Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Пәннің оқу – әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым
(2)
2) Екінші текті концентрациялык тізбектерде бірдей электродтар
электролиттің активтілігі әр түрлі ерітінділеріне батырылған, мысалы:
+
(
Элементің ЭҚК-і электролиттің концентрациясы коп ерітіндісінен аз
ерітіндісіне қарай өтуі нәтижесінде туады.
Егер а2>а1 десек, онда сол электродта
ал оң электродта
реакциялары жүреді.
Элементте өтетін жалпы (қосынды) реакция нөлге тең, ал электрқозғаушы
күші
(3)
Концентрациялық
элементтер
ион
тасымалданбайтын
және
ион
тасымалданатын болып тағы да екіге бөлінеді.
Жоғарыда қарастырылған элементтердің барлығы ион тасымалданбайтын
тізбектер. Ион тасымалданатын тізбектерде электролиттің екі ерітіндісі бір -
бірінен (тұз көпіршесі арқылы) бөлінбей, тікелей жанасатын болады. Бұл кезде екі
ерітінді арасында диффузиялық потенциал түзілетіндіктен ЭҚК - тің мәні басқаша
болады.
Мысал үшін мына элементті қарастырайық:
(
(пунктир сызығы
-дың активтілігі әртүрлі екі ерітіндісінің бір - бірімен
тікелей жанасатынын көрсетеді). Элементте
және
иондары концентрациясы
көп ерітіндіден аз ерітіндіге диффузияланады, соның нәтижесінде екі ерітінді
шекарасында диффузиялық потенциал туады.
Диффузиялық потенциап тепе-теңдіксіз потенциал, оның пайда болу
механизмі төмендегі суретте көрсетілген.
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
Сурет. Диффузиялық потенциалдың пайда болу механизмі
