Әліпби мен графика ұғымдарының айырмашылығы
9
Л.В.Зиндер: “Бұл жерде
әңгiме әрiп (графема), дыбыс (фонема) арасындағы қатынас
жайлы болып отыр, тек әр тұғырдан қараудан келiп шығады. Егер,
мысалы, әрiптi алып, ол қандай фонеманы белгiлейдi десек, алфавитті, ал егер фонема немесе басқа да дыбыстық бiрлiктердi, мысалға буындарды алып, олар қандай графемалардың,
болмаса олардың тiркесi арқылы берiлдi десек, бұл – графика” деп
анықтады.
Л.В.Щерба мәселенi екiге бөлiп қарастыруды
жөн көрдi (орыс графикасы немесе орыс әлiпбиiнiң теориясы және
орыс орфографиясы).
С.М.Кузьмина жазуды графика мен орфографияға бөлудің
қажеті жоқ деді. Себебі жазу процесінің өзі бір-ақ этаптан
тұрады. Жазғанда біз алдымен графикалық, соңынан
орфографиялық жазумен жазып, екі рет жұмыс істемейміз және
графикалық жа-зуды жүзеге асыратын жалған әріптер
жазарманның санасында болмайды деді.
Әріп – фонеманы таңбалаушы, графеманың тұрпат межесі болып табылады.
Әріп саны және фонема саны
10
Пайдаланылған әдебиеттер:
6
- Нұргелді Уәли. Графика. Орфография. Орфоэпия
- Күдеринова Құралай Бимолдақызы. Қазақ жазуының тарихы мен теориясы
- https://emle.kz/uploads/files/8e10fd01cc60087f7a7a338573861826.pdf
- https://tbi.kz/wp-content/uploads/2018/10/%D0%9D.-%D0%A3%D3%99%D0%BB%D0%B8%D0%B5%D0%B2-%D0%9C%D0%9E%D0%9D%D0%9E%D0%93%D0%A0%D0%90%D0%A4%D0%98%D0%AF.pdf
Достарыңызбен бөлісу: |