Ангелы не спят

БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ 
АМАЗОНКАЛАРЫ
Теңіз тамағына төніп отырған үш үй еді. 
Иелері – тоқтасқан үш әйел. 
Бала біткен қалаға қашып құтылған. 
Малы  түскір  далаға  қашып...  Мал  дегенде  бар-
жоғы он сиыр мен уақ жандық. 
Түс ауа есік көзіне самаурын көтеріп, алақандай ақ 
орамалын төбесінен тастамайтын Айман шықты. 
Артынша жалақ ернін бір жалап алып сөз бастай-
тын Қарғаш, соңынан қыли көзі ылғи қиғаш тар-
тып тұратын Бибі көрінді.
– Әлгі аусыл тигірлер әлі жоқ па? – деді Айман 
даусын құбылтып.
 
– Шаяқ келгір! – деді қысқа қайырып Қарғаш. – 
Бұзауға да қайырылуды қойды.
АМАЗОНКИ 
НАШЕГО АУЛА
Это были три обители по-над кромкой моря. 
Три женщины зрелых лет. 
Безвозвратно утекли в город дети. 
В степь запропастилась скотина... А скотины, все-
го-то-навсего, десять коров да мелкая животина. 
В  полуденное  время  на  пороге,  держа  самовар, 
появилась Айман в своем крохотном белом платке 
на макушке, с которым она не расставалась. 
Следом  Каргаш, не открывавшая обычно рта, не 
облизнув разок обветренные губы, а за ней пока-
залась  Биби,  смотревшая  немного  искоса  из-за 
врожденного своего косоглазия. 
– Ящур их прихвати, не пришли ещё? – произнес-
ла  Айман  изменившимся  от  переживания  голо-
сом. 
- Да пропади они пропадом! – коротко отозвалась 
Каргаш. – И к телятам уже не идут. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
594
595

–  Қасқыр  тартқыр!  –  деп  оны  Бибі  қостады.  – 
Осылар-ақ күнімізден бұрын қартайтты.
Жалын жұтқан пештей көлеңкенің өзі құйрық ба-
стырар  емес.  Қыртиған  қырат  пен  кең  жазықта 
үзіліп, кері жалғанып сағым жүр. 
Қорадан  жіңішке  дауыс  салып  бұзау  мөңіреді. 
Үй төбесіне мына аптап миын қайнатып тастаған 
қара қарға қонды. Көңілсіздеу қарқ ете түскен.
– Ақ шақыр, пенсиямыз келер, – деп Айман оны-
сын жақсылыққа жорыды.
Қарғаш  қолына  балта  алып,  ағаш  уақтады.  Бибі 
керосин әкеп, шырпы тұтатты. Кішкене тұрбадан 
түтін ағып, ертеңнен бері жер тістеп жүрмей қой-
ған уақытты жылжытты.
–  Қалғып  кеткен  екем.  Түс  көрдім,  –  деді  Бибі 
аузын баққан қос құрбысына қарап. – Баяғы қыз 
кезіміз екен...
– Содан басқаны көрмей-ақ қойдың-ау.
–  Сағыныш  шығар...  Ол  кезде  қандай  едік,  шір-
кін?!
Иә,  қандай  еді?  Үшеуі  де  толған  айдай  толық-
сып тұрған қыз еді. Мектеп бітірер жылы комсо-
мол-жастар бригадасы құрылып, ұран көтерілген. 
Уәкіл қаптады. Әдемі сөз әуеледі:
– Еліміздің жас қайраты – сендерсіңдер. Ресейлік-
тер Байкал – Амур магистралін салуға аттанды. 
Біз сендерді аязға үсіп қалмасын деп аяп, ауылға 
қалдырғалы отырмыз. 
Ер  балалар  екі  жыл  сиыр  бағады.  Қыздар  сүт 
бұлағын ағызады. 
Абырой-атақ  та,  орден-медаль  да  сендердікі.  Ал 
сосын жоғары оқу орнына түсеміз десеңдер, кез 
- Да чтоб их волки задрали! – поддержала её Биби. 
– Состарят они нас раньше времени.
На дворе было, как в раскаленной печи, в тени не 
присядешь.  По  кургузому  взгорью  и  широкому 
долу, то обрываясь, то, временами, сливаясь, клу-
бится густое марево. 
Неокрепшим мычанием в хлеву подал голос теле-
нок. На крышу дома села иссиня-черная ворона. 
Вероятно, пекло вскипятило ей мозги окончатель-
но. Ворона уныло каркнула. 
– Быть добру, пенсия, возможно, придет, – сказала 
Айман, ворожа это к лучшему.
Каргаш,  взяв  в  руки  топор,  начинает  готовить 
щепки. Биби принесла керосин и чиркнула спич-
кой. Из небольшого натрубника самовара потянул 
дымок и потянул за собой время, которое с ранне-
го утра, цепляясь за землю, не хотело двигаться. 
–  Часом  задремала.  И  сон  видела,  –  сообщила 
Биби, посмотрев на обеих подруг, навостривших 
уши. – Будто пора наша девичья...
– Вот другое тебе не приснится. 
-  Может  от  тоски...  Ах,  девоньки,  а  какими  мы 
были! 
Действительно,  какими?  Словно,  полная  луна, 
были полны надежд и мечтаний. В год окончания 
школы  создавалась  комсомольско-молодежная 
бригада. Был брошен призыв. Зачастили уполно-
моченные. Воздух сотрясали пламенные речи.
–  Вы  олицетворяете  молодую  энергию  нашей 
страны. Сегодня россияне приступили к стройке 
века – прокладке Байкало-Амурской магистрали. 
В свою очередь мы, жалея, как говорится, своих 
неокрепших  птенцов  от  сибирских  морозов,  по-
становили оставить всех в родном ауле. 
Парни год-другой попасут совхозных коров. Ну, а 
девчата буквально отворят нам новые молочные 
берега. 
Честь и слава, ордена и медали – всё будет ваше! 
Ну, а потом, когда, вдруг, надумаете поступать в 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
596
597

келгенінің өздеріңе есігі ашық. Құрақ ұшып қар-
сы  алады.  Тіпті  өзіміз  жетектеп  алып  барамыз. 
Партияның тапсырмасы сондай!
Мына сөзге елпілдеп тұрған қай жеткіншек шы-
дас берсін? Бәрі бас шұлғыған. Ата кәсіп, қолы-
мызға құрық аламыз дескен.
Әнші болам дейтін Айман: 
– Уәде бересіздер ғой?.. – деген ұяла тіл қатып.
– Неге, қалқам?
– Оқуға апаруға.
– Береміз.
Болашақ ұстаздықты арман еткен Қарғаш: 
– Түсіресіздер ғой?.. – деген бетіне қызыл теуіп.
– Түсіреміз.
– Жарайды, сауыншы болайын. Сосын тігіншілік 
оқуға кірем, – деді Бибі.
–  Кіресің.  Арман  –  алда,  сендер  жолдасыңдар. 
Тайсалмай тура тартыңдар!
Бақташы болған балаларды біртіндеп әскер қата-
рына алып кетті. Жырта қарыс емшек тартып бар-
мағынан бал ағызған қыздар...
–  Кешеден  бері  жоқ.  Қарауыл  қамап  тастаған 
шығар, – деді Айман. – Он сиыр бар шабындықты 
отап кетеді деп жүр ғой, жазған.
– Осы шолақтан-ақ көрдік көресіні.
–  Шайға  қанып  ап  іздеп  шығайық.  Осыдан  қа-
мағаны рас болса, әй, бәлем!..
Уәде берген уәкілдің бірі өсіп, бірі өшіп кеткен. 
Сиырдың емшегін сипап қалған бұлар не істесін? 
Алдымен Айман байға қашты. Қашты деген аты 
ғана. Көрші отырған трактористің үйіне қора ай-
налып келіп кіре қойған.
Қарғаш  қыз  водовоз  айдайтын  жігіттің  кабина-
высшее  учебное  заведение,  перед  вами  распах-
нутся  любые  двери!  Вас  встретят  с  распростер-
тыми объятиями. Надо будет, мы сами лично вас 
сопроводим. Таково задание партии!
Какая  юная  душа  устоит  перед  подобными  сло-
вами.  Все  закивали  головами.  Дескать,  ремесло 
знакомое, попробуем и мы взять в свои руки  пра-
дедовские укрюки... Айман, грезившая стать пе-
вуньей, смущенно спросила: 
«А вы слово даёте?..». 
- Что за вопрос, голубушка?! 
- Ну, что направите нас учиться.
– Как не дать!
Мечтавшая быть преподавателем Каргаш, покрас-
нев, переспросила: «И поступить поможете?».
– И поступить!
– Ладно, я согласна стать дояркой, но потом пойду 
на швею, – заключила Биби.
– Пойдешь, конечно. Цель ясна, дерзайте – смело 
вперед!
Парней,  трудившихся  пастухами,  поочередно 
призвали в армию. Девчат, творивших своими ру-
ками молочные реки, да кисельные берега... 
– Нет со вчерашнего! Быть может караул их в заго-
не держит, – произнесла Айман. – Бедняги боятся, 
что десяток коров их сенокосные угодья утопчат. 
– Ох, и задал головную боль нам этот однорукий!
– Напьемся чайку и снарядимся на поиски. Вот, 
если и впрямь он запер, тогда берегись!.. 
Из уполномоченных, давших слово, кто-то взле-
тел – не достанешь, а кого-то поминай как звали. 
Что же оставалось им делать в окружении одних 
бурёнок? 
Первой сбежала замуж Айман. Правда, одно на-
звание,  что  сбежала.  Обогнула  по  задворкам  и 
поселилась  у  молодого  тракториста,  живущего 
по-соседству. 
Каргаш  со  своим  сладким  девичеством  расста-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
598
599

сында кетті. 
Ал  Бибі  ауылға  бейтаныс  еркек  беттесе  бол-
ды: «Ойбай, мені алып қашайын деп жүрген си-
яқты...» – деп армандаумен кәрі қыз атанған...
– Бар пәле Әлидің қатынында, – деді Айман жоқ 
сиырлардың  соңынан  жолға  шықсымен  екі  құр-
бысына. – Жатса төсекке сыймайтын бөксесін кө-
тере алмай жүріп. Сорлы...
– Уәсила бар ғой... байы қарауыл болғалы көзінің 
еті өсіпті. Өткен жолғы тойда жібек көйлекті киіп 
ап... Мені көрдің бе дегендей көлбеңдеп алдым-
нан олай бір өтіп, былай бір өтіп... Қанымды бар 
ғой қайнатты!
– Жұрттың көзінше «Осы сендердің қанша сиыр-
ларың бар?» деп шұқшиғанын 
айтсаңшы!
– Қызғанады да.
– Шолақ байын ба?
– Сиырды да!
– Сол тойда Әлиді сен де қатырдың. «Жалғыз қол-
мен жасаған батаң қайсымызға жетер екен?» деп. 
Қыбым мұндай қанбас.
– Енді қайтейін...
Жас кезде бойға біткен ұшпа-қонбалық есейгенде 
де қалмайтын көрінеді. Күзге салым қонақ шақы-
рып Әли семіз серкесін сойған. 
Аяғын байлап, пышағын қайраққа жанып-жанып 
тамақтан бір тартып жібергенде сол қолының бас 
бармағы  аңдаусыз  әлгінің  аузына  ілініпті.  Азу 
тіске түсіпті. Малға да жан керек. Тыпырлап жа-
тып шайнап тастапты.
Серке мен Әлидің бақырған даусы қатар шықты. 
«Қапелімде қайсысы қайсысын сойып жатқанын 
білмей  қалдық»,  –  деп  көрші-көлем  әлі  күнге 
күліседі дейді. 
Қағына  тиген  де,  бас  бармақтың  ауруы  асқы-
лась в кабине веселого джигита-водовоза. 
А что Биби – стоило в ауле появиться какому муж-
чине – она тут же: – Ой-бай! Он, кажется, хочет 
меня  украсть...  –  Так  и  заслужила  имя  старой 
девы. 
– Вся беда в жене Али, – заявила Айман сверстни-
цам  после  того,  как  вышли  в  дорогу  на  поиски 
пропавших коров. – Несмотря на то что с кровати 
свой зад с трудом подымает. Злополучная...  
– Василя эта, как муж устроился караульным, нос 
задрала. В прошлый раз на свадьбу разрядилась 
в шелковое платье... То туда пройдёт передо гла-
зами, то сюда – мол, видишь  меня... Нервы мне 
изрядно подергала! 
– Ты лучше скажи о том, как прилюдно ей нетер-
пелось узнать, а сколько же у нас коров?
– Приревновала, видать.
– Культяпого своего, что ль?
- Да коров, господи!
– На той свадьбе и ты ведь поддела Али. Неожи-
данно спросив, а достаточно ли будет публике его 
однорукого благословения?!.. Я чуть не обмерла 
от восторга.
-  Вынудили просто.
Оказывается ветренность, укоренившуюся в дет-
стве, не выкорчевать и во взрослой жизни. Как-то 
к осени, пригласив гостей, Али зарезал жирного 
барана. 
Связал  ему  копыта,  провел  разок-другой  по  то-
чилу  ножом,  и  полоснул  по  горлу  злополучной 
животине, придерживая ей морду ладонью левой 
руки. И при этом большой палец забыл на жева-
тельных зубах. Скотина – она ведь тоже жить хо-
чет. В агонии зажевала палец как в тисках. 
– И баран, и Али заблеяли тут одновременно. Мы 
сразу и не поняли, кто кого режет-то?! – подсмеи-
ваются до сей поры соседи. 
– Палец раздуло. Видать, пошло заражение. И, в 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
600
601

нып, ақыры қарынан кестіріп тынған. Ел-жұртқа 
Әли-шолақ атанған.
– Кешегі кеңшар қандай еді?! – деді өткен күннің 
сағынышы меңдеген Қарғаш жалақ ернін бір жа-
лап қойып. – Мыңғырған мал, кең жайлау, арқа-
жарқа жұрт...
–  Жерді  жекешелендіргенді  кім  көрген?  Сатып 
алдым дейді. Осы жердің әлгі қожасын айтам. Са-
удаға түспеген бірдеңеміз қалды ма өзі? Бізді де 
сыртымыздан  біреулер  пұлдап  жіберген  жоқ  па 
өзі?
Мына сөз Айманның зығырданын қайнатты.
– Сатып алғышын! Малды сонда қара тақырға жа-
ямыз ба? Жайылымның бәрі солардікі. Жал-жая-
ның бәрі солардікі. 
Етін  жеп,  сүйегін  бізге  лақтырып...  Осыдан  әлгі 
қарауыл  сиырларды  қамап  тастасын,  ат  үстінен 
жұлып алып атаукересін ішкізейін!
Айтса  айтқандай,  екі  қыр  асқанда  анық  көрді, 
ағаштан  жасалған  ашық  қорада  сиырлары  қама-
лыпты.  Ат  үстінде  ақ  телпегі  мыжырайып  қара-
уыл тұр. Жұлынып келе жатқан үш әйелді көрген-
де аты тыпыршып, өзінің шолақ қолы шолтаңдап 
кетті. Бір сойқанның боларын анық сезді... 
Жер қожасы кеше келсе, осы он сиыр көк балауса-
ны кешіп жүр дейді. Өзі үйіне түскі шайға кеткен. 
Мызғып алам деп кешігіп жетті. 
Келе естімеген балағаты жоқ. Зікірін салып жүріп 
сиырларды  ағаш  қораға  тоғытқан.  Қақпасына 
темір шынжырды екі орап құлып салдырған. Бір 
бума қағазды қолына ұстатқан... 
Атын  сауырға  бір  салып  жылыстап  жоғалайын 
десе еркектік намысы түскір жібермей, қашпайын 
десе бозбала кезінен білетін мына көксоққан үш 
конце концов, пришлось руку ему ампутировать 
по самый локоть. Так и прозвали его Али-культя-
пый. 
– А какой был здесь раньше совхоз! – воскликну-
ла Каргаш в порыве ностальгии, облизнув разок 
обветренные губы. – Скота не счесть. Простран-
ные пастбища, снующий занятой народ... 
- Где это видано, чтоб народную землю приобре-
тали в собственность? Они говорят, мы купили! Я 
имею ввиду новоиспеченных хозяев этой земли. 
Скажите на милость, у нас хоть что-нибудь оста-
лось, что не выставлено на продажу? Нас, может 
быть, тоже кто-то оценил «за дарма» по себесто-
имости? 
Слова задели Айман за живое.
– Ишь! Развелось спекулянтов и торгашей! Ско-
тину  на  такыре  разводить  нам  прикажете?  Все 
пастбища у них... Всё деликатесы им подавай... 
Аппетитные  кусочки  сами  кушают,  а  косточки 
нам  подбрасывают...  Вот  пусть  теперь  попробу-
ет сторожевой этот пёс удерживать наших коров. 
Точно сорву с лошади и заставлю петь по себе за-
упокойную! 
Сказала, как в воду глядела. Перевалив через два 
холма, они воочую увидели, что коров их держат 
в открытом деревянном загоне. Верхом на лоша-
ди, в измятой белеющей кепке, сидит караульный. 
Завидев грозную троицу, лошадь под ним засучи-
ла ногами, а культяпа несуразно задергалась. Он 
явно почувствовал приближение беды... 
Вчера, когда тут был хозяин, эти десять коров, го-
ворит, бродили по зеленой поросли. Он в тот мо-
мент отлучился домой на обеденный чай. Решил 
вздремнуть и опоздал немного. 
По прибытии чего только не услышал от хозяина в 
свой адрес. Оказывается, проклиная всё на свете, 
он загнал животных в деревянную калду. Ворота 
двойной железной цепью обмотал, замок навесил. 
И ему в руку кипу бумаг всучил... 
Растерялся не на шутку: в тихую дать дёру на сво-
ей  лошадёнке,  да  не  пускала  треклятая  мужская 
гордость, но и торчать, ожидая пришибленных не-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
602
603

әйелден қаймығып қаралай састы.
–  Мынау  өңіріне  сәбидің  алақанындай  тағы  да 
орден қадап алған ба? Тіпті жылтырап тұр ғой, – 
деп Айман қолын маңдайына төседі. – Бибі, баяғы 
осының әскерден келетін жылы есіңде ме?
-  Неге  есінде  болмасын,  беліне  бес  жұлдызды 
доғасы бар белбеу тағынып қурайдай боп оралған. 
Бешпетінің  екі  өңірі  тұтасып  жалт-жұлт  етеді. 
Қараған  адамның  көзі  тұнады.  Өзіне  айтқызсаң 
солдат боп жүргенде көрсеткен ерлігі ересен екен.
– Қақаған қыста Сібір ормандары өртенді, – дей-
ді  сауыншы  қыздарды  таң-тамаша  қалдырып.  – 
Жалғыз өзім арпалыстым. Күндіз-түні. Жанығып 
жүріп сөндірдім.
– Алла-ай! – дейді қыздар мұны аяп.
– Бір жақсысы, бір ай бойы тойып шашлық жедім. 
Орман ішіндегі қабандар үйір-үйірімен өрт кезін-
де өз-өзінен үйтіліп қалыпты. Теңкиіп жатыр.
– Басқа солдаттар ше?
– Олар бұл кезде шекара күзетіп тұрды. Мына ор-
денді сол жолы генерал өз қолымен әкеп қадаған, 
– дейді үлкендеу бірін сұқ саусағымен нұсқап. 
– Ал мынаны... Шекара бұзған шетелдік бандит-
терді ұстағаным үшін маршал кеп тапсырған.
– Басқа солдаттар ше?
–  Олар  бұл  кезде  өртенген  ағаштарды  жинап 
жүрді. Ал мынаны...
Таңға дейін таусылмас жыр. Көбін былайғы жұрт 
естімесін  деп  Бибінің  құлағына  сыбырлап  қана 
айтады.
Елін  қорғаған  мұндай  ерге  қай  қыздың  көңілі 
құламасын? Содан әне-міне деп жүргенде... Көр-
ші ауылдағы Уәсиланы қолтықтап кеп кетті.
бом женщин, которых знавал ещё парнем, он тоже 
не мог. 
- Неужели он снова нацепил себе на грудь очеред-
ной  орден?  Даже  издали  сверкает!  –  удивилась 
Айман,  приложив  ко  лбу  руку.  –  Биби,  ты  пом-
нишь год возвращения его из армии? 
- Так, как же не помнить. Тогда он был худым как 
курай, перетянутый ремнем с пятиконечной звез-
дой. 
Борты армейского кителя поблескивали, ослепляя 
прохожих. Послушать его, – дюжину подвигов со-
вершил будучи солдатом.
–  Зимой  загорелась  тайга  в  Сибири,  –  заливал 
он,  разинувшим  рты,  девчатам-дояркам.  –  Так  я 
с огнём воевал один. Целые сутки. Еле-еле поту-
шил.
– Боже ты правденый! – жалели его девчата. 
– Что хорошо – целый месяц потом шашлык ел. 
Во время пожара кабаны  целыми косяками под-
жарились. Лежали прямо готовенькие.
– Ну, а другие солдаты, что?
–  Они  тогда  границу  охраняли.  Этот  орден  мне 
тогда  генерал  собственноручно  передал,  –  про-
должал  он,  тыча  на  большенький  из  них  указа-
тельным пальцем. 
– А этот... Привез мне сам маршал за то, что я чу-
жих бандитов поймал, нарушавших границу. 
– Ну, а другие солдаты, что?
– Они тогда собирали дрова после пожара. А вот 
этот...
Свои байки он мог до утра рассказывать. Некото-
рые из них, чтобы не услышали другие, шептал на 
ушко Биби. 
Какой  девушке  не  понравится  бравый  защитник 
родины?! Впрочем, пока девушки судили да ряди-
ли... Он повел под рученьки Василю из ближай-
шего аула. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
604
605

Шымылдығы желбіреп отырған Уәсиласы түскір 
Әлиге айтпай ауданға барыпты. Отан үшін жанын 
да, тәнін де аямаған еріне қызмет сұрапты. Пәтер 
деметіпті. 
Қосымша  ақы  даулапты.  Сол  кезде  батырының 
сыры ашылыпты. Бақса, Әлидің әскерге барғаны 
рас. Бірақ ат бағыпты. Бары-жоғы сол. Орден деп 
өңіріне  тізіп  алғаны  дүңгіршектерде  сатылатын 
значоктар екен.
–  Қора  басына  қойған  қарақшы  құсап  тұрысын 
қарашы,  –  деді  Бибі  жүзі  әлем-тапырық  боп.  – 
Шығар сиырды!
– Шықпайды, – деді қарауыл көзін алып қашып.
– Қарай гөр мұны!
– Ол ненің ақысы?
–  Жердің  қожасы  кеп  акт  жасады.  Сиыр  басына 
сегіз мыңнан. Сексен мың теңге төлеңдер.
– Сексен мың?!
Мұны айтқанда Айманның қолынан таяғы түсіп 
кетті. 
– Міне, қағазы. Сосын пажалыста...
Қарауыл  қалтасынан  бұрқыратып  қағаз  суырға-
нымен бұларға беруге батпай, ағаш қораны айна-
лып кетті.
– Орденің құтты болсын! – деді сөзден тосылған 
Қарғаш қарап тұрмай.
– Бұл – медаль!
– Ормандағы өрт үшін алдың ба?
– Жоқ. Тәуелсіздіктің 20 жылдығына берді.
– Не үшін? Үш әйелді зар қақтырғаның үшін бе?
Но  разве  молодую  удержать  за  простой  занаве-
ской?!  Не  остыли  свадебные  перипетии,  а  наша 
Василя, не промолвив ни слова мужу, прямиком 
пошла в районный центр. Как оказалось, просить 
герою-мужу, не жалевшему души и тела для род-
ного отечества, приличную должность. Квартиру 
опять же. 
Потребовала даже доплаты к зарплате. Тогда-то и 
раскрылась вся тайна её героя. Выходило, что в 
армию ходил – правда. Однако служил конюхом. 
Ну, ни дать тут, ни взять. Ордена же, нанизанные 
рядами, оказались просто значками, которые про-
даются в обычных «комках». 
– Смотрите на него стоит, что пугало у ворот за-
гона, – буркнула Биби  рассерженно. – Выпускай 
коров!
– Не выйдет, – ответил охранник, отводя глаза. 
– Вот оно что!
– За что же нам привилегия?
–  Хозяин  приезжал,  акт  составил.  С  головы,  го-
ворит, по восемь тыщ... Всего платите восемьсот 
тыщ тенге.
– Восемьдесят тысяч?
От  подобного  заявления  у  Айман  выпала  палка, 
которую она держала. 
– Вот тебе документ. Пажалыста, потом...
Караульный потащил из кармана ворох бумаг, но 
вручить их не решился, отступив за деревянную 
ограду.
–  Никак  новый  орден  получил,  наши  тебе  по-
здравления! – Не выдержав, вклинилась в разго-
вор молчавшая Каргаш.
– Это – медаль!
– За лесной пожар опять получил?
– Нет. В честь 20-летия Независимости дали.
– И за какие такие заслуги! За то, что трёх жен-
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
606
607

– Давай, қысқа сөйлеу керек.
– Е, сөйлесейік, қашқақтамай келсеңші, – деп Ай-
ман аяқ асты жайдарыланып қарауылға таяды. – 
Медаліңнің көрімдігін берейік.
Сөйтті де шап беріп аттың тізгінінен ұстады. Ой-
байына  қарамай  қарауылдың  шолақ  қолын  шол-
таңдатып ер үстінен сыпырып түсірді. 
– Әкел арқанды! – деді сосын алқынып. – Байла 
аяғын!
– Айғырлығы асты. Пішіп тастайық!
–  Мә,  кілт!  Тек  жіберіңдер!  Мә,  кілт!  –  деп  үш 
әйелдің  ұмар-жұмар  астынан  Әлидің  жан  даусы 
естілді.
– Пышақ қайда?
– Әкел бері!
Шалқасынан  жатса  да  шапалап  тепкілеген. 
Жалғыз  қолмен  жағаласқан.  Жең  жыртылған, 
жаға жұлынған. Әйтеуір, әупірімнің күшімен сы-
тылып шыққан. 
Аты үркіп аулаққа кетіпті. Көзі қарайған мына үш 
әйелдің қолына қайтып түссе оңбасын білді. Білді 
де іргедегі қалың қамысқа қарай тұра кеп қашқан. 
Бибі мен Қарғаш сүрең сап соңына түсті.
–  Қу,  Бибі!  Ұста,  Қарғаш!  –  деп  аттанға  айқай 
қосқан Айман анадай жерде жатқан балта кілтті 
қолына алды. – Жіберме! Қайтармала! Мен малды 
жолға сала берейін. 
–  Құтылсам  екен!  Еркекке  кеткен  өшін  менен 
алып... Бәрің сондайсың! – деп Әли бажылдаған 
қалпы өкшесі жерге тимей бара жатты. – Осыдан 
құтылсам екен!
– Қалың қамысқа сіңіп жоқ боп кетті. Алдымыз-
дан ырылдап бір қасқыр қашты, – деп екі әйел ар-
тынша ентігіп оралды. – Байғұс мұншама қорқақ 
болар ма?
щин мучаешь?
– Давай, короче говори!
– Е, поговорим короче! Ты только не убегай, по-
ближе  подойти,  –    ответила  Айман,  улыбаясь,  и 
подступая к охраннику. – За медаль, положим, с 
нас причитается...
Балагуря, она в мановении ока ухватила под узд-
цы его лошадь. Невзирая на выкрики и беспомощ-
но  дергающуюся  культяпу,  стащила  с  седла  его 
наземь. 
– Подай-ка аркан! – скомандовала она впопыхах. 
– Вяжи ему ноги!
– Допрыгался жеребчик. Пора тебя кастрировать!
– Нате, ключ! Только отпустите! За-бе-ри-те!.. 
–  Раздавался  истошный  крик  Али,  скрученного 
женщинами в три погибели. 
– Где нож?
– Давайка его сюда!
Лежа на спине он отбивался, как мог, ногами. От-
махивался одной рукой. Распоролся рукав, разод-
рался воротник. Чудом ему удалось вырваться. 
Испуганная лошадь его куда-то ускакала. И он яв-
ственно понял, что если исступленные бабы схва-
тят его вторично, то ему не сдобровать. Понял и 
прыгнул,  сломя  голову,  в  ближайшие  камыши. 
Биби вместе с Каргаш бросились ему вдогонку. 
– Догоняй его, Биби! Держи его, Каргаш! – кри-
чала следом Айман в духе боевого клича, и под-
бирая брошенный ключ. – Не пускай! Не дай вы-
браться! Покуда я скотину на дорогу не выгоню!
– Оторваться бы! Обиду на мужиков на мне выме-
шать... Все вы такие! – хрипел Али, унося подаль-
ше ноги. – Только бы на этот раз оторваться!
– Нырнул в камыш как в воду канул. Мы только 
видели, что какой-то заблудший волк, рыча, про-
скочил перед нами, – рапортовали подруги напе-
ребой, едва переводя дыхание. – Это ж надо бедо-
лаге настолько испугаться!
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
608
609

Қарауыл содан бері жоқ. Ел боп іздеді. Қалың қа-
мысты жалғыз талдап тінтті. Таптырмады. Бір ха-
барын берген жанға сүйінші де ұсынды. Жын кө-
тергендей. Жер жұтқандай. Бар қарғысын байын 
қуған үш әйелге бағыштап баққан Уәсила ақыры 
шыдап отыра алмай бұлардың үйіне беттеген. 
Теңіз тамағына төніп отырған үш үйдің иесі бұл 
кезде көлеңкеде шай ішіп, шып-шып терлеп оты-
рған. Тер шыққан соң сөз шықпай ма?
Кеше  кешкілік  бұлардың  азын-аулақ  уақ  жан-
дығына  қасқыр  шапқан.  Күн  енді  байи  бастаған 
ақ пен қызылдың арасы еді. 
Қораға беттеген қой дүркіреп кеп қашты. Қолда-
рына айыр-күрек ап бұлар да тұра ұмтылған. Ай-
тақ салған. 
Құйрығы  бір  тұтам  сұр  қасқыр  тіпті  қаймығар 
емес.  Үріккен  қойдың  соңында  қалған  кенже 
туған қозыны мойнынан тістеді де арқасына са-
лып алды. Сосын борбайлап келе жатқан бұларға 
жалтақ-жалтақ қарап кете барды. Қыңар түрі жоқ. 
– Сол аяғы молақ екен. Қақпанға шаптырған да, 
– деді Айман көлдей орамалмен терін бір сүртіп 
тастап.
– Қамыс ішінде кезігіп ырылдаған қасқыр сияқты, 
– деді Қарғаш. 
– Көзі таныс. Әйтеуір біреудікінен аумайды, – деді 
Бибі екіұштылау етіп. – Өңменімнен өтіп кетті...
– Әлиді сонша қуғандарың не? – деді Айман бір 
сәт өз-өзінен қабарып.
– Өзің ғой, ұста, ұста деп...
– Ылғи да бізді айдап саласың.
–  Суға  түсіп  кетті  ме?  Батпаққа  батып  өлді  ме 
жазған?
С того дня караульный пропал. Искали всем на-
родом. В камышовых зарослях обшарили каждый 
кустик.  Не  нашли.  Назначали  награду  тому,  кто 
принесет хоть какую-то весть. Будто джин унес. 
Будто земля поглотила. В итоге терпение Васили, 
насылавшей свои проклятия в адрес буйной трои-
цы, устроившей облаву на её мужа, вконец иссяк-
ло, и она направилась к их жилищу.
В этот час хозяйки трех обителей по-над кромкой 
моря, устроившись в тени, с наслаждением пили 
чай. А за чаем в прикуску и разговор – что заку-
ска!
Вчера в предвечернее время на мелкую их живо-
тину напал волк. Солнце клонилось к горизонту в 
сгущающихся цветах бело-розового заката. 
Овцы,  завернувшие  в  овчарню,  вдруг  с  шумом 
шарахнулись  обратно.  Вооружившись  вилами  и 
лопатой, они тоже устремились на перехват, окли-
кая собак на скаку. 
Волк серой масти с коротким хвостом и не соби-
рался отступать. Схватил за загривок, отбившего-
ся от овец ягненка позднего окота, и закинул себе 
на  хребет.  Затем,  рыча  и  озираясь  на  скачуших, 
что есть прыти, исчез восвояси. Упертый был ка-
кой-то.
– Левая передняя лапа была культяпой. В капкан, 
наверное,  угодил,  –  заметила  Айман,  вытирая  с 
лица  большим,  точно  скатерть,  полотенцем  кру-
пинки пота. 
–  Чем-то  напомнил  того  озлобленного  волка,  на 
которого  мы  в  камышах  наткнулись,  –  заметила 
Каргаш. 
– Глаза показались знакомые. Очень чьи-то напо-
минают, – проронила Биби неопределенно. – Буд-
то прошили меня насквозь. 
– На кой ляд вы так погнались за Али? – буркнула 
Айман, распаляясь ни с того ни с сего. 
- Сама же кричала держи, хватай!
– Вечно сама науськаешь. 
–  Может  в  омуте  утоп?  Иль  в  болоте  увяз,  не-
счастный! 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
610
611

– Түсімнен шықпай қойды, – деді сосын Бибі те-
рең күрсініп. – Баяғы қыз кезіміз екен...
Әңгіме  қайта  қызған  шақта  алға  өндіршек  соза 
қалған Айман:
– Мына жалғыз жаяу кім? Уәсила ғой, – десін.
– Не дейд?!
– Қой, ойбай! – деп орнынан атып тұрғанда Бибі 
жанындағы самаурынды аударып кете жаздады. – 
Бұл неғып жүр?
Етегін шапалап теуіп жеткен бетте: 
– Иә, үш құзғын отырсыңдар ма? – деп көк көз, 
қызыл мұрын, сары әйел екі бүйірін таянып тал-
тайып тұра қалған.
– Отырмай қайда ұшамыз?
– Көшіріп жіберейін деп пе ең?
– Одан да келген шаруаңды айт!
– Байымды өлтіріп, тығып тастағансыңдар. Сен-
дерден  бәрі  шығады.  Әлидің  қарауыл  боп  атқа 
мінгенін көре алмай іштерің қыж-қыж қайнаған! 
– Өлтіргені несі? – деген Айманның алақандай ақ 
орамалы төбесінде ойнап кетті.
– Несін қызғанамыз? – деді Қарғаш жалақ ернің 
бір жалап алып.
–  Қызығын  өзің  көрген  жоқсың  ба?  –  деп  Бибі 
қыли көзін әдетінше қиғаш салды.
– Тап та тап! Өңшең бай құтаймаған бейбақ! Сен-
дер кімнің қадірін білейін деп едіңдер?!
– Тіліңді тарта сөйле, – деп Айман енді анық қай-
ратына  мінді.  –  Әлимен  екі  күннің  бірінде  күл 
шашып төбелесетін сен емес пе ең. Менің байым 
өлсе – ажалынан өлді. Мініп зорықтырды дейсің 
бе?  Сен  қатынды  ма?  Осыдан  қолымдағы  неме-
- Он иногда мне снится, – молвила Биби, тяжело 
вздохнув. – Будто пора наша девичья...
Когда беседа потекла по привычному руслу, Ай-
ман,  вдруг,  вытянув  подбородок  вперед,  неудоу-
менно воскликнула:
– Кто это к нам идёт? Никак Василя!
– Неужто?
– Её нам только не хватало! – Каргаш резко под-
нялась с места едва не опрокинув самовар, стояв-
ший рядом с Биби. – Что ей здесь понадобилось?
Василя подошла, шлепая подолом широкой юбки 
и подбоченясь,   расставив ноги, встала пред ними 
–  дебелая,  голубоглазая,  со  слегка  краснеющим 
носом – и громко произнесла: – Ну, что стервят-
ники, сидите?! 
– Почему бы не сидеть, куда нам улетать?
– Неужто прогонишь с насиженного места?
– Лучше скажи, по делу пришла?
– Пришла заявить, что вы мужа моего загубили и 
запрятали! От вас всего можно ожидать. Черная 
зависть вам житья не давала, потому что Али был 
на коне и при деле служил.
– Как мы убили? – рассердилась Айман и крохот-
ный белый платок задвигался на её макушке. 
– Нечему нам было завидовать! – урезонила Кар-
гаш, не открывавшая обычно рта, не облизнув ра-
зок обветренные губы. 
–  Не  сама  ли  всеми  благами  пользовалась?!  – 
поддела Биби, смотревшая немного искоса из-за 
врожденного своего косоглазия. 
– Найдите мне его, где хотите! Угробили всех му-
жей, беспутные! Откуда вам знать кому-то цену!
– Ты говори да не заговаривайся! – перебила Ай-
ман, не собираясь давать ей спуска. – Забыла, как 
чуть ли не каждый божий день устраивала перед 
Али баталии! Если мой умер, то своей естествен-
ной  смертью.  Думаешь,  верхом  на  нем  ездила. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
612
613

Проучить бы тебя! Подожди, пусть мой внук за-
кончит учёбу. Вылупишь тогда мне бестыжие зен-
ки!
– Ну, закончит! И будет твой внук поезда гонять, а 
что мне с того? Билет может не прокомпостирует? 
Ох-ох! Как-будто мне куда-то приспичило ездить.
– Ты сама завистливая. И мелкая у тебя душонка! 
– парировала Каргаш, муж которой ушёл к моло-
духе, не найдя других слов. – Когда у моей крас-
ной коровы течка началась, ты быка своего пожа-
лела. Не дам тебе быка, на выкуси! – кричала на 
весь аул, показывая дулю. Скажи, неправда?
– Да на вашу течку быков не хватит!
Каргаш вскочила с места и ринулась на Василю. 
Айман и Биби, хватая её за подол, насилу удер-
жали...
С того дня караульный пропал. Искали всем на-
родом. В камышовых зарослях обшарили каждый 
кустик. Не нашли. 
Назначали награду тому, кто принесет хоть каку-
ю-то весть. Будто джин унес. Будто земля погло-
тила. 
Говорят только серый волк, культяпый на левую 
лапу,  приходит  под  окно  Васили  и  у-у-кает  под 
ним до рассвета... 
рем оқуын бітіріп келсін. Көзіңді көкшитермін.
–  Ал  бітірсін!  Сонда  пойыз  айдайтын  немерең 
маған билет кестірмей қоя ма? Мен қайда барып 
жатырмын? 
– Өзің қызғаншақсың. Ішіңе шынашақ айналмай-
ды,  –  деді  күйеуі  жас  әйел  алып  кеткен  Қарғаш 
басқа  сөз  таба  алмай.  –  Қызыл  сиырым  күйле-
генде бұқаңды бермей қойғансың. «Мә, бұқа, мә, 
саған!» деп қолыңды шығарып даланы басыңа кө-
тердің. Өтірік деші?
– Сендердікі күйлемей жүрмес...
Қарғаш  отырған  жерінен  атып  тұрып  Уәсилаға 
ұмтылған, Айман мен Бибі етегіне жармасып, қа-
пелімде жіберер болмады...
Қарауыл содан бері жоқ. Ел боп іздеді. Қалың қа-
мысты жалғыз талдап тінтті. Таптырмады. 
Бір  хабарын  берген  жанға  сүйінші  де  ұсынды. 
Жын көтергендей. Жер жұтқандай.
Тек сол аяғы молақ сұр қасқыр ғана Уәсила жатқан 
терезенің  алдына  кеп  таңға  дейін  «У-у-у...»  деп 
ұлып шығады дейді.
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
АМАЗОНКИ НАШЕГО АУЛА
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
БІЗДІҢ АУЫЛДЫҢ АМАЗОНКАЛАРЫ
      
614
615

ҚЫР МОЗАЙКАЛАРЫ 
Көптен бері кабинет сорып, қырға шықпаған Асе-
кеңнің бүгінгі сапары үлкен мәніске ие еді. 
«Ойбай, райком хатшысы келе жатыр!..» десіп, ау-
дандағы қаз-қатар қонған шаруашылық басшыла-
ры шаужайласа шауып, біраз шап терлетті. 
Несін  айтасыз,  қырықтың  қырқасына  енді  ғана 
көтерілген  ұзын  бойлы,  ат  жақты,  ақсары  өңді 
азамат өз ортасының маңғазы ғой, шіркін! 
Жедел киіз үйлер тігіліп, дәм-тұз ұсынысып, үл-
гере алмай сан соғып қалғандары «Қысқы соғым 
да келер, сонда алдымен қам жасармыз...» десіп 
іштей шүкірлік қайырысқан.
МОЗАЙКА СТЕПНОГО 
ХОЛМОГОРЬЯ
 
Нынешняя  вылазка  Асеке,  (то  есть  Аскара),  за-
сидевшегося  в  кабинетной  рутине,  на  просторы 
степного холмогорья, имела особую подоплеку. 
«Э-ге-гей!  Секретарь райкома едет!», – понеслась 
весть и поскакала округа, словно шлея ей попала 
под хвост; во главе с директорами хозяйств, раз-
бросанных вереницей по всему району. 
Эх,  что  и  говорить,  –  джигит  в  расцвете  сил,  – 
едва взошедший на пик своего сорокалетия, – вы-
сокий, скуластый и светлоликий, – был любимцем 
и фаворитом степняков. 
Юрты вырастали как грибы после дождя, дастар-
ханы соперничали местными деликатесами, а не 
приспевшим к параду оставалось хлопать себя по 
ляжке и говорить, что «придет пора зимнего согу-
ма , вот тогда и попотчуем не хуже других!».
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
МОЗАЙКА СТЕПНОГО ХОЛМОГОРЬЯ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ҚЫР МОЗАЙКАЛАРЫ
      
616
617

Түс ауып, дем басқан шақта Асекең:
–  Ай,  осы  «Көлсай»  кеңшарында  Қоңырбай  де-
ген шопан бар ма өзі? – деп айналасындағыларды 
таң-тамаша етіп бір сұрақ қойсын.
Кеңшар  басшысы  райком  хатшысымен  қатарла-
сып,  қарнын  сипалай  қасып,  май  басып  па,  жел 
қағып  па,  қызарып  кеткен  бітік  көздерін  жы-
пылықтатып  бір  тоқмейіл  райда  тұрған.  Мына 
оқыс сұрақ шаптан түрткендей етті.
– Жалпы бар. Көп қойшының бірі. Биылғы қозы 
көрсеткіші...  –  деп  сылдырмақ  қақтырып  келе 
жатыр еді, қырықтың қырқасына енді көтерілген 
ұзын бойлы, ат жақты, ақсары өңді маңғаз азамат-
тың қабағында көктемнің бұлтындай бір көлеңке 
жүгіріп өтті.
–  Жо-жоқ!  Жүз  саулықтан  алған  қозысы  бізге 
мәлім. Соның әйелінің аты-жөні кім осы?
Май басып па, жел қағып па, қызарып кеткен бітік 
көздерін жыпылықтатып тұрған кеңшар басшысы 
селк ете түсті. Қарауындағы қай қойшының қаты-
нын түгендеп, түстеп танып жүрсін? 
Жалт етіп жанында жарқанаттай жабысып тұрған 
перме  меңгерушісіне  қараған.  Тәпелтек  неме  де 
анық білмейтін болып шықты.
– Сары әйел... Оша... Ошаған... Жо-жоқ, – деп қо-
рыққанынан  қалтаңдап  майтопыраққа  тобығына 
дейін кіріп кетті.
– Өй, иттің баласы! Алдымен малды емес, адамды 
тану керек, адамды! – деп зекіген кеңшар басшы-
сы перме меңгерушісін дереу атқа қондырған.
–  Асекең  екеуіміз  қазір  Қоңырбай  отырған  жай-
лауға  жетеміз.  Хабар  бер.  Алдымен  жеңгеміздің 
атын сұра.
Екі  етегі  делектеп,  жау  қуғаннан  бетер  шапқан 
перме  меңгерушісі  соңына  уыс-уыс  май  топы-
рақты лақтырып қыр асып кетті.
Пополудни, переведя дух от обильного гостепри-
имства, Асеке, к немалому удивлению окружаю-
щих, спросил:                                           
- Интересно, в совхозе «Кульсай» живет чабан по 
имени Конурбай?
Директор хозяйства, держась поближе к секрета-
рю райкома и часто моргая узкими, красными, не 
то обветренными, не то замасленными глазками, 
стоял в благодушном расположении духа. Неожи-
данный вопрос оказался для него как удар ниже 
пояса.
–  Вообще,  да...  Рядовой  чабан.  За  текущий  год 
показал по ягнятам... – Начал было он отчетную 
бодягу, но по скуластому лицу статного джигита, 
едва взошедшего на пик своего сорокалетия, буд-
то пробежала тень весеннего облачка.
– Нет-нет! Не о том. Сколько чабан получает яг-
нят от ста овцематок нам хорошо известно. Инте-
ресно, как зовут, имя-отчество его жены?
От неудобности вопроса директор совхоза опять 
вздрогнул,  часто  моргая  узкими,  красными,  не 
то обветренными, не то замасленными глазками. 
Ведь откуда ему знать и ведать о всех чабанских 
женах, числящихся в его хозяйстве. 
Он машинально посмотрел на своего заведующе-
го фермой, который не отходил от него ни на шаг, 
как репей прилипший к штанине. Но этот коро-
тышка тоже ничем не мог прояснить ситуации.
– Такая рыжая... Уша, Оша... Оша-ган, не-нет! – 
бормотал он с испуга, топчась на месте и по щи-
колотку  проваливаясь  в  рыхлую  придорожную 
пыль.
– Ай, сукин ты сын! В первую очередь не скоти-
ну,  а  людей  надо  знать  в  лицо,  людей!  –  ворчал 
директор  совхоза,  в  попыхах  подсаживая  своего 
завфермой на лошадь.
– Мы, с Асеке пока доберемся до летнего пастби-
ща Конурбая, ты, дай ему знать. И, первым делом, 
узнай как зовут его жену. 
Заведующий фермой верхом, пуще бегства от по-
гони, развевая на ветру полы одежды, скрылся за 
бугром, разбрасывая из-под копыт пригоршнями  
комья земли. 
Рахимжан Отарбаев • 
АНГЕЛЫ НЕ СПЯТ 
МОЗАЙКА СТЕПНОГО ХОЛМОГОРЬЯ
           
Рахымжан Отарбаев • 
ПЕРІШТЕЛЕР   ҰЙЫҚТАМАЙДЫ 
ҚЫР МОЗАЙКАЛАРЫ
      
618
619

Асекеңдер  мінген  ГАЗ-24  «Волга»  сай  қуалай 
жүріп, қыр басында отырған Қоңырбайдың алты 
қанат қараша үйіне түскен. 
Отағасы қадірлі қонақтарды қарсы алып, төрдегі 
таза көрпеге енді жайғастыра бергенде бір бүйір-
ден тасырлаған ат тұяғы мен әлем-тапырық дауыс 
естілді.
–  Әй,  Қоңырбай,  қатыныңның  аты  кім,  ойбай?! 
Райком қырып барады, ойбай!
Қараша үйдің көлеңке бет іргесінде тұрған сүттей 
ақ «Волганы» байқамай, бақырып шапқан перме 
меңгерушісін  кеңшар  иесі  ат  арқасынан  жұлып 
алып, көген басында желкелеп жатты.
Қоңырбай қойшы – алпысты алқымдаса да ары-
ны  басылмаған,  қуатты  жан.  Қапсағай  бойлы, 
қалқан құлақ, қырбық мұрт отағасы күнде қолға 
түсіп  жатпайтын  қадірлі  қонақтарға  жас  құлын 
соям деп пышағы мен қайрағына қатар жүгірген. 
Көптен  кабинет  сорып,  қырға  шықпаған  Асекең 
«қой-қойлап» жүріп ерте туған бағланды ғана қа-
нағат тұтты.
– Жеңгеміз ауылда ма?
– Тезек тере кеткен. Келер, – дей салды отағасы 
ерте шөп тістеген семіз бағланды бабымен бұтар-
лап жатып.
– Қолғанат болған балалар баршылық қой дейм.
– Өсіп жатыр, – деді Қоңырбай енді сексеуілдің 
шоғына бағланның басын домалатып үйтіп.
– Нақты саны?
– Құдайға шүкір, баршылық.
– Он бес! – деді кеңшар басшысы осы тұста киіп 
кетіп. – Баланы топырлатып таптырып-таптырып, 
енді ырымшыл бола қалуын.
– Рас-ау, – деп отағасы қипақтан күлген болды.
– Жеңгеміздің аты-жөні?
«Волга» секретаря райкома окольным путем, пре-
одолевая  ложбины  и  овраги,  наконец,  достигла 
холма,  на  которой  расположилось  стойбище  и  
черновая юрта-шестикрылка чабана Конурбая. 
Только  лишь  хозяин  стоянки  поприветствовал  и 
рассадил  многоуважаемых  гостей  на  лоскутные 
курпеши почетного торя , как откуда-то сбоку по-
слышался топот конских копыт и истошный крик.
– А-ай! Конурба-ай, как зовут жену? Ой-ёй! Рай-
ком всех построил, ей-ей!

жүктеу/скачать 16,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: