Шарт ты бел гі лер Жаңа тақырыпты меңгеру тапсырмалары

221
өт се де, Жа са ған үшін бұл тау дың бар лық сы ры ашыл ған емес. 
Әр бір тас өзі нің қой нын да бір-бір сыр ды жа сы рып жат қан дай. Өзі 
де тау құ мар еді-ау. Сол тау мен тас ен ді өзі нің хал қы ның өт кен 
та ри хын, жаз ба ес ке рт кіш те рін ал ды на жа йып бер ген жоқ па? 
Иә, со нау бір за ман да ғы ата-ба ба ның на қыл сөз де рін, жыр ла рын, 
әдет-ғұр пы жө нін де гі мә лі мет те рін қой нын да сақ тап, «Мі не, оқып 
ал» де ген дей еді.
Ба ла лық шақ тан та ныс үл кен сай аң ға ры на қа рай бұ рыл ған да, 
Жа са ған кө лік те ре зе сі нің бі рі нен Ақ тау дың ұшар ба сы на қа ра ды. 
Ол да мұ ның ке ле жат қа нын жы лы қа был да ған дай, күн сәу ле сі не 
ша ғы лы сып, әсем де не, тә кап пар ла на түс кен дей. Жа са ған шы дап 
оты ра ал ма ды. Иы ғын да ғы фо то ки но бей не ка ме ра сын алып, тау 
та би ға тын тү сі ріп ал ды. Кө лік қия жол мен жыл жып, үл кен иек-
тен аса бе ре ка ме ра те ті гін та ғы бас ты. Ар ғы жақ тан та ныс та би ғат 
мен мұн да лап шы ға кел ген. Аң ғар ор та сын да гү ріл деп өзен ағып 
жа тыр. Оның екі жа ға ла уы на топ та на өс кен қа ра ғай ағаш тар тау-
дың со нау бас талар тұ сы на қа рай кет кен. Өзен жа ға сын да жыл-
қы лар жүр. Алыс тан тал бас та ры на қо нып, қай та ұшып ке тіп 
жат қан тор ғай лар да көз ге ша лы на ды. Оның кей бі рі жел мен 
ой на ған дай, қал ба лақ тап-қал ба лақ тап ба рып, аң ғар ға қа рай құл-
ди лай жө не ле ді.
АР
МА
Н-
ПВ
 б
ас
па
сы

222
Кө лік иек тен асып, өзен ге қа рай құ ла ған бет те мана дан бе рі 
тыйы лып қал ған ән де жал ға сып кет ті. Ен ді бір кез де ән тоқ тап, 
әң гі ме-дү кен бас тал ды. Сөй леуін сөй леп отыр са да, бә рі нің көз-
де рі аң ғар та би ға тын да. Осы кез де Әбен:
– Өзен нің ар ғы жа ғын да ғы те гіс ке тоқ та лық, – де ді Қа зы кен ге 
бұ ры лып, – мы на жер мен дөң ге лек ті кө лік өте ал май ды. Адым-
да ғыш ая ғын қос.
Ор та бой лы, де не сі мы ғым, дөң ге лек жүз ді, қыр мұ рын ды, 
қы сың қы көз ді Қа зы кен «Мән-жай ды тү сін дім» де ген дей, ба сын 
шұл ғып қой ды. Кө лік өзен жа ға сы на же тіп, кілт тоқ тап, сәл 
кі дір ді де, аяқ та рын тү сі ріп, адым дап ба са жө нел ді. Су оның си ра-
ғы нан да кел ген жоқ. Бі рақ өзен ары ны қат ты, қойтас тар көп еді. 
Кө лік аяқ та ры қойт ас тар дың ара сы на гүмп-гүмп тү сіп, түйеше 
тең сел ді. 
– Мі не, за ма ны мыз дың на ғыз түй есі! – деп ра хат та на күл ді 
Та ңа тар.
– Әйт еу ір бә рі те мір ге ай нал ды ғой! – деп қой ды Әсел.
– Қай нәр се нің де бір ар тық шы лы ғы, бір кем ші лі гі бар. Қай-
те міз, за ман осы. Бұл – ме нің күн де лік ті нан тау ып отыр ған 
кө лі гім, – деп Қа зы кен су ға бір қа рап қой ды.
Кө лік тең се ле-тең се ле ар ғы бет ке өт ті. Қа зы кен бір те тік ті бас-
қан да ол түйеше шө гіп ба рып, дөң ге лек те рі не жат ты. Ен ді жұм-
сақ жыл жып, Әбен көр сет кен те гіс алаң ға тоқ та ды. Бұл – ау ыл 
тұр ғын да ры ның жиі-жиі де ма лыс өт кі зе тін ор ны.
Іш те гі лер бір-бір леп сырт қа шық ты. Жол дан мін ген қа сап шы 
Бө рі бай қой ды құ шақ тай кө те ріп ал ды да, өзен жа ға сы на апа рып, 
аяқ та рын жі ңіш ке ар қан мен бай ла ды. Ай гүл мен Ұл дай оған 
кө мек ке кет ті. Қал ған да ры кө лік тің екін ші қа ба тын да ғы ал ты 
қа нат ақ үй ді тү сі ріп, ті гу ге кі ріс ті. Жа са ған өзі нің ки із үй ті гу ді 
ұмы та бас та ға нын біл дір гі сі кел мей, аң дап сөй лей ді. Ті гу ші лер 
әу елі тор көз ал ты қа нат ты тұр ғыз ды, сы қыр ла уық ты ор на тып, 
бел ар қан мен бай ла ды. Со дан соң бі рі ша ңы рақ тың күл ді реу іші не 
а йыр қа дап, жо ға ры кө те ріп ұс тап тұ рып, қал ған да ры уық шан-
шу ға кі ріс ті. Әр бір қа нат он екі бас тан тұ ра тын дық тан, уық қа дау 
көп уа қыт ал ма ды. Ши орау мен ки із жа бу да ежел гі дей же дел 
орын дал ды. Бұл кез де өзен жа ға сын да ғы лар да бі раз жұ мыс 
тын дыр ған-ды. Қа сап шы Бө рі бай қой ды әп-сәт те со йып, те рі сін 
іреп сы пыр ды. Екі ке лін шек қой дың ішек-қар нын үл кен ша ра ға 
са лып, өзен суы на жу ды. Со дан соң еті нен, бауы ры нан ке сіп, 
қу ыр дақ да йын да ды. Үй ді ті гіп бол ған дар бұл кез де іш ке көр пе 
тө сеп, жай ға сып та үл гер ген еді.

жүктеу/скачать 9,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: