Пәннің оқу – әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. ПОӘК. Бесінші басылым
Егер а2>а1 болса, онда сутек иондары (Н+) хлор иондарына (
) қарағанда
қозғалғыштығы жоғары болатындықтан, белгілі бір уақыт ішінде оң жақтан сол
жаққа қарай көбірек өтеді. Сөйтіп екі ерітінді шекарасының сол жағы оң
зарядталып, оң жағы теріс зарядталып қос электрлік қабат түзіледі. Түзілген қос
электрлік қабаттың потенциалы диффузиялық потенциалды Ед береді. Осы
диффузиялық потенциал электролит иондарының (катион және анион)
қозғағыштықтары (дәлірек айтқанда, тасымалдау сандары
және
) әр түрлі
болуының нәтижесінде туатынын көреміз.
1 моль электролиттің шекарадан тасымалданып өту жұмысы
(6)
мұнда
және
-катион мен анионның тасымалдау сандары.
Егер катионның тасымалдану жұмысы оң болса аниондыкі теріс (себебі олар
бір - біріне қарама-қарсы бағытталған), сонда
Ғ
бұдан
(7)
Ал
1 екені белгілі және
-
болса (7) - тендеу мына түрге
келеді:
(8)
Иондардың тасымалдау сандарын олардың қозғалғыштықтары арқылы
жазсақ:
;
сонда (7) - теңдеу мына түрге келеді:
(9)
немесе, иондардың электрөткізгіштігі арқылы
(10)
Егер
электролиттің
анионының
қозғалғыштығы
катионының
қозғалғыштығынан жоғары болса, онда диффузиялық потенциапдың формуласы
=
(11)
Элементтегі электролиттер әр түрлі болған жағдайда диффузиялық
потенциалды анықтау қиынға түседі. Егер электролиттердің ортақ катионы
немесе ортақ анионы (мысалы,
және
) болса, онда диффузиялық
потенциалдың формуласы мына түрде жазылды:
(12)