Педагогикалық қарым-қатынас

Қарым қатынас барысында педагогтың оқушыны тыңдай білуі де маңызды роль атқарады. Тыңдау әдістері екіге бөлінеді: рефлексивті және рефлексивті емес. Рефлексивті емес тыңдау әріптестің сөзіне аз араласуды, оны зейін қойып тыңдауды қажет етеді.

• Қарым қатынас барысында педагогтың оқушыны тыңдай білуі де маңызды роль атқарады. Тыңдау әдістері екіге бөлінеді: рефлексивті және рефлексивті емес. Рефлексивті емес тыңдау әріптестің сөзіне аз араласуды, оны зейін қойып тыңдауды қажет етеді.
• Рефлексивті тыңдау бірнеше тәсілдерден құралады: анықтау, сезімді білдіру, резюмелеу (түйіндеу), қайта өзгертіп айту.
• Мұғалімнің қарым-қатынасының кәсібилігі қарым-қатынас кезінде кездесетін қиындықтарды жеңіп, оқушыларға сенімділік ұялатып, тең қарым-қатынас орната алуымен сипатталады. Мұғалім үшін қарым-қатынастың тиімділігі – тәртіпті сақтап тұру емес, олардың ойлауын ынталандыру, ізденімпаздығын арттыру болып табыалды. 

Педагогикалық қарым-қатынасты құрайтын іскерліктер:

• Педагогикалық қарым-қатынасты құрайтын іскерліктер:
• — Ақпаратты беру іскерлігі;
• — Оқушы жағдайын түсіну;
• — Балалармен өзара қарым-қатынас орнату;
• — Қарым-қатынастағы серіктесіне әсер ете алу іскерлігі;
• — Өзінің психологиялық жағдайын басқара алу және т.б.

Қарым-қатынастың кезеңдері:

• Қарым-қатынастың кезеңдері:
• Болашақта болатын қарым-қатынасты модельдеу (болжау кезеңі);
•  Қарым-қатынасты ұйымдастыру (қарым-қатынастың бастапқы кезеңі) – “коммуникативті шабуыл”
• Педагогикалық процесте қарым-қатынасты басқару;
• Өткен қарым-қатынасты талдау және келесі педагогикалық міндеттерді шешу үшін оны модельдеу.

Қарым-қатынас басты кезеңдері:

• Қарым-қатынас басты кезеңдері:
• Болашақта болатын қарым-қатынасты модельдеу (болжау кезеңі);
•  Қарым-қатынасты ұйымдастыру (қарым-қатынастың бастапқы кезеңі) – “коммуникативті шабуыл”
• Педагогикалық процесте қарым-қатынасты басқару;
• Өткен қарым-қатынасты талдау және келесі педагогикалық міндеттерді шешу үшін оны модельдеу.
• — сыныптағы әлеуемттік-психологиялық бірлікті жедел қолға алу, «біз» деген ортақ сезімді қалыптастыру;
• — сыныппен тұтастай байланыс жасауды ұйымдастыру;
• — өзара әрекеттің сөздік және жазбаша құралдарын жүзеге асыру, мимиканы, көзқарас байланысын барынша енгізу;
• Педагогикалық қарым-қатынасты басқару кезеңінде:
• — коммуникативті міндеттер шешіледі;
• — оқушылардың зейіндерін шоғырландырады;
• — қарым-қатынас жасап отырған оқушылардың мінездеріндегі жеке типологиялық ерекшеліктерді ескеру;
•  Педагогикалық тәжірибені талдай отыра тәрбие және оқыту міндеттерін шешуде туындайтын қиындықтар қарым-қатынасты дұрыс орната алмаудан туындайтынын көрсетеді.
• Өткен қарым-қатынасты талдау және келесі педагогикалық міндеттерді шешу үшін оны модельдеу
• — қарым-қатынастың басым және осал жақтарын айқындау, кеткен кемшіліктердің себептерін анықтау;
• — өз іс-әрекетін талдау, оқушылардың әрекетіне қаншалықты қанағаттанғандығына талдау жасау;
• — болашақтағы қарым-қатынасты модельдеу және т.б.