жұмыс істеді. Соның
арқасында
отбасының хал-жағдайы жақсы, табысы жоғары // жоғары болады. Бәрі жап-жақсы,
көңілдегідей көрінді // көрінеді. Бірақ олар отбасына көңіл бөлуді артық санайды // артық са-
нады. Бала-шағасы
болғанына қарамастан, күндіз-түні жұмыс істейді.
Мұндай адамдар артық жұмыс сағаты үшін қосымша жалақы да сұрамайды.
Еңбек
келісімшартындағы белгіленген жұмыс сағатын ұмытып, жан-тәнімен жұмыс істейді. Демалыс
күндері олар өздерімен-өздері үйде отырып, теледидар алдын бермейді // бермеді. Ал егер
жұмысқа шақырса, қуана-қуана барады // барды. Ол өз ұжымынан бөлек болғысы келеді //
болғысы келмейді. Ұжыммен көп уақыт өткізуге // өткізуіне тырысады.
Мұндай жұмысбастылықты, өз қызметіне тәуелділікті нашақорлықпен салыстыруға // са-
лыстыруды болады. Бұл – аурудың // ауру бір түрі. Ал ауру емдеуді қажет етті // етеді. Сондықтан
ондай “еңбекқор адамдарға” ең бірінші, отбасы көмектесуі қажет // көмектесуге қажет. Егер ол
отағасы болса, оны бұл аурудан емдеуге ынтаңызбен кіріскеніңіз дұрыс.