Р кі мифологиясы


МИФО НИМ ДЕР МЕН ЕСІМ ДЕР



Pdf көрінісі
бет176/202
Дата07.02.2023
өлшемі28,58 Mb.
#65748
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   202
Байланысты:
түркі мифологиясы

МИФО НИМ ДЕР МЕН ЕСІМ ДЕР
КӨР СЕТКІШІ
AЙ­ –­ Жердің табиғи серігі, түнде жарық сәуле түсіріп тұратын, жерге 
ғарыштағы ең жақын ғаламшар. Халықтық астрономия мен метеорологиялық 
тәжірибе айға қатысты қалыптасты.Түркі халықтарында Айды пір тұтып
өздерінің болмысын осы аспан денесімен байланыстырады, Айға табынады, 
сыйынады. Ай – көне түркілер тотем тұтқан бөрінің ажырамас серігі.
АБААСЫякут мифологиясындағы жоғарғы, орта және төменгі 
әлемдердің зұлым рухтар. Кейбір аңыздарға сүйенетін болсақ, олар бойы 
қарағаймен бірдей адам кейпінде немесе бір аяғы жоқ, бір қолы жоқ, бір көзі 
жоқ құбыжық кейпінде болған. Барлық зиянды және ұнамсыз өсімдіктер мен 
жануарларды жаратқан – Абасы. Олар адамдар мен жануарлардың жанымен 
қоректенеді. Көбінесе науқастың немесе қайтыс болған адамның туыстары 
Абасыға арнап құрбандық шалған, осылайша құрбандыққа шалынған 
жануардың жанын Абасы қауіп төндірген адамның жанымен алмастыратын 
болған. Кең тараған Абасы: Ареал – Дурлай, Хара Старун. Якут эпосы 
"Олонхода" эпикалық дұшпандар Абасының батырлары ретінде сипатталған.
AГAЧ­ КИШИ­ /­ «AҒAШ­ AДAМ» – әзірбайжан мифологиясының 
кейіпкері. Балқарлықтар мен әзірбайжандардың мифтерінде тауда, ормандарда 
өмір сүретін рухтар. Азық-түлік іздеп бақтарға және көкөніс бақшаларына түн 
ішінде келеді. Кейбір зерттеушілердің айтуынша, Агач кишінің бейнесі –\ «сне-
говик» аңызының нұсқасы.
AНAРЫС­ (AНAХAРСИС) – біз дің зaмaны мыздaн бұ рын ғы VII–VI ғa-
сырлaрдa өмір сүр ген сaқ ғұлaмaсы. Тaрихтa «Скиф Aнaхaрсис» де ген aтпен 
әлем ге тaнылғaн. Aнaрыс тың aнaсы эл лин дік еді. Ол Эл лин де сол кез де гі бел гі-
лі бі лім мен өнер дің бaрлық сaлaсын мең гер ген.
AМОРГA – АМОРГА – сақтардың бір тармағының патшасы. Грек та-
рихшысы Ктесийдің деректерінде Иран патшасы Кир шамамен біздің заманы-
мыздан бұранғы 535-534 жылдары Аморганың елін шауып, Аморганың өзін 
тұтқынға түсіреді. Зайыбы Әспеттер (Спаретр) ханша қалын қолды бастап 
~ 377 ~


~ 378 ~
барып оны босатып алады. Кейін одақтасы ретінде Кирдің Мидияға қарсы 
жорығына қатысады. Герадот жазбаларында Аморганы Омарг деп атаған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   202




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет