Қазақстан республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі


Қауызды дақылдарды қауыздау



Pdf көрінісі
бет83/143
Дата06.02.2023
өлшемі4,98 Mb.
#65444
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   143
Байланысты:
СӨЖ (2022-2023)

Қауызды дақылдарды қауыздау. Енесінен айырған торайлар мен жас құсқа арналған 
құрама жем өндіруде барлық құрама жем зауыттарында қауызды дақылдарды қауыздайды.
Арпа мен сұлыны қауыздау 2 әдіспен жүргізіледі: 

арпа мен сұлыны қауыздау, ары қарай қабығын өзегінен бөлу; 

арпа мен сұлыны ұнтақтап, ары қарай қабықтарын бөлу. 
Қауыздау үшін қауыздағыш машина А1-ЗШН-3, қауыздағыш постав және кедір-
бұдырлы цилиндрлі обойкалы машиналар қолданылады.
Құрама жемді түйіршіктеу. Шашыранды құрама жемді тиімді пайдалану үшін, 
тасымалдау, сақтауда болатын шаң, құрамының әркелкілігі, жабысып қалу сияқты 
жағдайларды болдырмау үшін құрама жемді түйіршіктейді.
Түйіршіктеу дегеніміз шашыранды құрама жемді тығыз, куб немесе цилиндр 
түріндегі бөліктерге айналдыру. 
Құстарды, балықты шашыранды құрама жеммен азықтандырғанда балыққа арналған 
құрама жем суда тез еріп кетіп, қоректік заттары да суда еріп кетеді, ал құстарға берсе 
құстар дән бөлігіндегі ірі құрауыштарды теріп жеп, ал ұсақ ұнтақталған бөлшектерді, 
әсіресе микроқосымшаларды жемейді. 
Түйіршіктеу үдерісінде шашыранды құрама жемнің формасы ғана өзгермей, оның 
физикалық қасиеттері де өзгереді- көлемдік салмағы ұлғайып, сусымалылығы жақсарады, 
құрамы мен ірілігі біркелкі болады.
Түйіршіктелген құрама жемді тасымалдау жеңіл, сыртқы ортаның әсері онша етпейді, 
көлемі аз болып келеді. Құрама жемді зауытта 2 әдіспен түйіршіктейді-құрғақ және сулы 
(ылғалдап). 
Құрғақ әдіспен түйіршіктегенде шашыранды құрама жемді құрғақ бумен 0,35-0,4 
МПа қысымда өңдейді немесе сұйық құрауыштар (меласса, гидрол) қосады, одан кейін 
арнайы сығымдағышта сығымдайды. Құрғақ әдісте –құрама жемді алдын ала 
ылғалдамайды, ал сулы әдісте –сығымдау алдында құрама жемді ылғалдайды.
Ылғалдап түйіршіктегенде шашыранды жемді ыстық сумен өңдеп, ылғалын 30-35%, 
температурасын 70-80
0
С жеткізеді. Түйіршіктер тығыз болады және суда ісінуі (жібуі) 
төмендейді, бұл балықтар үшін өте қолайлы. Бірақ мұндай түйіршіктерді кептіру қажет, ол 
үдерісті күрделендіреді және өндіру қуатын төмендететді. Осыған байланысты бұл әдісті 
сирек қолданады, қазіргі жағдайда құрғақ түйіршіктену кеңінен таралған


2.Құрама жем зауытындағы технологиялық үдерісті жүргізу сызбасын «Құрама жем, 
ақуызды-витаминді қосымша, карбамидті концентрат өндірісіндегі технологиялық үдерісті 
ұйымдастыру және жүргізу Ережесіне» сай таңдайды.
Дайындау желілері технологиялық қасиеттері ұқсас, тазалау, ұнтақтау және басқа 
өңдеу түрлері біртекті болып келген шикізаттарға арнап құрастырылады.
Дәнді дақыл желісі 3-суретте берілген. 
3-сурет. Дәнді дақыл желісі 
1-ауалы електі сепаратор; 2-электрлі магнитті сепаратор; 3- ұнтақтағыш алдындағы 
қораптар; 4- ұнтақтағыш; 5-білікті станок; 6-електі станок
Дәнді дақыл желісі-әртүрлі дәнді дақылдарды (сұлы, арпа, тары, жүгері, асбұршақ, 
жасымық, сиыржоңышқа, қара бидай, бидай, қытайбұршақ), сонымен қатар дәнді бірінші 
өңдеуден кейінгі алынатын дәнді өнімдерді кезекпен тазалап ұнтақтауға арналған.
Дақылды тазалау үшін әртүрлі құрылмалы сепараторлар қолданылады, бірақ міндетті 
түрде ауалы електі. Үш елек қатары бар сепараторда електердің мына түрлерін орнатады: 
қабылдау елегінде – домалақ саңылаулы №200 торлы төсем немесе №18 сым тор; сұрыптау 
елегінде – домалақ саңылаулы №100-160 сым төсем; жинақтау елегінде –домалақ 
саңылаулы №10-14 сым төсем.
Қоймадан келген шикізатты ауалы – електі сепараторда (1) органикалық және 
минералды қоспадан тазалайды. Дәнді дақылдарды тазалағаннан кейін алынған қалдықтағы 
жарамды дән мөлшері 2 пайыздан аспауы керек, ал алынған қалдық жемдік қалдыққа 
жатпайды деп есептелініп, жойылуға жіберіледі. Ары қарай шикізат электрлі-магнитті 
сепарторға (2) түсіп, онда металды магнитті қоспадан тазаланады. Жиналған металды қоспа 
зертханаға жіберіліп, оны арнайы дәптерге жазады. Қоспадан тазаланған дәнді дақыл 
ұнтақтағыш алдындағы қорапқа (3) түсіп, одан ұнтақтағышқа (4) немесе білікті станокқа (5) 
ұнтақтауға барады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   143




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет