ЖХЖ көрсеткіштеріне сәйкес тексеріс нәтижелерін бағалау

41 
- кҥн тәртібін сақтау; 
- кҥйзелісті жеңе білу қабілеті; 
- талаптарға сәйкес ӛзінің мінез-
қҧлқын басқару; 
- ӛзгерістер мен уақытша талаптарға 
бейімделу (мысалы, кҥн тәртібіндегі). 
Коммуникация
(d3): 
1) коммуникативтік дағдылар 
2) хабарламаларды алу және тҥсіну 
3) хабарламаларды шығару 
4) әңгіме (диалог) 
1) басқа адам, сӛз, қарым-қатынасқа 
(коммуникация) қызығушылық пен 
назар аударады: 
- адамның бетіне, кӛзіне қарайды, 
бірлесіп кӛңіл аудару дағдыларын 
байқатады, коммуникацияда ниет 
білдіреді, іс-әрекеттер, дыбыстар 
және сӛздерге еліктейді; 
2) ым, бет пен дене қимылдарын 
тҥсінеді, сӛзбен айтылған қарапайым 
хабарларды тҥсінеді; 
3) хабарлау ҥшін ым, бет қимылы, 
интонация, 
дыбыстау, 
сӛздер, 
фразаларды пайдалану. 
4) кезек бойынша дыбыстай отырып, 
диалогты бастайды, жалғастырады 
және қолдайды. 
Мобильділік (d4): 
Ірі моторика 
Ҧсақ моторика: 
- дене қалпын сақтау; 
- дененің бір қалпынан екіншісіне 
ӛту; 
- жылжу;
- жеткізу, шап беру, ҧстау, босату, 
тасымалдау, тартылу және итерілу; 
-
әрекет жасау (манипуляция); 
-бимануалды белсенділік. 
Ӛз денесіне кҥтім жасау және 
денсаулық (d5): 
- жуына білу; 
- дене мҥшелеріне кҥтім жасау (тіс 
тазалау, шашты тарау, мҧрынды 
тазалау); 
- 
физиологиялық 
жағдайларды 
басқару; 
- киіну, шешіну; 
- тамақ және сусын ішу . 
Тҧлғааралық ӛзара іс-әрекет (d7): 
- адамға деген қызығушылық; 
- ӛзара әрекетті бастау және қолдау; 
- қарым-қатынастағы жылулық; 
- физикалық байланыс; 
- 
адамдар арасындағы саралау 

42 
(дифференциация); 
- қарым-қатынасты қалыптастыру; 
- әлеуметтік ережелерді сақтау және 
әлеуметтік қашықтықты қолдау; 
- 
отбасылық 
қатынастар 
(ата-
аналары, ағалары, апаларына деген).
Негізгі ӛмірлік салалар (d8) 
- 
ойынға қатысу (жеке, басқа 
балалардың ойынына қызығушылық 
танытады, қатар ойнау, балалармен 
біріге ортақ ойын); 
- мектепке дейінгі білім беру. 
Қоғамдық ӛмір (d9)
Отбасы баласымен бірге дамытушы 
орталық, балалар алаңы, ойын-сауық 
саяжайы, дҥкендер, кино және 
театрларға, балалар мерекелеріне 
баруға (қатысуға), кӛлікте жол 
жҥруді жҥзеге асыруға мҥмкіндігі бар 
ма? 
Белсенділігі/қатысу 
шектеулеріне 
қатысты ағзаның қызметтері (b) және 
олармен 
байланысты 
ағза 
қҧрылымдары (s) 
- ақыл-ой қызметтері және жҥйке 
жҥйесінің қҧрылымы; 
- сенсорлық (кӛз, қҧлақ және оларға 
қатысты 
қҧрылымдар) 
және 
(ауырсыну); 
- дауыс, сӛйлеу тілі және дауыс 
шығару мен сӛйлеу тіліне қатысатын 
қҧрылымдар;
- 
жҥрек-қан 
тамырлары, 
қан 
тамырлары, иммундық және тыныс 
алу жҥйелері мен тиісті қҧрылымдар; 
- ас қорыту, эндокриндік жҥйелер, 
зат алмасу және тиісті қҧрылымдар; 
- зәр-жыныстық және репродуктивті 
жҥйелерге қатысты урогениталды
қҧрылымдар; 
- нейробҧлшық ет, қаңқа және 
қимыл-қозғалыспен 
байланысты 
қызметтер мен қҧрылымдар;
- тері; тері және оған қатысты 
қҧрылымдар. 
Дәрігер-невропатолог ЖХЖ-ның сәйкес келетін кодталуын пайдалана 
отырып, баланың денсаулық жағдайын дене қызметі және қҧрылымының 
мынадай бӛлімдері бойынша бағалайды: ақыл-ой, сенсорлық, дауыс және 

43 
сӛйлеу тілі, нейробҧлшықет, қаңқалық және қызметтің қозғалысымен 
байланысты және т.б.
Психолог, педагог-дефектолог, ЕДШ педагогы да ЖХЖ-ның сәйкес 
келетін кодталуын пайдалана отырып, баланың дамуын белсенділік пен 
қатысу бӛлімдері бойынша бағалайды. Денсаулық, белсенділік және 
қатысуды кодтау олардың жҧмыс істеу деңгейі немесе мәселелердің 
айқындылық дәрежесін анықтау мақсатында ғана қолданылатынын атап 
ӛткен жӛн, бҧл ӛз кезегінде бала мен отбасына атаулы нақты кӛмек кӛрсету 
бағдарламасын әзірлеу ҥшін қажет.Сондықтан баланың даму мәселелерінің 
айқындылық дәрежесі: ағза қызметі мен қҧрылымдарының бҧзылыстары, 
белсенділік пен қатысудың шектелуі, сондай-ақ қоршаған ортаның жағымсыз 
(тосқауылдар) және қолайлы факторларының әсер ету дәрежесі сияқты 
анықтағыштардың бірыңғай шкаласының кӛмегімен ӛлшенеді және баллмен 
кӛрсетіледі. Денсаулық, белсенділік және қатысу мәселелері, қоршаған орта 
факторларын бағалау жҥйесі тӛменде 3-кестеде кӛрсетілген. 
3-кесте. Қоршаған орта мәселелері мен факторларын бағалау 
Кодтар
Мәселелерді 
баллмен 
бағалау 
Мәселені сапалы бағалау 
Мәселенің 
уақытша 
болуы 
Ағза 
қызметтері b ( 
1-7)
Ағза 
қҧрылымы s (1-
8) Белсенділік, 
қатысу d
(1-9)0 
0
1
2
3
4 
- 
мәселелер 
жоқ 
(ӛте 
аз; 
нашарлаудың болмауы); 
- жеңіл мәселелер (әлсіз; шамалы 
нашарлау); 
- 
орташа 
мәселелер 
(орташа, 
маңызды, орташа нашарлау); 
- ауыр мәселелер (жоғары, қарқынды, 
ауыр нашарлау); 
- 
абсолютті 
мәселелер 
(толық, 
абсолюттік нашарлаумен)
0–4%
5–24%
25–49%
50 –95%
96–100% 
Кодтар 
мәселелерді 
баллмен 
бағалау 
Мәселені сапалы бағалау 
Мәселенің 
уақытша 
болуы 
Қоршаған орта 
факторлары е 
(1-5)
- кедергілер
-жеңілдететін 
факторлар 
0
1
2
- 
кедергілер мен жеңілдетілген 
факторлар жоқ (жоқ не ӛте аз)
- 
жеңіл 
тҥрдегі 
кедергілер, 
жеңілдетілген факторлар (жеңіл, аз 
ғана, әлсіз)
- орташа кедергілер (орташа)
0–4%
5–24%
25–49%

44 
3
4 
- 
байқалатын кедергілер (ауыр 
тҥрдегі)
- абсолютные кедергілер (толық) 
50 –95%
96–100% 
Баланың мәселелерін және қоршаған орта факторларының рӛлін 
анықтау ҥшін баланың отбасына кӛмек кӛрсету бағдарламаларын әзірлеу 
мақсатында ЖХЖ кӛрсеткіштеріне сәйкес кешенді бағалау нәтижелерін 
толық ішінара кодтау жҥзеге асырылады.
Тек қана баланың мәселелері (ағзаның қызметтері мен қҧрылымының 
бҧзылыстары, белсенділік пен қатысу), осы мәселелердің кӛрініс табу 
дәрежесі, сондай-ақ қоршаған ортаның кедергілері мен жеңілдететін 
факторлары кодталады. Тексеру нәтижелері бастапқы тексеріс нысанына 
енгізіледі, сонымен қатар кедергілер мен жеңілдететін факторлары 
байқалатын баланың негізгі мәселелерін кӛрсететін жалпы қорытынды 
шығарылады.

жүктеу/скачать 0,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: