Пән бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы
-тақырып. Мұхамеджан Сералин (1872-1920)
жүктеу/скачать 360 Kb.
|
| 7-тақырып. Мұхамеджан Сералин (1872-1920).
Мұхамеджан Сералиннің қазақ халқының ХХ ғ.б. үлкен қоғам қайраткері, белгілі санаткері, көрнекті ақыны, танымал көсемсөзшісі екені. «Топ жарған», «Гүлкәшима» поэмаларының қазақ жазба әдебиетіне үлес болып қосылуы. М.Сералин өлеңдерінің қазақ өмірінің, әлеуметтік тұрмысының шындығын танытатыны («Бай, патша һәм кедей», «Бай, қасқыр, аңшы», т.б.). «Топ жарған» поэмасында Кенесары бастаған ұлт-азаттық көтерілістің нақты шындығының көрініс табуы. Поэманың басты кейіпкері адай жігітінің бостандықты көксеген ой-арманының Кенесары көтерілісімен желілес берілуі. Поэмада Кенесары-Наурызбай көтерілісін қалың бұқараның жақтауы жек кейіпкерлер сөздері арқылы беріліп, шындықты көрінуі. «Топ жарған» поэмасында Кенесары көтерілісінің қазақ бұқарасының мүддесін қорғаған көтеріліс екендігі қилы тағдырлар тоғысы арқылы көрініс табуы. Поэманың композициялық құрылымының ерекшелігі. «Гүлкәшима» атты шығармасы (1903) қазақ өмірінен алынып жазылған романтикалық поэма екені. Поэманың негізгі идеясы бас бостандығын аңсаған жастар мен әйел теңдігін жырлау болып табылатыны. «Гүлкәшима» поэмасының махаббаты жырлауда жазба кәсіптік әдебиет дәстүріне сай жазылғандығы. өмір шындығын нақты көрсететін шынайы көркем туынды екені. Ескілікті әдет-ғұрыптарға және қазақ қоғамының кертартпа күйіне бас кейіпкер Баймағанбеттің өлімі арқылы наразылық білдіруі. Поэма сюжетінің авторлық шешіммен жаңа жүйеде құрылуы. Оқиғаның өрбуі көбіне хат арқылы беріліп, авторлық көзқарас арқылы түйінделіп отыруы. Поэманың публицистикалық сипаты. Поэмадағы қазақ тұрмыс-салтының кең көрініс табуы. Поэманың ХХғ.б. қазақ поэзиясының табысы саналуының басты себептері. М.Сералиннің «Рүстем-Суһраб» поэмасын орыс тілінен аударуы. Аударма жасаудағы өзіндік тәсілдері. Поэманың құрылымдық ерекшеліктері. Поэманың көркемдік тұрғыдан алғандағы кейбір кемшіліктері. Шығыстың классикалық шығармасы «Шаһнаманың» тұңғыш аударылуының тарихи маңызы. Қазақтың алғашқы журналисі. «Айқап» журналын шығарудағы еңбегі. Журнал арқылы өзінің мақсат-мұраттарын насихаттап жүзеге асыруы. «Айқап» арқылы ұлт мәдениетіне қосқан үлесі. Тақырыбының әр алуандығы. Ел тағдыры, жерді игеру, отырықшылану, білім алу, қала салу идеяларын насихаттау ерекшеліктері. («Қазақ халқының мұқтаждығы», «Біздің бұрынғы һәм бүгінгі халіміз», «Жер әңгімесі» т.б). Мұхаметжанның қоғам өміріне араласуы, қайраткер дәрежесіне көтерілуі. жүктеу/скачать 360 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|