4.4. МЕДИЦИНАЛЫ-ЛЕУМЕТТАНУЛЫ АПАРАТТАРДЫ OДЕУ Медициналы-леуметтанулы зерттеуді б"л кезеінде апарат-
тарды топтастыру, жіктеу, статистикалы жина "ру жне апараттар-
ды деу жзеге асырылады.
Жай топтастыру — апараттарды бір белгісі бойынша тртіпке
келтіру. Медициналы-леуметтанулы зерттеулер жргізу барысында
апарттарды топтастыруды трлі дістері олданылады — леуметтік-
демографиялы белгілері бойынша (жасы, жынысы, отбасы жа дайы),
климатты-географиялы жа дайлары бойынша (маусымды, т"ратын
жері), леуметтік-экономикалы белгілері бойынша (ксібі, лауазымы,
білімі, кірісі), денсаулы жа дайы бойынша (МКБ топтары, денсаулы
тобы, ауіп тобы жне т.б.), мекеме трі бойынша (емхана, стационар
жне т.б.).
Тоыспалы топтастыру — апараттарды негізгі екі белгілеріне
(ерекшелігі, к рсеткіші) байланысты зара байланысын жне к р-
сеткіштерді зара туелділігін табу масатында баылауды жзе-
ге асыру, сонымен атар, объектіні екі ерекшелігін немесе екі трлі
жа дайын біріктіру негізінде жаа "рамды к рсеткіш (индекс) а-
лыптастыру, бір "былысты екінші "былыса серлеріні байланыс
ба ыттарын анытау масатында, алдын ала екі асиет (асиеттері,
к рсеткіштері) бойынша ретке келтірілген деректерді байланыстыру.
То ыспалы топтастыру міндеттеріні бірі — зерттелуші "былысты
"рылымды асиеттерін анытаушы т"раты байланысты табу. Мы-
салы, ері мен зайыбыны жас айырмашылытарыны атынасын ай-
ындау а болады.
Эмпирикалы# топтастыру — б"л бір уаытта бірнеше лшемдерде,
сипаттамалы болжамдар а сйкес арастырылатын, леуметтік объ-
ектілерді (немесе "былыстарды) т"раты йлесімін айындау.
Статистикалы# а#пар — б"л орытынды жне топты апарат-
тарды есептеуді бірнеше сатыдан т"ратын жне оларды кестеге енгі-
зу кезеі болып табылады. Статистикалы апарды жасау белгілі бір
ба дарлама бойынша зерттеу жоспары жне зерттеу ба дарламасымен
бірлесіп, "йымдастыру кезеінде зірленген белгілі ба дарлама бойын-
ша ткізіледі. леуметтанулы-медициналы зерттеу нтижесінде жи-