Пәннің мақсаты мен міндеттері
жүктеу/скачать 5,27 Mb.
|
psiholingvistika. k-20-1
| Ассоциативті эксперименттің жауаптарының интерпретациясы. Ассоциативті эксперименттердің нәтижелерін интерпретациялаудың көптеген мүмкіндіктері бар. Ғылыми айтыстардың егжей-тегжейіне жетпей, олардың кейбірін қарастырып шығаыйқ.
Ассоциативті эксперименттің жауаптарының анализі барысында, ең алдымен, синтагмалық (7) және парадигмалық (8) ассоциациялар жіктеледі: аспан – көк, машина – айдау, шылым шегу – жаман стол – стул, әке – шеше Синтагмалық асоциациялар деп сөз-стимулдың грамматикалық класынан реакцияларының грамматикалық класы ерекшеленетін ассоциацияларды айтамыз. Парадигмалық ассоциацияларда сөз-реакциялар сөз-стимулдың грамматикалық класымен бірдей болып келеді. Бұлар «минимальды контраст» принципіне бағынады, яғни сөз- стимулдар сөз-реакциялардардан семантикалық компоненттерінің құрылымы жағынан неғұрлым азырақ ерекшеленетін болса, сөз-реакциялардың ассоциативті процестегі актуализациясы мүмкіндігі соғұрлым жоғары болады. Бұл принцип неліктен ассоциация характері бойынша сөз-стимулдардың семантикалық құрамын қалпына келтіруге мүмкін екенін түсіндіреді: сөздерге берілген көптеген ассоциацияларда сөз-стимулдардың мағынасына ұқсас белгілердің қатары бар (9). Тіл иесіне реакциялар бойынша стимулды табу оңай болуы мүмкін (9 бұл каникулдар) жазғы 11; жаз 10; демалыс 6; қысқа, жуырда, алақай 4; іссіздік (безделье), ауылда (в Простоквашино), басталды, мектеп Парадигмалық ассоциациялар тілдік қатынасты, ал синтагмалық – сөйлеуді бейнелейді деп есептеледі. Сонымен қатар, түрлік қатынас (10), стимулмен фонетикалық жағынан ұқсастыққа ие реакциялар (11), клишалық (12), және жеке (13) түрлері де жіктеледі: жануар – мысық, үстел – жиһаз, дом – том, мышка – книжка шебер – он саусағынан өнер тамған, гость- каменнный ер – мен міндеттімін (я должен) жүктеу/скачать 5,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|