Ядро - жасушаның реттеуші орталығы.
Пішіні - домалақ, таяқша,
үрмебұршақ тәрізді, екі жағы қысыңқы және т. б. эритроциттер (қан
жасушасы) мен тромбоциттерде (қанның пластинкасы) ядро болмайды.
Хромосома - тұқымқуалау қасиетін сақтайтын жіл, таяқша тәрізді түзіліс.
Адамның дене жасушаларында хромосомалардың саны тұрақты - 46, жыныс
жасушаларында 23. Хромосоманың бөліктерін - «ген» дейді.
Гендер
хромосоманың ұзындығына қарай түзу сызық бойымен орналасқан. Олар
тұқымқуалау белгілерін ұрпақтан ұрпаққа жеткізіп отырады.
Ядрошықтар - кейбір жасушаларда пішіні мен құрылымын өзгертіп тұратын
тығыз түзіліс (денешік). Жасушалардың бөлінуге дайындық кезеңінде
ядрошық жойылып, басқа кезеңінде қайта түзіледі.
Ядрошық нуклеин
қышқылының синтезіне қатысады.
4-сұрақ
Прокариот жасушаларының құрылымдық ерекшелігі.
Прокроит жасушаларында мембрана құрылымы болады олар
микрооргонизмдердің энергетикалық процестерінде қатысады. Мысалы көк –
жасыл балдырлардың мембрана құрылымында хлорофил болады және олар
фотосинтез процесін жүзеге асырады.
Кей бір микрооргонизмдерде мембрана құрылымдары аэроботты тыныс алу
процестеріне
қатысады
.
Прокариоттарға
бактериялар мен
көк жасыл
балдырлар(цианобактериялар) жатады. Бактериялар микроскопиялық
организмдер, яғни, біржасушалы. Көптеген бактериялар талшығымен
қозғалады.
Прокариоттық жасушалардың негізгі компоненттерінің молекулалық
құрылысы.
• Көлемдері кіші (0,5-3мкн);
•
Жекелеген ядросы болмайды;
• ДНҚ түріндегі генетикалық материал цитоплазмадан қабық арқылы
шектелмеген.
Гистон нәруызы болмайтын жалғыз сақиналы
хромосомадан тұрады. ДНҚның кішігірім молекулалары плазмидалар,
олар геномды хромосомалардан бөлек,дербес репликациялануға
қабілетті.
• Жасуша орталығы болмайды.
• Мембрана жүйесі дамымаған;
•
Органоидтар болмайды, тек нәруыз синтезін жүргізетін рибосомалар
болады(бір жасушаға 10000);
• Гистон нәруызы болмайтын жалғыз сақиналы хромосомадан тұрады.
ДНҚның кішігірім молекулалары плазмидалар, олар геномды
хромосомалардан бөлек,дербес репликациялануға қабілетті.
• Жасушаның бетінде қорғаныс қызметін
атқаратын тығыз жасушалық
қабырға орналасады. Ол арқылы су, орг заттардың молекулалары,
тұздар өтетін каркас болып табылады. Тіректік каркасы гликопептид
муреин.
Достарыңызбен бөлісу: 
