Пән бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы
-тақырып. Ғұмар Қарашев (1876-1921)
жүктеу/скачать 360 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 12-тақырып. Міржақып Дулатов (1885-1935). Жүсіпбек Аймауытов (1889-1931). Міржақып Дулатовтың
| 11-тақырып. Ғұмар Қарашев (1876-1921).
Ұлт-азатшыл бағыттағы көрнекті қоғам қайраткері екендігі. Шығармашылық өмірбаяны. Оқытушылық қызметі. Әдебиет тарихынан алатын орны. Поэзиясында реалистік шындықты жырлау басымдылығы. Тақырыптық тұрғыдан алғанда патшалық Россияның отарлау саясатына қарсылық басымдау жататыны. өлеңдерінде тек жалаң күресті емес, өнер-білім арқылы жүзеге асатын саяси күресті алға қоятыны. Дәстүрлі поэзиядағы Дулат, Шортанбай сықылды ел надандығын, өзге елден жұқтырған кесапатты қасиеттерді, мінез-құлықтарды сынай отыра, ақынның өзіндік ой айтуы басым екендігі. Өлеңдері. Поэзиялық шығармаларының реалистік сипаты. Өлеңдеріндегі сыншылдық сарын. Әділетсіздікті әшкерелеуі, елді мәдениет жолына жетелеуі. «Қазақтың байлары мен нашар кедейлері», «Болғанда сыртың бүтін, ішің түтін» шығармалары. Дайын сюжеттер негізінде шығармалар жазуы («Дүние ісі ақіретке кетпес»). Аударма жанрын дамытуға қосқан үлесі. Орыс классиктері А.Пушкиннің «Евгений Онегин» поэмасын, М.Лермонтовтың «Үш бәйтерек», М.Жуковскийдің «Туған жер» шығармаларын, сондай-ақ И.Крыловтың мысалдарын, Хемницер, Плещеев шығармаларын аударудағы қолтаңбасы. Ғ.Қарашев поэзиясының өмір-танымға мейлінше тереңдігі. Оның дүние, қоғам және адам, тарих және тарихтағы жеке адам орны туралы толғамдарының терең мәнділігі. Ғұмар Қарашев шығармашылығының ХХ ғасыр басындағы әдебиеттен алар орны. 12-тақырып. Міржақып Дулатов (1885-1935). Жүсіпбек Аймауытов (1889-1931). Міржақып Дулатовтың ХХ ғасыр бас кезіндегі ірі азаматтық тұлға екендігі. Білімдарлығы. Шығыс пен Батыс әдебиеттерін жетік меңгергендігі. Ел ісіне, саяси қызметтерге араласуы. Әр тұста жазғандарының патша тыңшыларының назарына ілінуі. «Жұмбақ», «Біздің мақсатымыз» шығармалары. Баспасөз өміріне араласуы. «Серке» газетінің ұйымдастырылуына көмегі. «Қазақ» газеті және Міржақып Дулатұлы. Ақындығы. «Оян, қазақ» жинағында отарлық езгіге, қараңғы марғаулыққа қарсы күреске шақыру, халықты ояту идеясын ашықкөтеруі. Кітаптың таралу, танылу тағдыры.Міржақып өлеңдеріндегі отарлық саясатқа қарсы ойдың, ағартушылықидеяның молдығы. «Азамат» жинағы арқылы Міржақыптың шын мәніндегіақындық қуатының танылуы. Прозасы. «Бақытсыз Жамал» романы. Қазақ әдебиетіндегі таза проза үлгісіндегі роман жанрының туып, қалыптасуынан алатын аса маңызды орны. Роман тақырыбының өз заманының көкейкесті мәселесіне арналуы. Кейіпкерлері. Көркемдік ерекшелігі. Міржақып қаламына тән реализм. Көркем бояу мен кестелі орамдардың, бейнелі тіркестердің қолданылу ерекшеліктері. Тіл шұрайының деңгейі. Ұлттық көркем прозаның қалыптасып, дамуына үлес болып қосылғаны. Драматургия жанрындағы шығармалары. «Балқия» пьесасы. Көсемсөз, аударма салаларында атқарған қызметі. Көсемсөздік мақалаларының молдығы. Ондағы замананың көкейкесті мәселелері көтеріліп, әдебиет пен мәдениетке, тарихқа қатысты құнды материалдар бар екені. М.Дулатовтың қазақтың ұлы тұлғалары жайлы мәліметі мол бірнеше мақалалар жазуы («Хазірет сұлтан», «Хан Абылай», «Абай», «Шоқан Шыңғысұлы Уәлихан», «Ахмет Байтұрсынұлы», т.б.). Әдеби-сын мақалаларының әдебиет сыны тарихындағы орны. Қазақ тілі туралы ой-пікірлері. Жалпы Міржақып Дулатов шығармашылығының қазақ әдебиеті тарихындағы орны. жүктеу/скачать 360 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|