Нуржігіт Алтынбеков
319
X тарау. ХІХ-ХХ ғғ. Ресей мәдениеті аясындағы философия
Философия тарихына жасаған көлемді саяхатымызда солтүстіктегі көршіміз - Ресей
халкының рухани-философиялык мұрасын естен шығармауымыз керек. Қазақ халқы
«Ұлы мәртебелі Тарихтын» шешімімен ХІХ-ХХ ғғ. орыс мәдениетінің ықпалында болып,
қалай дегенде де, олардың көп құндылықтарын өз бойына сіңірді. Екінші жағынан
алғанда, орыс руханиятының бүкіл дүниежүзілік философиядағы алатын өз орны,
қайталанбас құндылықтары бар. Сондықтан оларды әрбір білімді азамат игеруі қажет.
Үшінші жағынан, бүгінгі қазақ елі
- көпұлтты ел, ал орыс халқының өкілдері негізгі ұлт -
қазақтардан кейінгі екінші үлкен элеуметтік-демографиялық топ, сондықтан қазақ-орыс
мәдениеті және тағы басқа қатынастарының негізінде бір-бірінің дүниеге деген
көзқарасын түсіну қажеттігі жатыр, сонда ғана олар толыққанды болуы мүмкін.
Философиялық ой-пікірдің Ресейде дүниеге келуі XI ғ. басталып, негізінен,
христиандық дінді қабылдаумен байланысты болды. Осы уақыттан бастап Ресейдің
ойшылдары өз мемлекеттерінің Құдай нұрының шапағатына қатысты екенін негіздей
бастайды. Алғашында ойшылдардың ой өрісі адамның жүріс-тұрысын ретке келтіретін
мақал-мәтел,
нақыл
сөздерге,
соңынан
православие
дінінің
бүкіладамзат
цивилизациясының дамуындағы ерекше орнын негіздеуге бағытталды.
Достарыңызбен бөлісу: