Педагогикалық психология пәні, мақсаты, міндеттері


Жеке дара адам  – адамның қайталанбас ерекшеліктерімен ерекшеленетін жеке дара адам.  



Pdf көрінісі
бет84/127
Дата22.12.2023
өлшемі1,89 Mb.
#142926
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   127
 
Жеке дара адам 
– адамның қайталанбас ерекшеліктерімен ерекшеленетін жеке дара адам. 

 
Жеке адам 
немесе
тұлға 
(личность) - өзін-өзі тануға және өзін-өзі дамы-туға қабілетті қарым-
қатынас пен саналы іс-әрекет субъектісі, 
оның басты белгісі
– 
әлеуметтік мәнінің
болуы, 
әлеуметтік функцияларды
(болмысқа, адамдарға, өзіне, еңбекке, жалпы қоғамға қатысты) 
атқаруы, 
саналылығы, жауапкершілілігі, бостандығы, қадірқасиеті және даралығы
.

 
Жеке адамның дамуы немесе қалыптасуы 
белгілі бір мамандықты меңгерген, жан-жақты 
білімі бар, әлеуметтік-экономикалық дамуға өз үлесін қоса алатын, қазіргі ғылыми-
техникалық прогрестің дамуына сәйкес келетін, ЭЕМ-мен жұмыс жасай алатын, өзі 
әрекет үстінде және басқаларды да әрекетке жұмылдыра алатын адам.
2. 
Жеке тұлғаны зерттеудегі психологиядағы негізгі бағыттар: 

 
Социогенетикалық концепция 
Адам өмірге биологиялық тіршілік иесі ретінде келеді, бірақ өзінің өмірлік іс-әрекеті 
процесінде ортаның әсерінен әлеуметтенеді 

 
Әлеуметтендіру теориясы 
Адам биологиялық тіршілік иесі ретінде өмірге келіп өмірдің әлеуметтік жағдайлары 
әсерінен жеке тұлға болып қалыптасады.

 
Үйрету теориясы
Жеке тұлғаның өмірі, оның қатынасы– бекітілген үйретудің, білім қорын және дағдыны 
меңгерудің нәтижесі (Э.Торндайк, Б.Скиннер және т.б.) 
 

 
Рөлдерді орындау теориясы 
Қоғам әрбір адамға статусы бойынша анықталған тұрақты мінез-құлық тәсілдері 
жиынтығын (рөлдер) ұсынады. Осы рөлдер жеке тұлғаның мінез-құлық сипатына, оның 
басқа адамдармен қарым-қатынасында өз таңбасын қалдырады. 


 
Биогенетикалық концепция 
Адам дамуының негізі – организм жетілуіндегі биологиялық процестер; даму және мінез-
құлық туа біткен қажеттіліктермен, құштарлық және инстинктермен, адам икемделуге 


74 
мәжбүр сыртқы талаптармен анықталады; тәрбие тек табиғи даму процесін 
жылдамдатушы немесе баяулатушы (тежеуші) ғана.

 
Психогенетикалық (биосоциогенетикалық) концепция
Биологияның да, ортаның да маңызы, мәні жоққа шығарылмайды, бірақ бірінші орынға 
психикалық процестердің дамуы қойылады. 

 
Психодинамикалық теория
Жеке тұлғаның мінез-құлқы эмоцияның, құштарлықтың және психиканың басқа да 
рационалдан тыс компоненттерімен байла-ныстырылуы (Э.Эриксон және т.б.) 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   127




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет