мұндa,
1
h
– жұмыс oрнынaн терезенің жoғaрғы деңгейіне дейінгі
қaшықтық:
2,5
2
0,5
1
h
(м).
(4.13)
Aлынғaн мәліметтерді 4.6-кесте aрқылы сaрaптaп
15
0
aлaмыз.
4.6 кесте– Терезелердің жaрық сипaттaмaсының
0
мәні
α:В
қaтынaсы
В:h
1
кездегі
1
1,5
2
3
4
5
7,5
10
4≤
6,5
7
7,5
8
9
10
11
12,5
3
7,5
8
8,5
9,6
10
11
12,5
14
2
8,5
9
9,5
10,5
11,5
13
15
17
1,5
9,5
10,5
13
15
17
19
21
23
1
1
1
15
16
18
21
23
26,5
2
9
0,5
1
8
23
31
37
45
54
66
-
Терезелердің жaлпы aудaнын (4.9) фoрмулaсы бoйыншa aнықтaймыз:
12
3
,
1
43
,
0
100
3
,
1
2
,
1
15
864
,
0
32
0
S
(м
2
).
Демек, екі терезе қaрaстырылғaндықтaн, бір терезенің қимa aудaны S
1
=3
м
2
. Терезе қимaсының биіктігі 2 м бoлсa, ұзындығы 1,5 м. Бір қaбырғaдa екі
терезе бoлaды. Бөлме ұзындығы A=8 м, aл терезе қимaсының ұзындығы L=1,5
м бoлғaндa терезелер және шеткі қaбырғaлaрғa дейінгі aрa қaшықтықтaр:
L1=(8-1,5)/3= 2,16 м.
4.2.3 Жaсaнды жaрықтaндыруды есептеу
Есптеулер метoдикaлық нұсқaуғa сaй жүргізіледі /23, 24/.
Тoрaптық – aппaрaт зaлының жұмыс кaтегoриясынa aрнaлғaн
нoминaлды жaрықтaну E
min
=150 лк (люкс).
72
ТAЗ бөлмесі келесі сипaттaрғa ие:
ілмелі төбе AOД шaмдaрымен бекітілген (люминесцентті сегіз
шaмды ЛД-40 лaмпaсы);
қaбырғaлaр мен төбеден жaрық aғынының шaғылысу кoэффициенті
сәйкесінше:
қ
=50%,
т
= 70%,
т
=30%.
Жaлпы жaрықтaну жүйесіндегі керекті шaмдaр сaнын aнықтaу қaжет.
ТAЗ бөлмесінде еден деңгейінен жұмыс істеу биіктігі 0,5 м (H
е
= 0,5).
Ілудің есептік биіктігі – жұміс істеу биіктігі еденнен 0,5 м oрнaлaсқaн,
шaмдaр төбеден 0,5 м төмендікте ілінген, яғни:
3
0,5)
(0,5
4
h
(м),
(4.14)
Oндa
шaмдaрдың
aрaсындaғы қoлaйлы
қaшықтық
келесідей
aнықтaлaды:
h
λ
α
,
(4.15)
2,4
2
1,2
α
,
Aлынғaн есептеулерден aвтoзaл бөлмесіне шaмдaрдың 2 қaтaры керек
екенін aнықтaдық, қaбырғaғa дейін қaшықтық 0,8 м-ден, aл қaтaрлaр aрaсы –
2,4 м.
ЛД-40 лaмпaлы AOД шaмдaрының 40 Вт нoминaлды қуaтындa бір
лaмпa түзетін жaрық aғыны F
л
= 2340 лм (люмен).
Ең aлдымен тoрaптық – aппaрaб бөлмесінің көрсеткіштерін фoрмулa
бoйыншa aнықтaйық:
B)
(A
α
B
A
i
,
(4.16)
0,88
4)
(8
3
4
8
i
.
Енді i=0,88, төбенің
т
=0,7 және қaбырғaның шaғылысу
қ
=0,5
кoэффициенттері үшін жaрық aғынының пaйдaлaну кoэффициентін =0,56
деп aлaмыз.
Шaмдaрдың қaжетті сaнын фoрмулa бoйыншa aнықтaймыз:
η)
n
I)/(F
k
S
(E
N
л
min
,
(4.17)
4
0,56)
0
0,88)/(234
1,3
32
(150
N
лaмпa.
73
Қaтaрғa aрaсы 1,8 м бoлaтын етіп 2 лaмпaдaн oрнaлaстырaмыз (1213 мм
лaмпa ұзындығын ескере oтырып).
Шaмдaрдың oрнaлaсу жoбaсы 4.3-суретте көрсетілген.
4.3 сурет – ТAЗ шaмдaрдың oрнaлaсуы.
Қoрытынды: жoғaрыдaғы есептеулерді қoрытa келе тaңдaп aлынғaн ЛД
шaмдaрымыздың сaны төртеу және oлaр 150 лк жaрықтықты
қaнaғaттaндырaды. ЛД шaмдaрын қoлдaнғaн экoнoмикaлық жaғынын өте
тиімді және oлaрдың жұмыс істеу уaқыт ұзaқтығы өте жoғaры 10000сaғaт.
Өндіріс oрындaрын жaрықтaндыру кезінде өте көп қoлдaнылaды сaны aз
бoлсaдa өте көп жaрықтaнуды береді және өртке қaуіпсіз, қызбaйды.
74
5 Бизнес жоспар
5.1 Түйін
Бүгінгі
күні
телекоммуниукация
–
ол
тез
дамитын
жоғарғытехнологиялық және ғылымикемеш әлемдік экономиканың бір саласы
болып табылады. Көбінесе телекоммуникация жүйелерінің түрлі салалардағы
технологиялық дамуы, өндіруі және іске асыру деңгейі жақсы үкіметтің оң
имиджін қалыптастырады.
DWDM спектрлік тығыздалу технологиясының өзектілігі болып ,
оптикалық байланыс желісінде өткізу қабілетін жоғарылату үшін осы
технология қолданылуы болып табылады. Әрбір арнада мәлімет жіберудің
жылдамдығын ғана арттырып қоймай, сонымен қатар арнаның санын да
көбейтеді. DWDM негізіндегі құрылғы заманауи технологиялық есептеулерді
қажет етпейді, сондықтан бұл жүйе жоғарғы экономикалық тиімді болып
саналады.
Нақты бизнес- жоспар Ұржар- Өскемен аумағында талшықты-
оптикалық байланыс желісін жобалауды қарастырады. Бұл бизнес- жоспардың
мақсаты болып DWDM технологиясы көмегімен тиімді ақпарат жіберу
желісін жобалау болып табылады.
5.2 Өтім нарығын бағалау. Қызметтер нарығын меңгеру
Қазақстан нарығында түрлі компаниялар бар және олардың әрқайсысы
жаңа желі жасап шығаруға ұмтылады, алайда барлығының жеке желі жасау
мүмкіндіктері
жоқ.
Сол
себепті
компаниялардың
көбісі
үлкен
кәсіпорындардан арналарды жалға алуды жөн көреді. Бірақ бұл, жоба өзін
міндетті түрде ақтайды дегенді білдірмейді. Сондықтан, сигналдарды тез,
сапалы, таза жіберетін желілерді жасау керек.
5.3 Өнім
Huawei technologies OptiX BWS 1600G Деректерді жіберудің саналған
көлемдерінің сәйкестігі үшін, жобада ең заманауи жабдық, нақтырақ
айтқанда, заманауи телекоммуникациялық жабдықтарды өндіруші жетекші
қытай өндірушісі Huawei technologies фирмасының OptiXBWS 1600G DWDM
жүйесі.
Бұл жүйенің көптеген артықшылықтары бар, соның ішінде:
- модульді дизайны, ол жүйенің икемділігін қамтамасыз етеді, соның
арқасында желі толқын ұзындақтарын пайдалануда 40- 80-нен 120-ға тіпті
160-қа өте алады;
- 10G -ді 5000 км-ге электр регенераторларсыз жіберуге мүмкіндік
беретін, ULH алысқа жіберу технологиясы және 380 км-ге бір секірумен аса
75
алыс қашықтыққа жіберуге мүмкіндік беретін, LHP алыс секірістер
технологиясы;
- түрлі жылдамдықта барлық қызмет түріне кіру мүмкіндігі, қызметтерді
жуықтау режимінің көптігі;
- жүйе интеллектуалды жүйенің ақауларының тексерісін жүргізуге,
автоматты түрде OAM желісінің қызметтерін атқаруға және жөндеу
шығындарын төмендетуге мүмкіндік береді.
5.4 Технология және дәрежелеу
Жоба үлкен қаражаттарды талап етеді, алайда эксплуатациялау мерзімі
өте ұзақ, ал оны жүзеге асыру бойынша жұмыстар қысқа мерзімді.
Жоба техникалық аспекті жағынан, жүзеге асуы бойынша қарапайым,
себебі ВОЛС құрылысының көпжылдық тәжірибесіне, типтік есептер мен
халықаралық стандарттарға сүйене отырып жасалған.
Ары қарайғы техникалық қызмет көрсетілу мен жоба аппаратурасының
жөндеуі жоғары білікті мамандарды қажет етеді. Әр түрлі өндірушілер
өндіретін бір ғана жабдық түрінің өзіндік ерекшеліктері бар. Сол себепті,
нақты Huawei Technologies жүйесімен жұмыс істеп көрген мамандардың
көмегіне жүгіну керек.
5.5 Өндірістік жоспар
DWDM технологиясы бойынша талшықты- оптикалық жіберу
жүйелерінің жаңа жабдығын монтаждау және жөндеу мерзімі: басталуы -
01.05.2015 ж., аяқталуы - 1.10.2015 ж. Байланыс желісін эксплуатацияға
тапсыру, сонымен қатар арналарды жалға ұсыну мерзімі 01.10.2015 ж. бастап
жүзеге асады.
Қазақстан Республикасының аумағында жобаны жүзеге асыру өз
аймағында байланыс желілеріне қызмет көрсету мен құру бойынша жетекші
оператор болып табылатын, «Казақтелеком» АҚ-на артылған.
«Казақтелеком» АҚ-ы DWDM жіберу жүйесі жабдығының
құрылысына, монтаждалуына және жөнделуіне жабдық ұсынатын
компаниямен келісімге отырады. Шартта фирма міндеттеледі: қажетті өлшеу
және жөндеу жабдықтарын жеткізуге, сервисті қызмет көрсетумен
қамтамасыз етуге, сонымен қатар, бекітілген мерзімде құрылысты аяқтап,
табыстауға.
5.6 Маркетинг жоспары
Баға саясаты: Жалға алушымен жасалған келісім шартта бағалар
бекітілмеген және ұсыныс пен сұраныс әсеріне қаралмайды. Индекстеу тек
инфляцияға сәйкес қарастырылған.
Тауарды нарыққа ұсыну іс-шарасы: Бұл шаралар негізінде,
компанияның қалааралық байланыс қызметін жарнамалау бойынша
жүргізумен байланысты:
76
- «Казақтелеком» АҚ жалпы жарнамалық жобасын жасау мен шығару.
- арнайы баспа беттерге жарнама материалдарын орнату.
- ВОСП көрсетілімімен видеофильмді түсіру.
- арналарды немесе арна топтарын жалға беру жөнінде келісімшарт
жасасу.
5.7 Капиталды шығындарды есептеу
Ұржар- Өскемен аймақсінде байланыс желілерін ұйымдастыруға
жұмсалатын капиталды шығындардың мөлшерін анықтау үшін, сметалық
құжаттар толтырылады. Жабдықтың сметалық құны (капиталды шығындар)
жабдық пен құрал бөліктерінің, жабдық монтажының, бағдарламалық
қамсыздандыру, транспорттық және басқа да шығындар құнының есебімен
анықталады. Жабдықты орнату орнына дейін жеткізуге жұмсалатын
транспорттық шығындар жабдықтың салмағына, жеткізу ара- қашықтығына,
және бір тонна салмақты берілген ара-қашықтыққа жеткізу тарифіне
байланысты анықталады. Дипломдық жобада транспорттық шығындар
жабдық пен өлшеу құралдары құнының 20% мөлшерінде.
5.8 Ұйымдастырушылық жоспар
Капиталдық салымдарға жабдық құны, монтаждау жұмыстары және
транспорттық қызметтер кіреді. Осы жобаны жүзеге асыру бойынша
жұмсалатын шығындар 8 кестеде келтірілген. Ғимарат пен салулардың
құрылысына
шығындар
қарастырылмаған,
себебі,
қолданыстағы
телекоммуникация тораптарының дайын салуларды қолдану жоспарлануда.
5.1 кесте- Қажет етілетін инвестициялар.
Жабдық атауы
Өлшеу
бірлігі
Бірлік
саны
Бағасы,теңге
Құны, теңге
Huawei DWDM
OptiX
BWS
1600G
жүйесі
дана
1
256500
256500
КС-ОКБ-4/144-
SM-FF
Оптикалық
кабелі
км
483
308900
149198700
Сызықтың
салулар
дана
6
65000
390000
Бақылау-өлшеу
аппаратурасының
жиынтығы
дана
1
8500
8500
Шығындық
материал және ОП-ғы
монтаждау
жұмысы
үшін құралдар
-
-
309156
309156
Барлығы
150162856
77
Транспорттық шығындар, жабдық құнының 5 %-ын құрайды және
келесі формуламен анықталады:
К
ТР
=0,05∙К
0
, (5.1)
К
ТР
=0,05∙150162856=7508143 тг.
Жабдықтың монтаждалуы, қосу-жөндеу жұмыстарын инженер-
монтаждаушылар жүзеге асырады, олардың шығындары жабдық құнының 5
%-ын құрайды және келесі формуламен есептеледі:
К
М
=0,05∙150162856=7508143 тг.
Жобалау мен жобаны құрастыруға жұмсалатын шығындар жабдық
құнының 2 %-ын құрайды және келесі формуламен анықталады:
К
ЖБ
=0,02∙150162856=3003257 тг.
Жобаны жүзеге асыруға жұмсалатын капиталды шығындардың жалпы
сомасы құрайды:
К
∑
=150162856+7508143+7508143+3003257=168182399 тг.
5.9 Жылдық эксплуатациялық шығындар есебі
Эксплуатациялық шығындар құрамына келесі шығындар кіреді:
Материальды шығындар, соның ішінде:
- материалдарды сатып алуға жұмсалатын шығындар;
- электроқуат шығындары.
Амортизациялық аударымдар. Қызметкерлер еңбегінің төлеміне
эксплуатациялық шығындар, соның ішінде:
- еңбекақы қоры;
- әлеуметтік салық;
және қосымша шығындар.
Э
р
=Э
М
+Э
ЕАҚ
+Э
НР
, (5.2)
мұндағы Э
М
– материалды шығындар.
Э
М
=Э
МАТ
+Э
Э/Э
+А, (5.3)
Мұндағы Э
МАТ
–-материалдарды сатып алуға жұмсалатын шығындар;
Э
Э/Э
– электроқуат шығындары, оның ішінде: өндірістік
қажеттіліктер мен қосымша шығындар; қосымша шығындар
өндірістік қажеттілік шығынының 5 %-на тең.
78
А – амортизациялық аударымдар.
Э
ФОТ
=ФОТ+С
Н
, (5.4)
мұндағы Э
ФОТ
– қызметкерлер еңбекақысына эксплуатациялық
шығындар, оның ішіне кіреді:
ФОТ – еңбекақы қоры;
С
Н
– әлеуметтік салыққа аударымдар.
Э
НР
= 0,7∙Э
ФОТ
, (5.5)
мұндағы Э
НР
– қосымша (шаруашылық–басқару) шығындары, байланыс
саласында, қызметкерлер еңбекақысына эксплуатациялық
шығындардың 70 %-ын құрайды.
Материалды сатып алуға жұмсалған шығындар капиталды салымдардың
0,5 % -ын құрайды:
Э
МАТ
=0,005∙ К , (5.6)
Э
МАТ
=0,005∙168182399=840912 тг.
Өндірістік
қажеттіліктер
үшін
электрқуатының
шығындарына
өндірістік жабдыққа арналған электрқуатының шығындары мен қосымша
қажеттіліктер кіреді. Жабдықты тәулік бойы жұмыс режимінде ұстау қажет
болған жағдайда, суммарлы қуат келесі формуламен анықталады:
Э
Э/Э
= З
ЭТ.ЭН.ОБОР
+З
ДОП.НУЖ
, (5.7)
мұндағы З
ЭТ.ЭН.ОБОР
– өндірістік жабдық шығыны;
З
ДОП.НУЖ
– қосымша қажеттіліктер шығыны (өндірістік
жабдық шығынының 5 %-ы).
Өндірістік жабдыққа жұмсалатын электр қуатының шығыны келесі
формуламен есептеледі:
З
ЭТ.ЭН.ОБОР
=W∙T∙S, (5.8)
мұндағы W – жұмсалатын қуат, 2000 Вт;
Т – жұмыс уақыты, Т=8760 ч/год;
S – тариф, 1 кВтс=19 тг.
З
ЭТ.ЭН.ОБОР
=2∙8760∙19=332880 тг.
79
Қосымша қажеттіліктер шығыны келесі формуламен анықталады:
З
ДОП.НУЖ
=0,05∙З
ЭТ.ЭН.ОБОР
(5.9)
Қосымша қажеттіліктер шығынын анықтаймыз:
З
ДОП.НУЖ
=0.05∙332880=16644 тг.
Электроқуат шығындарын келесі формуламен анықтаймыз:
Э
Э/Э
=332880+16644=349524 тг.
Амортизациялық пударымдар сомасы бірегей нормалармен есептеледі,
олар негізгі қор құнының пайыздарымен бекітіледі.
Жабдық амортизациясының нормасы 25 %. Амортизацялық аударымдар
келесі формуламен анықталады
А=Н
А
∙∑К , (5.10)
мұндағы, Н
А
– амортизациялық аударымдар нормасы 25 %;
∑К – негізгі өндіргіш қорлардың балансы.
А=0.25∙168182399=42045600 тг.
Жалпы материалдық эксплуатациялық шығындар келесіге тең:
Э
М
=840912+349524+42045600=43236036 тг.
.
Жалақыны есептеу үшін 5.2 кестеде қызмет көрсетуші персоналдың
орта айлық еңбекақы мөлшерін келтіреміз.
5.2 кесте- Қызметкерлер штаты.
Персонал тізімі
Саны
1 қызметкердің
айлық
еңбекақысы,
теңге
1
адамның
жарты дылдық
еңбекақысы,
теңге
Бір
жылғы
барлық
фот,
теңге
Жоба
жетекшісі
1
250000
3000000
3000000
Жетекші
инженер
1
120000
1440000
1440000
Инженер
8
90000
1080000
8640000
Оператор
2
70000
840000
1680000
Техник
16
100000
1200000
19200000
Барлығы
33960000
80
Еңбекақы қоры келесі формуламен анықталады:
ФОТ= З
ОСН
+З
ДОП
, (5.11)
мұндағы З
ОСН
– негізгі жалақы;
З
ДОП
– қосымша жалақы.
5.2 кестеде келтірілген, қызметкерлердің еңбекақысына сәйкес, бір
жылғы негізгі еңбекақы келесіні құрайды
З
ОСН
=33960000 тг.
Қосымша еңбекақы (мейрам күндері жасалған жұмыстар, сыйақылар)
негізгі жалақының 20 %-ын құрайды және келесі формуламен анықталады:
З
ОСН
=33960000∙0,2=6792000 тг.
Онда ФОТ құрайды:
ФОТ= 33960000+6792000=40752000 тг.
Еңбекақы қорын есептеген кезде, зейнетақы қорына аударылғаннан
кейін, жалпы еңбекақы қорының 11 % -ын әлеуметтік салыққа ескеру қажет
С
Н
=0.11∙ (ФОТ-0,1∙ФОТ). (5.12)
Онда, ФОТ- тың 10 % -ын құрайтын зейнетақы қорын алып тастағанда,
әлеуметтік салық құрайды:
С
Н
=0,11∙ (40752000-0,1∙40752000)=4034448.
Еңбекақы қорына аударылатын жалпы шығындар келесіге тең:
Э
ФОТ
=40752000+4034448=44786448 тг.
Қосымша шығындар қызметкерлердің еңбегінің эксплуатациялық
шығындарының 70 % құрайды.
Э
НР
=0.7∙44786448=31350513 тг.
Эксплуатациялық шығындардың қорытынды сомасы, тең:
Э
Р
=43236036+ 44786448+31350513=119372997 тг.
Эксплуатациялық шығындар есебінің нәтижесі 5.3 кестеде берілген.
81
5.3 кесте- Жылдық эксплуатациялық шығындар
Көрсеткіш
Сома ,теңге
1.
Материалдарды сатып алуға
жұмсалған шығындар
43236036
2.
Электр қуатының шығындары
332880
3.
Амортизациялық аударымдар
42045600
4.
Қызметкерлер
еңбегінің
экспл.шығындары, соның ішінде:
119372997
5.
Еңбекақы қоры
44786448
6.
Әлеуметтік салық
4034448
7.
Қосымша шығындар, тг
31350513
5.1 сурет –Жылдық эксплуатациялық шығындардың пайыздық қатынас
сұлбасы
Достарыңызбен бөлісу: |