Пәні бойынша ОҚу- әдістемелік кешені
Өткен тақырыпты қайталау/ Опрос и проверка пройденного материала
жүктеу/скачать 0,99 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. Жаңа тақырып
| 2.Өткен тақырыпты қайталау/ Опрос и проверка пройденного материала:
1. Қанайналым жүйесі дегеніміз не? Қандай мүшелер жатады? 2. Қантамырлары неше топқа бөлінеді? 3. Жүрек неше қуысты, қабырғасы неше қабаттан тұрады? 4. Артерия қабырғаларының ырғақты тербелісі қалай аталады? Қалай білуге болады ашқан ағылшын ғалымы? 5. Қанның қанайналым шеңберімен ағатынын 6. Мынау қандай аурудың белгілері: бас ауырады, жүрегі айниды, құлағынан шу кетпейді, тамаққа тәбеті тартпайды, жүректің жиырылуы бірде жиілеп, бірде бәсеңдейді. Биологиялық диктант Ешбір техникамен алмастыруға болмайтын моторлы қызмет атқаратын мүше? Көптеген ұлпалардың жиынтығынан не құралады? Мысалы бұлшықет және дәнекер ұлпасынан тұратын қанайналым ......... Жүрек кемістігі (порок) жүрек қақпақшаларының зақымдануынан болатын жұрек- қантамырларның ….? Дәнекер ұлпасының сұйық түріне немесе ағзаның ішкі ортасына не жатады? Жүректің сол жақ қарыншасынан басталып → дене жасушаларына → жүректің оң жақ жүрекшесімен аяқталып, қанды бүкіл денеге таратып, қайтадан жүрекке әкелетін қанайналым шеңбері Жүректің оң жақ қарыншасынан басталып → өкпеге → жүректің сол жақ жүрекшесімен аяқталатын қанайналым шеңбері Лейкоциттердің тез көбейіп, қан ағынын толтырып жіберуден пайда болатын, тек қана рентген сәулесі, радиоактивті элементтердің көмегімен емдейтін жүрек-қантамырларының ауруы Қай қантамыр оттекпен қаныққан? Себебі біз не арқылы тыныс аламыз? 10. Мүшелер мен ұлпалардан көмірқышқыл газына, зат алмасу өнімдеріне, гормондарға және т. б. қаныққан қанды жүрекке тасымалдайтынқантамыр? 11. Қандай да болмасын аурудың алдын алу үшін әр адам нені сақтап, ұстану қажет? 3. Жаңа тақырып: Тыныс алудың маңызы Тыныс алу мүшелерінің құрылысы Тыныс алу мүшелерінің қызметі Тынысалу депорганизм мен сыртқы орта арасындағы оттек түсіп, көмірқышқыл газының шығарылуымен Тыныс алу 1.Мүшелер мен қоршаған орта арасындағы газ алмасу 2. Адам оттексіз 3минутта өмір сүре алмайды 3. Газ алмасу-оттегі ішке ену, көмірқышқыл газы сыртқа шығу 4. Оттегінің маңызы Орг. заттарды ыдырату. Энергия бөліну Тыныс алу жолы: Мұрын қуысы аңқа көмекей кеңірдек бронхылар өкпе көпіршіктері Мұрында ауа зарарсыздандырылады,жылытылады,ылғалданылады сүйек-шеміршек арқылы екі бөлікке бөлінген. сыйымд.100см 2 Сілемейлі қабықпен қапталған. Эпителий кірпікшелері бар.Мұрын қуысындағы жасушалар бетіндеі нәзіk өсінділер кірпікшелер Көмей: Мойын омыртқаның IV), әкеткіш (VІ),-V), әкеткіш (VІ),I деңгейде орналасқан. Ерлерде ұзындығы -44мм, әйелдерде -35 мм. Кеңірдек. Ұзындығы-9-13см шеміршекті жартылай сақиналардан тұрады .Диаметрі 15-18см ауатамырға(грекше “broncу, 7-8%hioli”-кішірею) бөлінеді, өкпе көпіршіктерімен( “alve»- кесемін деген сөзінен шыққан. Себебі осып кесу olus”-ұяшық, көпіршік, қуыс (альвеолалармен)) аяқталады . Диаметрі 0,2-0,3мм Өкпе-кеуде қуысында орналасқан,плеврамен қапталған,жүлге арқылы 2-ге (оң,сол)бөлінген Қан тамырларына бай,сондықтан қызыл түсті мүше .Өкпенің тіршілік сыйымдылығы 3500- 6500мл, Әр жұтқанда 500мл Оң және сол өкпеге бағытталған,ұшына қарай жіңішкереді оны бронхила деп атаймыз. Өкпе көпіршіктері Ауаға толы,700 млн болады.Капилярлармен шырмалған газ алмасу жүреді. Темекінің кері әсері: Өкпенің қабынуы оттегінің аз келуі тыныс алудың нашарлатады. Темекі шеккенің, денсаулықтың түбіне жеткенің Құрамында никотин және 4 мыңға жуық улы зат бар. Темекінің елі Америка болып табылады Колумб және достары 1511 жылы Pe»- кесемін деген сөзінен шыққан. Себебі осып кесу trus (Tabacу, 7-8%cу, 7-8%ocу, 7-8%) атымен Испанияға және Португалияға әкелді. Темекі жапырағында танин, желім,шайыр,крахмал және алколоидтер бар өсімдік. Өкпе аурулары туралы мәліметтер: Оқушылардың дайындағаны Салауатты өкпе 1.Темекі мен басқада зиянды затты қолданбау 2. Гулеме желден сақ болу 3. Киімді, төсекті үйдің ішіне қақпау 4. Таза ауада көп жүру 5.Үйде есік, терезени ашып, үйдің ауасын жаңарту 6.Жұқпалы аурулардан сақтану жүктеу/скачать 0,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|