АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯ  БОЙЫНША d- және  f- ЭЛЕМЕНТТЕРДІ

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
86 
айнасы» деген болатын. Олай болса, осы жас  ұрпаққа білім мен тәрбие беретін ұстаз 
міндеті  баға  жетпес  –  биік.  Қазіргі  таңда  білім  саласында  жүргізіліп  жатқан 
реформаның  басты  мақсаты  –  ой-ӛрісі  жаңашыл,  шығармашылық  деңгейде  қызмет 
атқара  алатын,  дүниетанымы  жоғары,  жан-жақты  қалыптасқан  жеке  тұлға  даярлау 
болса,  Қазақстан  Республикасы  білім  жүйесін  2015  жылға  дейін  дамыту 
тұжырымдамасының  басты  мақсаты  –  терең  білім,  кәсіби  шеберлік,  ӛзін-ӛзі  дамыту, 
адамгершілік  тұрғысынан  жауапты  шешімдер  қабылдауға  қаблетті  жеке  тұлға 
қалыптастыру  болып  отыр.  Міне,  осыдан  Елбасы  Н.Ә.Назарбаев  ӛз  жолдауында  атап 
ӛткеніндей «Ұлттың бәсекелестік қабілеті бірінші кезекте оның білімділік деңгейімен 
анықталады» деген болатын.  
Қазақстандағы білім беру ісін реформалаудың стратегиялық міндеттерінің бірі  – 
шығармашылық  тұрғыдан  ойлай  білетін  дара  тұлғаға  терең  білім  беру.  Қазіргі 
заманның  талабына  сай  білім  беру  үшін  бүгінгі  таңда  оқытудың  мазмұнын  ӛзгерту, 
яғни  білім  беру  сапасын  арттыру  қажеттілігі  туындап  отыр.  Кӛптеген  педагогикалық 
технологиялар оқу-тәрбие үрдісінде пайдаланылып келеді. 
Қазіргі таңда Егеменді еліміз оқу-ағарту жүйесіне, білім беру мен білім сапасын 
кӛтеру  жұмыстарына,  білім  ордалары  материалдық-техникалық  базасын  жақсартуға 
ерекше  мән  беруде.  Білім  берудің  жаңа  моделі  жасалынды,  білім  жүйесінде  жаңа 
бағыттар қалыптаса бастады. Мемлекеттік стандарттар жаңартылып, оқу бағдарламары 
жетілдіріп, жаңа мазмұндағы оқулықтар шығарылып, жаңа типтегі оқу орындар пайда 
бола бастады. Сонымен қатар білім сапасына да қатаң талаптар қойылып, оқу үрдісін 
ұйымдастырудың  жаңа  формалары  мен  әдістері,  оқытудың  жаңа  технологиялары  кең 
кӛлемде практикалық  қолданысқа ие болуда.[1] 
Білімгерлердің ӛзіндік  жұмысы  оқу орындарында  барлық   жағдайда  болашақ  
мамандардың  тұлғасын  қалыптастыруға  әсер  ете  отырып, оның  оқу, әдеби  қайнар  
кӛздерімен  жұмыс  істеу  дағдыларымен  білімін  қалыптастыруда  маңызды   орын  
алады.  Білімгерлер  білімін  арттыруда  ӛзіндік    жұмысының    маңызы,  оны  
ұйымдастыру  мен  жоспарлаудың  маңызы  артып  отыр.   Оқу орындарында  сабақты  
оқуы,    білім  алуы,  білімгерлердің  ғылыми    жұмысы    бір-бірімен    тығыз    байланыста  
жүргізіледі.  Білімгерлердің  ӛзіндік    жұмысы    оқыту    процесінде    оқушылардың 
саналылығын,  белсенділігі    мен    дербестігін    арттырып,  абстракциялық    ойлау    мен  
кӛрнектіліктің    байланысы    мен    білімнің    берік    болуына    кӛмектеседі.  Ӛздігінен  
дербес    жұмыс    білім  ордаларында    оқу    жұмысының    сапасын    арттыруда,  оның  
нәтижесін  біліп   отыруда  ӛте  маңызды, керекті  процестердің  бірі. 
Білімгерлердің ӛзіндік  жұмысы  - бұл  нақты   бір  нәтиже   алу  үшін, мұғалімнің  
тікелей    кӛмегінсіз      орындалатын    сапалы    түрде    жоспарланып,  ұйымдастырылып, 
әдістемелік    тұрғыдан    бағытталатын    жұмыс.  Білімгерлердің  ӛзіндік    жұмысының  
құрама    бӛлігі  –  білімгерлерді  оқытушының    басқаруы    мен    бақылауы    арқылы  
орындалатын      міндетті    курстарда    ӛтілетін    сабақтардың    қысқартылуы    есебінен  
жүретін  білімгерлердің дербес  еңбегі. 
Білімгерлердің  ӛзіндік    жұмысы    білімгердің  оқу  ордаларындағы    оқу  
кезеңдерінің  барлығын  дерлік  қамтиды  және  оқу-тәрбие  процесінде  тұтас  жүйе  
ретінде  ұйымдастырылып  жүргізілсе  ғана  нәтижесі  тиімді  болады  және  білімгер  
оқудың мәнін  ұғады. 
П.И.Пидкасистый: « ... оқушылардың  ӛзіндік  жұмысы  оқу  процесі  жүйесіндегі  
оқыту  құралы  ретінде  де   қарастырылуы  қажет» - деген. 
Н.Г.Райри  оқушылардың ӛзіндік  жұмысының  мәнін  ашқан  кезде  оның  келесі  
белгілерін: оқушы  оны  біреудің  кӛмегінсіз  ӛзі  дербес орындайды, ол ӛз  біліміне, 
қӛзқарасына    ӛмірлік    тәлім-тәрбиесі,  тәжірибесінде    белсенділігін,  шығармашылық  
бастамасын    жеке    қатынасын    кӛрсете    отырып    орындайды;  жұмыстың    мазмұны  – 
белсенділік,  тәрбиелілік  студенттің  жағымды  сапала  жақтарын, логикалық  ойлауын  
дамытуға  бағытталған. 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
87 
Күрделі жағдайларда, жоғары білімді одан әрі дамыту жолдарында білімгерлердің  
дербес  ізденімпаздық,  кейбіреулерінде  ӛте  белсенді  күйде  кӛрінеді. Орта   білімнің  
барлық  аспектілерін  ғылыми   зерттеудің   білім ордасының  мәнін, олардың  қазіргі  
таңдағы міндеттерін, олардың  түйінді компоненттері – оқушы, мұғалім екенін  ескере 
отырып,  оқушы    қаншалықты  дербес  болғанымен  мұғалім  –  насихатшының    орны 
ерекше.  Себебі,  оқытушының  бағдарынсыз  оқушы  бағытынан  шатасады.  Ол    әсіресе 
библиография, яғни  әдеби қайнар  кӛздер  саласында  кӛп  кӛрініс  береді. Педагоика 
ғылымының    ӛкілдері  бастауыш    және    орта    білім    саласындағы  білімгерлердің  ӛз   
бетінше  жұмысына мән бере бастады, орта  мектептегі ізденіспен  жоғарғы мектептегі  
жастар  ізденімпаздығын  салыстырып, қорытындылауда. 
Ӛзіндік  жұмыстың  мақсаты  білімгердің  ӛтілген  материалды  қаншалықты 
түсінгендігін  анықтау,    алған  білімін  қолдана  білуге  жаттықтыру  және  белгілі  бір 
бейімдікті жетілдіру болса, онда ол, әдетте жазбаша түрде орындалады және коллектив 
болып  талдамай  оқытушы  әр  білімгермен  жұмысын  жеке  тексереді.  Ӛзіндік  
жұмыстарды    ұйымдастырудың    негізін    қалыптастыруға    бағытталған    электронды 
оқулықтарды   сабақтарда  қолдануға  ұсынылды. Дәстүрлі  және  дәстүрлі  емес  оқыту  
әдістері  арқылы  оқушылардың  ӛзіндік  жұмыстарды  игеру  деңгейі  анықталды.   
Химия  курсын  орта  мектептерде,  лицейлер,  гимназиялар  және  жоғары  оқу 
орындарында  оқытуда  d-  және    f-  элементтер  кӛбінше  білімгерлерге  ӛзіндік    жұмыс 
ретінде  беріледі.  Сол  жағдайда  білімгерлер  үшін  ұсынылып  отырған  электронды 
оқулық қолдануға  ӛте тиімді.       
Электонды  оқулықты  жүктеген  кезде    «бастапқы  мәзір  беті»  терезеде  пайда 
болады.  Терезе  сәл  жүктелген  соң  бізде  электронды  оқулықтың  «негізгі  мәзір  беті» 
шығады  (1сурет).  Негізгі  мәзір  бетінде  3-ші  топ  элементтерінің  таңбасы  орналасқан, 
олар  ӛз  табиғи  түсіне    жақындау  түстерге  боялған.  Егер  сіз  тышқанды  ӛзіңіз қалаған  
элементке апарып бір рет шертсеңіз осы элемент жайында барлық мәліметтер шығады. 
Мысалы, 3-ші топтың  d- элементтері  «Скандий» таңбасы туралы мәліметтер (2-сурет) 
немесе  f-  элементтер  «лантаноидтар»  туралы  мәліметтер  (3-сурет),  «актиноидтар» 
туралы мәліметтер (4-сурет) таңбаларын шертсеңіз  келесі терезелер пайда болады: 
    
 
 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
88 
1-сурет. Негізгі мәзір беті.  
 
 
 
2-сурет. 3-ші топтың  d- элементі  «Скандий» туралы мәліметтер. 
 
3-сурет. f- элементтер «Лантаноидтар» туралы мәліметтер 
 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
89 
 
 
4-сурет. f- элементтер  «Актиноидтар» туралы мәліметер. 
Жоғарғы  оқу  орындарында  білімгерлердің    оқу    қызметіндегі    дербестігі    орта   
мектепке  қарағанда   анағұрлым   артық.  Жоғары   мектепте  білімгер  шын   мәнінде  
оқу  үрдісінің  субъектісі  екенін  айқын  кӛруге  болады.   
Қорыта келгенде электронды оқулықтарды қолдана отырып ӛзіндік жұмыстарды 
орындауда: 
-    білімгерлердің    оқу-танымдық    қызметі    жоғары    дәрежеге    кӛтеріліп,  жетіле  
түседі;  
-  оқыту    қазіргі    заман    талаптарына    сай    мамандар    даярлауға    бағытталып, 
бағдарланады; 
-  оқыту    үрдісінде    білімгерлердің  дербес,  жоғары    дәрежеде      ойлау,  іздену  
қабілеті  дамытылады, жетілдіріледі;  
-  оқыту  үрдісі қазіргі  таңдағы білімгерлерді  барған  сайын  дербес, ізденімпаз, 
зерттеуші  қызметіне  лайықтап, жол  аша  түседі;   
-   білімгер  ӛздігінен  білім  алу  дағдыларын  игереді; 
-  білімгерлердің дербес  ізденімпаздығына  жол ашылады.  
 
ӘДЕБИЕТТЕР 
1.  Боголюбов  В.И.  Педагогические  технологии.–  Ростов-н/Д.:Изд.  Центр,  Март, 
2002.-320с. 
2.  Дьяченко  В.К.  Новая  педагогическая  технология  и  ее  звенья.–М.:  Народ. 
образов., 2001.  
3.  Ӛтелбаев Б.Т.  Химия-1,2,6. Шымкент 1998, 1999. 
4.  Гольбрайх  З.Е. Сборник  задач и упражнений по химии . М: Высшая  школа. 
1984. 
5.  Қыстаубаев Е.И. Химиялық  тестік тапсырмалар. Шымкент. 2003. 
 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
90 
ТҮЙІНДЕМЕ 
Мақалада  Д.И.Менделеевтің  периодтық  жүйесіндегі  d-  және    f-  элементтерін 
оқытуға    арналған  электронды  оқулықты    құрастыруда  модульдік    технология  
қолданылды. 
 
РЕЗЮМЕ 
В    статье    рекомендовано    модульная    технология  составления  электронного 
учебника  для    преподавания  d-  и    f-  элементов  в  периодической  системе 
Д.И.Менделеева. 
 
 
 
 
БОЛАШАҚ МҦҒАЛІМДЕРДІҢ АҚПАРАТТЫҚ-КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ 
ҚҦЗЫРЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖОЛДАРЫ 
 
Мажибаева Г.П.– оқытушы (Алматы қ., ҚазмемқызПУ) 
 
Бүгінгі  күні  ақпараттық  және  коммуникациялық  технологияларды  қолдана  білу 
қабілеті  -  қоғамның  әрбір  мүшесі  үшін  қажетті  оқу,  жазу  біліктерімен  тепе-тең 
саналуда.  Осыған  орай,  осы  бағытта  болашақ  мамандардың  меңгерген  білімі  мен 
дағдылары болашақта қоғам дамуының жолдарын анықтауға мүмкіндік бермекші. Сол 
себепті  білім  беруді  ақпараттандыру  педагогтарды  даярлауда  кәсіби  қасиеттері  мен 
деңгейлеріне  жаңа  талаптар  ұсыну  арқылы  олардың  жұмыстарында  нақты  қайта 
құруларды талап етуде.  
Білім беруді қайта құру мұғалімінен үлкен дайындықты талап етеді. Олай болса, 
олардың  тұлғалық  қасиеттері  мен  мамандық  құзырлықтарына  жоғарғы  талап 
қойылады.  Қазіргі  уақытта  мұғалім  білім  беру  жүйесіндегі  кез  келген  қайта 
құрулардың, педагогикалық үдерістердің негізгі субъектісіне айналып отыр. 
Бүгінгі  күні  мектепке  шығармашылық  ізденіс  қабілеті  дамыған,  жаңа 
педагогикалық  технологияларды  жете  меңгерген,  мамандық  шеберлігі  қалыптасқан 
мұғалім қажет.  
Бұл  жағдайда  дамытудың  ӛзектілігі  –  жаңа  ақпараттық-  коммуникациялық 
технологияны  оқу-тәрбие  үдерісіне  жан-жақты,  әрі  еркін  пайдалана  білуге  үйрету, 
дайындау кезеңдерінің сапалығымен анықталады. 
Білім  беруді  ақпараттандыру  мұғалім  біліктілігіне  қойылатын  талаптардың 
ӛзгеруіне  алып  келді.  Педагогтардың  қазіргі  балалармен    байланысы    нәтижесінде 
педагогикалық  қызметтің  және  мұғалімнің  ролі  де  ӛзгеруі  тиіс.  Ақпараттық 
технологиялар  педагогикалық  технологияларға  ӛте  үлкен  әсерін  тигізеді.  Ақпарат 
құралдары  педагог  қызметінің  құралдары  болады,  ал  мұғалімнің  кәсіби  сапалылығы 
ретінде ақпараттық мәдениет  болып саналады.  
Қазіргі  таңда  мұғалімдердің  технологиялық  біліктілін  жоғарлату  деңгейі  үлкен 
қажеттілігі  сезіліп  отыр.  Мұғалімдердің  педагогиалық  қызметтерінде  ақпарттық 
құралдар  мен  ақпарттық  технологияларды  қолдануға  дайындау  жүйесін  құру 
қажеттілігі туындады.    
Педагогикалық қызмет – бұл оқушының ӛздігінен даму, ӛздігінен анықтау және 
ӛздігінен  орындау  үшін  шарттарды  құру;  оның  ӛмірдегі  тәжірбиесін  белсенді  ету;  
ӛзіне  қажеттілерін,  білімін,  ойларын  қамту;  ӛмірінде  болып  жатқан  мәселелерді 
шешуге  байланысты  кӛмек  беру;  баланың  жетістігіне  және  табысына  тіреу  болу. 
Мұғалім педагогикалық қызмет барысында педагогикалық тапсырмаларды орындауға 
тура  келеді.  Олардың  ішінен  педагогикалық  диагностика  тапсырмаларын, 
педагогикалық  жоспарлау  және  болжау  тапсырмаларын,  белгіленген  жоспардың 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
91 
практика жүзінде орындалу  тапсырмаларын, орындалған жұмыстың нәтижесін талдау 
тапсыраларын  ерекшелеп  алуға  болады.  Осы  тапсырманың  әр  қайсысын  орындауда 
ақпараттық  құралдар  және  ақпараттық  технологияларды  қолдану  қажеттілігі 
туындайды.   
Ақпараттық-коммуникациялық технология – бүгінгі күннің тамаша жетістігі, осы 
технологияның  озық  үлгісін  мектеп  қабырғасынан  терең  меңгерту  болашақ  кәсіп 
мамандарын  тәрбиелеуде,  бәсекеге  қабілетті  ел  азаматтарын  қалыптастыруда  орны 
айырбасталмас нәрсе. 
Оқыту 
үдерісінде 
қазіргі 
заманғы 
техникалық 
құралдарды 
(дербес 
компьютерлерді,  теле  және  видео  аппараттарды,  ақпараттардың  бір  түрінен  екінші 
түріне  аударуда  қолданылатын  әр  түрлі  құрылғылар)  және  ақпараттық-
коммуникациялық  технологияларды  қолданудың  нәтижесінде  жаңа  дидактиалық 
үдерістерді түсінуге және талдауға, оқытуда жаңа принциптерді қалыптастыруға  алып 
келеді.  
  Соңғы жылдары педагогтарды ақпараттық-коммуникациялық  технологияларды 
(АКТ)  оқытудың  жүйесі  құрылған.  Мұғалімдердің  ақпараттық  құзырлық  түсінігін 
қарастыруда әр түрлі ұсыныстар берілген. 
Біріншісі,  ақпараттық  және  коммуникациялық  құзырлық  түсінігінің  қалыптасуы 
келесі 
түсінікпен 
байланысты: 
компьютерлік 
технологиялар 
(ақпараттық-
коммуникациялық  технологиялар)

ақпараттық  құзырлық.  Бұл  жағдайда  ақпараттық 
құзырлық түсінігі техникалық құралдарды қолдану арқылы ақпараттарды сақтау, ӛңдеу 
және тарату біліктілігі қарастырылады.  
  Екіншісі,  мұғалімнің  ақпараттық  және  коммуникациялық  құзырлығын 
анықтайтын ақпарат термині болып табылады және мұғалімнің кәсіби қызметінде адам 
қабылдайтын ақпарат үдерісі мен сол ақпаратпен жұмысы қарастырылады.  
Мұндағы  мұғалімнің  ақпараттық  және  коммуникациялық  құзылығы  дегеніміз  – 
оқу, тұрмыс, кәсіби міндеттерді ақпараттық және коммуникациялық технологиялардың 
кӛмегімен шеше білу қабілеттілігі.  
Мұғалімнің  ақпараттық  және  коммуникациялық  құзырлығы  мен  ақпараттық 
мәдениетін қалыптастыру қазіргі таңда үздіксіз педагогикалық білім беру жүйесіндегі 
ең кӛкейтесті мәселелердің біріне айналып отыр. 
Оқушының қызығушылығы мен қабілетін дамытуда басты қажеттілігі мұғалімнің 
педагогикалық шеберлігі, жаңа оқыту технологиялар мен ақпараттық технологияларды 
ӛз  сабағында  пайдалана  білуі.  Сабақты  түрлендіріп  дәстүрлі  емес  әдістерді  қолдана 
отырып, ойын, жарыс сабақтарын,  конференция сабақтарын  т.б. ӛзі қажет деп тапқан 
әдістерді кӛптеп қолдану оң нәтиже бертіндігі сӛзсіз. 
О.Н.Шилова  мұғалімнің  ақпараттық  құзырлығын  келесі  түрде  қарастырған: 
теориялық  білімін  қазіргі  заманғы  ақпараттық  технологияларды  практика  жүзінде 
қолданудың нәтижесінде пайда болған тапсырмаларды орындау амалдары. 
Сонымен  бірге  ақпараттық  құралдарды  және  ақпараттық  технологияларды 
педагогикалық  қызметте  қолданудың  нәтижесінде  мұғалімнің  педагогикалық  ынтасы 
мен оның ақпараттық және коммуникациялық құзырлығын (АК) дамытады.  
Л.Л.Босова,  Т.В.Добудько,  А.А.Кузнецов,  Е.А  Ракитина,  И.В.Роберт,  А.В. 
Хуторский  және  т.б.  жұмыстарын  талдаудың  нәтижесінде  мұғалімнің  АК-
құзырлылығын  анықтау  білім  берудегі  ақпараттандыру  шарттары  негізінде  кәсіби 
қызмет  ортасында  тұлғаның  кез  келген  ӛзгерістерге  жылдам  биімделе  алатын 
сапалардың жиынтығы ретінде қарастырған.  
Солардың ішінде:  
-
 
білім алушылардың интеллектуалды потенциалдарын дамытуға бағытталған 
ӛздігінен  білім  алу  біліктілігі  мен  зерттеушік  қызметін  қалыптастыру,  оқу-
әдістемелік  жүйемен  қамтамасыз  етілген  ортада  және  білім  беру  жүйесін 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
92 
басқаруда  автоматтандырылған  үрдіс  негізінде  педагогикалық  қызметтің 
ақпараттық үрдістерінің  заңдылықтары мен ерекшеліктерін түсіну;  
-
 
кәсіби маңызы бар ақпараттардың қасиеттері мен сипаттамасын білу, АКТ-дың 
кәсіби маңызы бар ресурстарын іріктеу мақсатында АКТ құралдарын пайдалану;  
-
 
білім  беруде  қолданылатын  АКТ  жүйесіндегі  негізгі  құралдар  түрін  білу, 
олармен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру; 
-
 
ақпараттық  технологияларды  меңгеруге  және  ақпараттық-коммуникациялық 
технология  құралдарын  қолдануға  негізделген  кәсіби  тапсырмаларды  орындауда  АКТ 
құралдарын қолдану қажеттілігін қалыптастыру.  
Қазіргі кезеңде білім берудегі ақпараттық және коммуникациялық технологиялар 
информатика  мұғалімдерінің  біліктілігін  кӛтеру  мен  қайта  даярлауда  ерекше  роль 
атқарады.  Мектептерде  әр  пән  мұғалімі  педагогикалық  қызметтінде  ақпараттандыру 
және  ақпараттық  технология  құралдарын  қолданудың  дайындығынан  кейін 
тӛмендегілерге дайын болу керек:  
- білім беруде ақпараттандыру негізінде оқу-тәрбие үрдістерін ұйымдастыруға;   
-  ӛздерінің  кәсіби  қызметінде  ақпараттандыру  құралдар  мен  ақпараттық 
технологияны қолдануға; 
-  оқытуда  аудиовизуальды,  электронды  дидактикалық  және  педагогикалық 
программа құралдарын ӛңдеуге; 
-  инновациялық  педагогикалық  технологияларды  ӛңдеуге  және  ендіруге, 
ақпараттық технологиялар негізінде әдістемелік жүйені дамытуға; 
-  білім,  тәрбие  берудегі  және  дамытудағы  тапсырмаларды  орындау  үшін 
жергілікті  және  ауқымды  желілердің  ақпараттық  ресурстардың  жұмыстарын  іске 
асыруға;  
-  білім  беру  үрдісінін  автоматтандырылған  ақпараттық-әдістемелік  аумағында 
білітілікті,  сонымен  бірге  оқу-тәрбие  үрдістерінің  әртүрлі  субъектілер  арасындағы 
ақпараттық әрекеттестікті кӛтеруге; 
-  білім  беру  үрдісінде  қолданылатын  ақпараттық  құралдардың  педагогика-
эргономикалық бағалауын ұйымдастыруға; 
- ақпараттық оқу ортасын жобалауға және ӛңдеуге. 
Қорыта келгенде, осы айтылған талаптар болашақ педагог мамандар орындайтын 
болса,  онда    болашақ  жастарымыздың  алған  білімдерінің  нәтижесінен  үлкен 
жетістіктер күтуге мүмкіндік туып отырғаны сӛзсіз. 
  
ӘДЕБИЕТТЕР 
1.
 
Бӛрібаев Б, Балапанов Е. Жаңа ақпараттық технологиялар. – Алматы, 2001. 
2.  Согорина  О.И.  Информационно-коммуникационная  компетентность  учителя  - 
основа эффективности информатизации образования.//Электронный журнал «Вопросы 
информатизации образования», № 11// 
http://www.npstoik.ru/
 
 
ТҮЙІНДЕМЕ 
 
Мақалада болашақ мұғалімдердің ақпараттық-коммуникациялық құзырлығын 
қалытастырудың жолдары қарастырылған. 
 
РЕЗЮМЕ 
 
 В 
статье 
рассматриваюся 
пути 
формирования 
информационно-
коммуникационной компетенности учителя. 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
93 
 
ГРУППОВАЯ РАБОТА СО СТУДЕНТАМИ 
 
Манапова Г.К. - ст. преподаватель, Манапов Е.К. – преподаватель 
 (г.Аламты, АТУ) 
 
Один  из  главных  путей  ведущих  к  повышению  качества  учебно-воспитательного 
процесса  по  иностранному  языку  -  усиление  коммуникативной  направленности 
обучения. 
С  помощью  групповых  форм  работы  преподаватель  может  добиться  общения  на 
иностранном языке большого количества студентов. Всем известно, что неправомерно 
сводить  беседу  к  вопросно-ответным  упражнениям:  во-первых,  диалогические 
единства, как известно, не ограничиваются схемой «вопрос-ответ», во-вторых, далеко 
не все традиционные вопросы учителя стимулируют речемыслительную  деятельность 
студентов. Все это, разумеется, не относятся к так называемым проблемным вопросам, 
которые требуют от студентов напряжения их умственных способностей и развивают 
их речь. 
На  уроках  английского  языка  особое  внимание  нужно  отводить  беседе. 
Обсуждение  прочитанных  текстов  рассматривается    как  основное  средство  развития 
диалогической  и  монологической  речи  студентов.  Студенты  должны  уметь  выделять 
главное  в  тексте,  находить  аргументы  на  вопросы  проблемного  характера,  излагать  на 
английском  языке  содержание  прочитанного,  давать  характеристику  действующим 
лицам, т.е. их ответы должны быть развернутыми, носить характер микровысказываний, 
содержать объяснение причины, доказательства, впечатления, мнения. 
Такие высокие требования к уровню владения речью на английском языке можно 
реализовать,  обучая  беседе  с  элементами  дискуссии,  когда  становится  проблема,  а 
студенты высказывают свою точку зрения, соглашаются с мнениями других студентов 
или  возражают  им,  делают  выводы.  На  уроках  необходимо  стремимся  к  тому,  чтобы 
организуемые нами беседы носили подлинно коммуникативный характер (собеседники 
сообщают  и  узнают  что-то  новое  и  высказывают  свое  отношения  к  предмету 
разговора), были актуальны (т.е. связаны с жизнью отдельных студентов, с событиями в 
нашей стране и в мире), дискуссионно заострены. 
Важнейший и наиболее трудный на взгляд студентов - это организация обсуждения 
текстов для домашнего чтения. Для этого необходимо создать специальную разработку к 
каждому  тексту.  При  составлении  разработки  учитываются  предтекстовые  и 
послетекстовые  задания  с  разными  опорами  для  их  выполнения.  Каждая  разработка 
состоит из двух частей: 
1.
 
Словарь к тексту, подлежащий заучиванию и активизации в речи. 
2.
 
Серия  вопросов  и  заданий  по  прочитанному  и  в  связи  с  прочитанным  для 
развития устной речи. 
В  словарь  включается  как  новые  слова,  так  и  лексика  для  повторения.  Студенты 
должны выбрать подходящие для данного текста. Причем эти формулировки должны 
быть  составлены  с  таким  расчѐтом,  чтобы  студенты  могли  их  использовать  в 
дальнейшим обсуждении других текстов.  
Позже следует усложнить задачу: так, если в тексте поставлены три проблемы, то 
в разработке нужно указать лишь две, с тем чтобы студенты назвали третью. 
Постепенно студенты приучаются отходить от готовых образцов и самостоятельно 
составлять  творческие  микровысказывания,  касающиеся  проблематики  и  идейного 
содержания текстов. 
По мере того, как студенты овладевают этим умением, обсуждение прочитанного 
становится более живым и естественным. Если студенты готовили один и тот же текст, 
то проводится общая беседа. Это позволяет организовать обсуждение с дополнениями, 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
94 
противопоставлением своего мнения. Этот вид работы предоставляет студентам больше 
возможностей для самостоятельных творческих высказываний. 
Эффективна  групповая  форма  работы  и  при  обучении  диалогической  речи. 
Например,  при  работе  над  темой  «Мой  дом»,  студентам  дается  такая  установка: 
Представьте,  что  один  из  ваших  друзей  получил  новую  квартиру.  Вам  интересно 
побольше узнать о квартире. На карточках даются отдельные фразы, из которых нужно 
составить связанный разговор. 
В  результате  групповой  работы  студенты  составляют  диалог,  который  и 
воспроизводится вслух. Поскольку остальные группы получили такое же задание, то во 
время его проверки они могут проследить, правильно ли выполнено задание, и в случае 
необходимости внести поправки. 
Организация  работы  группами  дает  хороший  эффект,  так  как  общение 
осуществляется  более  непринужденно.  Кроме  того,  преподавателю  в  этих  условиях 
легче проверить правильность языкового оформления высказываний. 
В  сочетании  с  другими  формами  работ  групповая  форма  учебной  деятельности 
очень  эффективна  в  обучении  иностранному  языку:  совершенствуются  умения  и 
навыки,  расширяется  словарный  запас  студентов,  увеличивается  время  общения  на 
уроке.  Кроме  того,  воспитывается  чувство  коллективизма,  ответственности  за 
порученное дело, развивается логическое мышление, способность сориентироваться в 
создавшейся ситуации. Постепенно исчезает боязнь говорить у студентов, которые ранее 
испытывали робость, неуверенность в себе, застенчивость. А главное - групповая работа 
учит самостоятельности. 
ЛИТЕРАТУРА 
1.Methods of  teaching English. G.V. Rogova. 1996. 
2. Успехи и вызовы сегодняшнего дня. С. Мирсеитова,  А. Иргебаева. 2005г. 
 
ТҮЙІНДЕМЕ 
 
Мақалада шетел тілін үйрету барысында студенттердің сӛйлеу қабілетін дамыту 
мақсатында олармен топтық жұмыс жасау қарастырылған. 
 
РЕЗЮМЕ 
 
В статье рассматривается групповая работа со студентами  для развития навыков 
устной речи при обучении иностранному языку. 
 
 

жүктеу/скачать 2,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: