Пәннің оқу әдістемелік кешені «Автоматтандырудың техникалық құралдары» Истаева Н. Р
жүктеу/скачать 1,05 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дəріс 5. Электроқозғалтқыштық атқару механизмдері
| Ұсынылатын әдебиеттер: /НӘ5, НӘ2,НӘ6/
Бақылау сұрақтары: Қандай құрылғының көмегімен газдар ағынын реттеуге болады? Энергетикалық ағындарды қандай құрылғының көмегімен реттеуге болады? Орындаушы механизм қандай элементтерден тұрады? Орындаушы механизмді қалай айыруға болады? Орындаушы механизмге қандай талаптар қойылады? Дəріс 5. Электроқозғалтқыштық атқару механизмдеріЭлектроқозғалтқыштық атқару механизмдерінің түрлері. Электроқозғалтқыштық атқару механизмдері (ЭАМ) өнеркəсіп жəне ауылшаруашылық жүйе автоматикасында ең көп тарауда. ЭАМ-нің кіші қуаттылығында 1000-қа дейін екі фазалық асинхронды қозғалқыштар немесе тұрақты тоқ қозғалтқыштарында əдетте қолданылады ал қуаттылығы көпретінде үш фазалық қысқа тұйықталған немесе фазалық ротрлар қолданылады азаюына немесе реттеу сапасын жақсарту үшін тегеуіш қолданылады.Конструктивті ЭАМ əдетте шығыс валынын айналу қозғалысымен орындайды да шығыс штогының алға басумен сирек орындайды. Реттеу органдары туріне қарай бірайналмалы, көп айналмалы, қадамдық жəне тұрақты айналмалы ЭАМ ажыратылады бірайналмалы шығыс валының бұрыш бұрылуы 360 –қа дейін əдетте жапқыш крендар шеберлер т.б сияқты реттеу органдарында келтіру арқылы қолданады. Көп айналмалы – ілмектік вентильдер, дроссел жəне ысырма формасындағы реттеу органдарын көшіру үшін қолданылады оларда шығыс валы бір уақытты айналып жəне кадатда реттеу органдарын орнын алмастыра алады. Кадатдық- бекітілген бұрыш айналымының импулстік сигнал басқаруын басқа түрге енгізу үшін пайдаланылады. Яғни əр импулсте механизм қатал берілген бұрыштық қадам жасайды. Тұрақты айнымалыда айналдырушы кезең электроқозғалтқыштық волдан реттеу органына əдетте электромагниттік муфта арқылы беріледі. Қозу тоғын ауыстра отырып шығыс валының бағытымен айналу жылдамдығын реттейді. ЭАМ-нің ең негізгі техникалық талаптары : · Статикалық тұрақтылық жəне механикалық характеристикалық сызықтық барлық – өзгеріс басқару диапазонында. · Ротордың бұрыштық айлану жылдамдығының сызықтық тəуелділігінің жұмыс диапазон кезіндегі басқаратын сигнал мөлшері; · Жоғары тез əрекет динамикалық параметр басқаруына байланысты; · Үлкен шығаратын момент; · Кішкентай басқару қуаттылығы, электроқозғалтқыш валындағы механикалық қуаттылығының едəуір болуына қарамастан; · Самаход жоқтығы яғни қалған айналу маментінң аздығы басқару сигналының жоқ болуынан; · Жоғары сенімділік; · Габарит, өлшем масса аздығы; Атқарушы қозғалтқыштардың тездігін үлкейту үшін баспа арқылы қойылған орама бар тұрақты тоқ жазық якорьмен қозғалтқыштар пайдалынылады.(5.1сурет) 5.1 сурет. Баспа орама якорьі бар тұрақты ток қозғалтқыш Электрлі машина цилиндерлі жеңіл зазормен емес, ал жазықпен орындалады. Якорь жұқа диск, магнитті емес материялдан(текстомиттен алюминиден) жасалған, екі жағынан өткізгіші бар-2орамадан ұсынылады. Дара өткізгіштенр алмаспайтын тесіктер арқылы 3дискіде жалғасады. Баспа орамалы қуаттылығы 200Вт-қа дейін жететін электроқозғалтқыштары арнайы коллекторы болмайды. Коллектор ролін дисктің бір шетіндегі бар өткізгіштің активті бөлігі орындайды. Дисктің үстінде күміс-графитті щеткалар сүзіп өтеді. Қозғалтқыш қозуы сақина сигментті формалы полюсі бар ұштықтары 5 тұрақты тоқ арқылы жүзеге асырылады. Магниттік қозу ағыны екі жеіңл зазер мен баспа орамалы малниттік емес диск арқылы аксиальді өтеді де, магнитті жұмсақ болаттан 6 жасалған сақиналарда тұйықталады. Якорьдің жазықтық дискісінде орналасқан айналым моменті вал қозғалтқышында берілген ток орамы арқылы жасалады. Баспа орамды секциялары бір айналымды ал диск өлшемдері секция сонымен шектелген болғандықтан баспа орамды электроқозғалтқыштары əдетте төмен кернеу торында орындайды. Кейбір конструкциларда электроқозғалқыш қуаттылығын жоғарлату үшін якорьдің көпдискілі атқаруын қолданады. Сол кезде электроқозғалтқыш бірмагниті жүйеге жиналған бірнеше электрлі машиналардың жиынтығын көрсетеді. Якорьдің демпфированиясының қамтамасыз ету үшін магниті емес өткізгіш материялдан альюминиден жасайды. Құйынды тоқтар якорь денесінде пропорционалды жылдамдықтың айналымға тежеуіш момент пайда болады. Орам мен диск арасында дерлік толық ағын ұстасуы орналасады, демек, орам индуктивтілігі 0-ге тең жəне кедергі активті болып келеді. Дискті якорь инерциялық момент уақытты кішісіне байланысты тұрақты элктромеханикалық 0,01…0,02c төмендейді, қарастырып отырған қозғалқыштардың ең маңызды артықшылығы болып келеді. Одан басқа, якорьдің орама индуктивтілігі маызды емес болғандықтан коммутация ұшқындылық алып жүрмелейді. Баспа орамды өткізгіштері кəдімгі якорь соқылауына жинақталған өткізгіштеріне қарағанда, салқындату жағдайы едəуір жақсы. Бұл тоқ тығыздығын жоғарлатып жəне электроқозғалтқышпен басқару жартылай өткізгіш, күшейткіш арқылы мүмкіндік береді. Якордің орамасын механизмді дайындау электроқозғалтқышын арзандатады. Кəдімгі электроқозғалтқыштарға қарағанда, осындай электроқозғалтқыштар жиіліктеріне КПД ның азығы машинаның магниттік зазоры шектелген ұзақтық якорьдің орама өткізгіштер үстіндегі байланысының тозығы жəне баспа орама арқылы шектелген мүмкін тығыздық тогының шамадан артық тоқтың қиынқыстаулығы, схемалы электроқозғалтқышты басқару қиындыққа соғуын келтіреді. жүктеу/скачать 1,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|