Пән туралы мәлімет: Атауы: «Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері» Кредит саны: «Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері»


Тақырып: Қазақ әдебиетіндегі махамбеттанудың өзекті мәселесі Негізгі сұрақтар



бет29/39
Дата15.12.2023
өлшемі1,17 Mb.
#138768
түріСабақ
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   39
Байланысты:
Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері, Ж.Ж.Шайекенов

Тақырып: Қазақ әдебиетіндегі махамбеттанудың өзекті мәселесі
Негізгі сұрақтар: 1. Махамбеттану ғылымындағы соңғы жаңалықтар. 2. Махамбеттанудың негізін ақалған Х.Досмқамедов, Қ:жұмалиевтен бастап, бүгігінгі күнге дейін ғылыми ізденіс арналарының желісі. 3. Ақын тағдыры тарихи шындық .
Мақсаты: Әдеби өлкетануға қатысты теориялық мағлұматты кеңейті.
Ғылым ақи-тақиы аяқталған көзқарастар мен шешіліп біткен шындықтың қоймасы емес. Күллі жаратылыстың дами беру қасиеті ғылымға да, оның ішінде әдеби зерттеу ғылымына да тән. Соған байланысты әдеби зерттеуде көркем шығарманы талдаудың жаңа тәсілдері пайда бола бастады. Осы тұрғыдан алғанда ХІХ ғасырдың орта тұсында өмір сүрген күрескер ақын Махамбет Өтемісұлы шығармашылығына қатысты махамбеттану ғылымының да әр кезеңде өзіндік өзекті проблемалары туындап, қарастырылып отыруы заңды құбылыс. Әдеби зертеу ғылымында махамбеттанудың ірге тасын қалаған Х.Досмұхамедов пен М.Әуезов болса, ақынның тілі мен стилін арнайы зерттеген Қ.Жұмалиевтің, Р.Сыздықованың, З.Қабдоловтың, Ғ.Әнестің, идеялық-көркемдік тұрғысынан сараптаған Р.Нұрғалидың, С.Қасқабасовтың, А.Шәріповтің ғылыми-теориялық еңбектерінде Махамбет поэзиясы жан-жақты тереңдете зерделенді. Ә.Кекілбайұлының, Ә.Сарайдың ғылыми еңбектерінде ақынның өмірі мен күрескерлік жолыоның поэзиясы ұштастырыла сараланды. Дегенмен де, зерттеушілердің көпшілігінің кеңес заманындағы саяси ұғымдарға, объективті жағдайларға байланысты Махамбет шығармасын бүкпесіз зерттеуге мүмкіншіліктері болмады. Сол себепті де ақын поэзиясының кейбір қырлары мүлдем қозғаусыз қалды. Енді осы зерттеулердің «ақтаңдақтарын» ескере, жетістіктерін басшылыққа ала отырып, оны көркемдік жүйе жағынан жаңаша көзқараспен кешенді түрде ашып көрсету бүгінгі махамбеттанудың өзекті мәселелерінің бірі. Тәуелсіздік алған жылдан бері ақынныңжинақтары, аудармалыры шығып, ақын жан-жақты қыры ашылып, ЮНЕСКО көлемінде екі жүз жылдығы тойланды. Бірақ махамбеттану ғылымыны бұл істермен тұйықталып қалмақ емес.

15




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   39




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет